۳۰ مرداد ۱۴۰۰

روزی که نیشابور پایتخت ایران شد

1580 سال پیش در چنین روزی، 30 امرداد سال 1000 شاهنشاهی (441 میلادی)، یزدگرد دوم پادشاه ساسانی بر آن شد که برای نزدیک بودن به شمال خاوری کشور و جلوگیری از ورود بازمانده‌ی هون‌ها به فرارود (بخش شمال خاوری خراسان بزرگ) برای کوتاه مدت، پایتخت را از تیسفون (نزدیک بغداد) به نیشابور (از شهرهای خراسان) جابجا کند.

یزدگرد دوم، شانزدهمین پادشاه از پادشاهان ساسانیان 18 سال فرمانروایی کرد. وی در سال 997 شاهنشاهی پس از مرگ پدرش، بهرام پنجم (بهرام گور)، پادشاه شده بود.

همین هون‌های رانده شده به اروپا، کشور هونگری (هنگری – مجارستان) را به وجود آوردند که «آتیلا» یکی از رهبرانشان بود. هون‌ها قومی کوچ‌نشین بودند که در سده‌های چهارم و ششم میلادی در آسیای میانه ، قفقاز و اروپای شرقی زندگی می‌کردند. 

آن‌ها نزدیک به ۳۵۰ پس از میلاد به مرزهای خاوری ایران یورش بردند ولی لشکر ایران زیر پوشش شاهنشاهی شاهپور دوم از ورود آن‌ها به مرزهای ایران جلوگیری کرد.

گروه‌ها و قبیله‌هایی از ترکان حتا پیش از سده پنجم میلادی به مرزهای شرقی و نیز شمالی دولت ساسانی در قفقاز رسیده بوده‌اند.

بعدها هون‌ها به رهبری شاه خود گرومبات به لشکر ایران پیوستند و در لشکرکشی شاهپور دوم به بخش زیر چیرگی رومیان در میان‌رودان او را همراهی کردند.

نیشابور در درازای تاریخ یکی از بزرگترین مراکز دانش و زادگاه بسیاری از دانشمندان، شاعران، صوفیان و بزرگان بوده‌است، و به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ ایران به شمار می‌رود.

این شهر در دوره ساسانیان، نزدیک به دهه‌های میانی سده‌ی سوم میلادی به دستور شاهپور یکم بنیاد شده‌است. رَئِوَنْت [Raēvant]؛ نام مزدیسنایی بوم نیشابور؛ نام این دیار در اوستا دیرین‌ترین نام تاریخی است که بر پهنه‌ی جغرافیایی نیشابور، گذاشته شده است.

رئونت، به چم (:معنی) دارنده جلال و شکوه و فروغ است. برخی تاریخ‌نگاران دیرینگی این شهر را پیش از شاهپور یکم می‌دانند. به هر روی، نیشابور در دوره فرمانروایی شاهپور یکم به تاریخ پیوند می‌خورد.

شهرهای بزرگ و شناخته شده‌ی دیگر خراسان آن زمان، سمرقند، بخارا، مرو، خجند، بلخ و هرات بودند.



امرداد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر