۹ شهریور ۱۴۰۲
بررسی خیزش ملت ایران در آستانه سالگرد انقلاب ملی ایران
گفتگوسعید احمدی با کوروش کلهر در باره تشکیل شبکه جهانی پادشاهی خواهان
تاریخ و فرهنگ ایران - کهنترین ساکنان مازندران شناسایی شدند
با پایان دومین فصل لایهنگاری غار شوپری، بیش از چهار متر نهشتههای باستانی از دورهی پارینهسنگی برای نخستینبار در یک محوطهی غاری در استان مازندران شناسایی شد.
۷ شهریور ۱۴۰۲
«پارسینویسی» پیشزمینهی بازسازیِ آگاهیِ درهمشکستهی ایرانشهری
بزرگمهرِ لقمان: این بهر را که برگرفته از پیشدرآمدِ گویاییِ ارستو (بخشِ «دربارهی روش و زبانِ گردانش و چرایِ این») است از این روی بدین جای آوریم که کارهای دیگر را با چنین نگرشی به پارسی نوشته یا گزاردهایم -باشد که پاسخی بوَد به پرسشهای آگاهیخواستاران.
۵ شهریور ۱۴۰۲
تاریخ و فرهنگ ایران - مارکوه؛ دژی به بلندای تاریخ
دژ (:قلعه) مارکوه یکی از دیدنیهای بیمانند در استان مازندران است. کسی را یارای رسیدن به آنجاست که دل در گرو تاریخ باستان ایران بزرگ داشته باشد. این دژ در نگاه نخست به شوند کاربرد لاشهسنگ و ملات ساروج و گچ بسیار یادآور دژ بابک خرمدین و برخی از آتشکدههاست؛ از این دید که مانند کلیبر در نوک کوه قرار گرفته با 320 پله صاف و کم ارتفاع که شاید مسیر را برای رفت و آمد نظامیان سواره آسانتر میکرده است.
۴ شهریور ۱۴۰۲
۲ شهریور ۱۴۰۲
اَخَوِینی بخارایی، پزشک هوشمند و نوآور ایرانی، ولی ناشناخته
اَخَوِینی بخارایی، همانگونه که از نامش پیداست، در بخارا میزیست، پایتخت سامانیان، از اینرو کتابهایش را به پارسی بخارایی نوشته است. نامش ربیع و پدرش احمد بود، او را به ابوحکیم نیز میشناختند.
۱ شهریور ۱۴۰۲
ایرانیان بنیادگذاران صنعت مد هستند - کاری نوآورانه با بهرهگیری از داستانهای شاهنامه
نگار نیکاندام، طراح ارشد مُد و دانشآموختهی طراحی مُد از کانادا، دست به کاری نوآورانه و هوشمندانه زده است و در پی آن است که با بهرهگیری از داستانهای شاهنامه، نخستین جشنوارهی طراحی مُد و لباس شاهنامه را با نام زیبای «جمشا»، برگزار کند.
زیست بوم ایران را دریابیم - آمار آتشسوزی جنگلهای ایران در چند سال گذشته با مدیریت اهریمنان سرخ و سیاه
شمار آتشسوزی در جنگلهای ایران، از اندازه گذشته است و دیگر نمیتوان خوشباورانه آن را در شمار «بلایای طبیعی» برشمرد و از زیر بار مسوولیت پدید آمدن آن شانه خالی کرد. آمارهایی که در سالهای گذشته و حتا همین ماهها و هفتهها از آتش گرفتن گسترههای پُرشماری از جنگلهای ایران منتشر شده است خود گویای ژرفای چنین فاجعهای است؛ فاجعهای ملی که زیستبوم ما را به روزهای مبادا دچار کرده است. بهگفتهی وحیده بهرامی، کارشناس جنگلداری، چهارده هزار مورد آتشسوزی در جنگلهای کشور تنها در یک دههی گذشته رخ داده است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۲
۳۰ مرداد ۱۴۰۲
۲۹ مرداد ۱۴۰۲
کاروانسراهای تاریخی ایران - رباط انوشیروانی؛ یادمانی از روزگار ساسانی
در سدههای دور تاریخی، رباط و کاروانسرایی در راهی که شهرهای سمنان و دامغان را بههم پیوند میدهد، ساخته شده است. یکی از این دو سازه که «رباط انوشیروانی» نام دارد، بازمانده از پادشاهی ساسانیان است و در گذر زمان آسیبهایی دیده است، اما هنوز رنگوروریی از شکوه باستانی خود دارد.
۲۸ مرداد ۱۴۰۲
۲۷ مرداد ۱۴۰۲
فرهنگستان زبان ترکی؟!
جواد رنجبر درخشیلر: هر از گاهی سخن از تاسیس فرهنگستان زبان ترکی میرود. این سخن، ایراندوستان را نگران و برخی ایرانستیزان را خوشحال میکند و روحیه میبخشد. همین خود نشانه آشکاری از نادرستی آن است اما چرا تاسیس فرهنگستان زبان ترکی کاری کاملاً خطاست؟ پیش از پاسخ به این پرسش باید بگویم که هیچ انسان خردمندی به جنگ هیچ زبانی برنمیخیزد. زبانها دارایی فرهنگی هستند و هر کدام در جای خود مهم و موثر و زیبا هستند. بنابراین متهم کردن منتقدان تاسیس فرهنگستان زبان ترکی به نژادپرستی و فاشیسم و نقض حقوق بشر و مرکزگرایی سخت نخنما و بیهوده و البته بیاهمیت است.
۲۶ مرداد ۱۴۰۲
۲۵ مرداد ۱۴۰۲
برخی از جاهای باستانی ایران باستان - Some Ancient Places Of Iran
۲۴ مرداد ۱۴۰۲
در باره جدایی بحرین - وحید بهمن
۲۳ مرداد ۱۴۰۲
کاروانسراهای تاریخی ایران - رباط طبسی؛ زیبایی در سادگی!
رباطها سازههایی همانند کاروانسراها با سازه و طرحی سادهتر و کوچکتر هستند. رباط نیز جایی برای باشندگی مسافرانی بود که از شهرهای دیگر راهی شهر خواستگاه (:مقصد) شده بودند و نیاز داشتند در جایی بمانند و رَخت و بار خود را در اتاقکی نگهدارند. سازهای که در شهر تربت حیدریه هست و «رباط طبسی» نام دارد، نمونهای از این فضاهای مهرازی است.
۲۲ مرداد ۱۴۰۲
کاروانسراهای تاریخی ایران - کاروانسرای مشیرالملک؛ یادمانی در آستانهی ثبت جهانی
کاروانسرا تنها جایی برای باشندگی مسافران و ماندن زودگذر کاروانیان نبود؛ سرایی برای برخورد فرهنگها و اندیشهها نیز شناخته میشد. از اینرو، کاروانسرا در تاریخ اجتماعی ایران ارزش بسیار و نقشآفرینی دارد. نگاهبانی این سازههای دیرینه، نگهداری از بخشی از حافظهی تاریخی و هویتی ماست. افزون بر این که در بررسی سازوکار این سازهها، با بخشی از مردمشناسی ایرانیان در سدههای گذشته آشنا میشویم. یک نمونه از چنین سازههایی در جایی ساخته شده است که بوشهر و فارس (دو گسترهی مهم بازرگانی و فرهنگی) را به هم پیوند میداد. آنجا را «کاروانسرای مشیرالملک» مینامند.
۲۱ مرداد ۱۴۰۲
۲۰ مرداد ۱۴۰۲
واژه کودتا برای رویداد 28 امرداد 32 نادرست است - گامی در تاریخ، دکتر علی میرفطروس
* آن نیروی عظیم مردمی که یک سال قبل، «قیام حماسی 30 تیر» را آفریده بود، در روز 28 مرداد چه شد؟ و به کجا رفته بود؟
* بابک امیر خسروی، کادر برجستۀ حزب توده می گوید: «به دور از تعصّباتِ سیاسی-ایدئولوژیک، اینـک مـن -بـیش از گذشـته- واژۀ کودتا را برای تبیین رویداد 28 مرداد 32 نادرست می دانم».
بَرسَم Barsam - استاد زرتشت ستوده
۱۵ مرداد ۱۴۰۲
۱۴ مرداد ۱۴۰۲
۱۳ مرداد ۱۴۰۲
«کودتا» برای دوستداران مصدق «سنگر»ی است که در پشت آن اشتباهات ایرانسوزشان را توجیه می کنند - گامی در تاریخ، دکتر علی میرفطروس
* غلامحسین مصدّق: «در سراسرِ روزهای 25-28 امرداد پدرم در جستجوی شاه بود و می گفت: می خواهم ببینم حالا که مرا عزل کرده، کجا گذاشته رفته؟ چکار کنم؟».
* ابلاغ فرمان عزلِ مصدّق چرا در نیمه شب؟
* در تبیین رویدادِ 28 مرداد نگارنده به عامل مهمی معتقد است که سرنوشت دولت مصدّق را رَقَم زد و آن، انفعال عجیب و تصمیمات حیرت انگیز مصدّق بود. اعلامیّۀ شگفت انگیزِ خلیل ملکی در بارۀ 28 مرداد نیز قابل تأمّل است.
۱۲ مرداد ۱۴۰۲
۱۰ مرداد ۱۴۰۲
کاروانسراهای تاریخی ایران - لاسجرد؛ گذر پُرهیاهوی کاروانها
رد و نشانهای تاریخی در روستای لاسجرد بسیار است. آن پهنه جایی برای گذر کاروانها بود. یکی از آن یادمانهای دیرینه «کاروانسرای لاسجرد» است؛ سازهای زیبا و دیدنی که بخشی از میراث تاریخی ایران است.
تاریخ و فرهنگ ایران - دستیابی به مرکز اداری و آیینی اشکانیان در ویرانشهر
پس از دستیابی به برجایماندههای (:بقایای) یک نیایشگاه در تپهی مرکزی محوطهی ویرانشهر فاروج، نشانههایی از مرکز اداری و مذهبی، و گردآوری مالیات در دوره اشکانیان پیدا شد.