جکسون را نخستین ایران‌شناس و اوستاپژوه آمریکایی دانسته‌اند. او استاد دانشگاه کلمبیا بود و در پیشبرد پژوهش‌های اوستاشناسی، از برجستگان علمی شناخته می‌شود.
آبراهام ویلیامز جکسون در نهم فوریه‌ی 1862 میلادی، در نیویورک آمریکا زاده شد. با گذراندن دوره‌های آموزشی راهی کالج کلمبیا شد و پژوهش درباره‌ی ادبیات یونان و روم باستان را در پیش گرفت و در همین رشته به آموزش‌ها دانشگاهی خود پایان داد. او سپس‌تر، در چهار دهه، کرسی استادی دانشگاه کلمبیا را در اختیار داشت و زبان‌های هندواروپایی که سپس‌تر به آموختن آن‌ها دل‌بستگی پیدا کرده بود، به دانشجویان خاورشناسی درس داد. در آن دوره گرایش اصلی او به ادبیات و دین ایران باستان بود.
جکسون برای آموختن افزون‌تر زبان‌های هندواروپایی، خود را ناگزیر دید که راهی آلمان شود و از استادان خاورشناس آلمانی که پیشینه‌ی بسیاری در شناخت زبان‌های باستانی ایران داشتند، بیاموزد. این در حالی بود که او درجه‌ی علمی دکترای خود را در آمریکا دریافت کرده بود، اما گرایش بی‌پایان به یادگرفتن و دانستن بیش‌تر، او را به آلمان کشاند.
جکسون بیش از یک‌سال نزد فریدریش گلدنر، اوستاشناس نامدار آلمانی (درگذشته‌ی 1929 میلادی)، درس خواند و زبان‌وادبیات اوستایی را فراگرفت، در همان حال به فراگرفتن زبان سانسکریت نیز می‌پرداخت. آن کوشش‌های پیوسته، سرانجام به انتشار کتاب او به نام «سرودی از زرتشت؛ یسن 31» انجامید. این کتاب در اروپا انتشار یافت.
جکسون سپس به زادگاهش بازگشت و از سال 1889 میلادی تدریس در دانشگاه کلمبیا را آغاز کرد. کوشش‌های علمی او در زمینه‌ی اوستاشناسی نیز ادامه یافت و او توانست شایستگی علمی خود را با انتشار دو کتاب دیگر نشان دهد؛ نخست کتاب «الفبای اوستایی و آوانویسی آن» که در سال 1890 میلادی چاپ شد و دیگری کتابی به نام «دستور زبان اوستایی» که آن را شاهکار جکسون دانسته‌اند. این کتاب باارزش در سال 1892 انتشار یافت و جایگاه جکسون را در پژوهش‌های علمی اوستاشناسی پُرآوازه‌تر ساخت. جکسون در این کتاب، زبان اوستایی را با زبان سانسکریت سنجیده است.
جکسون که به پژوهش‌های علمی اوستایی دل‌بستگی یافته بود، در سال 1893 میلادی گزیده‌ای از اوستا را انتشار داد دو سال پس از آن کرسی زبان‌های هندواروپایی را در دانشگاه کلمبیا بنیان گذاشت.
شماری از پژوهندگان، کتاب «زرتشت، پیامبر ایران باستان» جکسون را یکی از مهم‌ترین پژوهش‌ها در شناخت زندگی و آموزه‌های اشوزرتشت می‌دانند. او که این کتاب را در سال 1899 میلادی چاپ کرد، توانست اثری بنیادین در شناخت دین زرتشتی پدید آورد و راهنمایی علمی برای پژوهش‌های دیگران به‌جای بگذارد.
دل‌بستگی‌های جکسون تنها به پژوهش‌های کتابخانه‌ای پایان نیافت. او برای آشنایی با زندگی زرتشتیان، در آغاز سده‌ی بیستم میلادی به هند رفت و با زندگی پارسیان آشنا شد. سفر او در سال 1903 به ایران و آسیای مرکزی دامنه پیدا کرد و در بازگشت به آمریکا، سفرنامه‌ای مهم از دیدارهای خود نوشت. این کتاب، سال‌ها پس از انتشار با برگردان فارسی منوچهر امیری، در ایران منتشر و چندبار نیز بازچاپ شد.
بررسی سنگ‌نگاره‌های ایران باستان نیز بخش دیگر کارهای جکسون بود. زمینه‌ی این کوشش علمی با سفر دوگانه‌ی او (در سال‌های 1907 و 1910 میلادی) به ایران، به دست آمد. در همین سفرها بود که به زبان فارسی دل‌بستگی پیدا کرد و کتابی به نام «شعر کهن فارسی» در سال 1910 میلادی انتشار داد. پژوهش در دین مانی از دیگر کارهای علمی جکسون بود. او چندین سال پیاپی سرگرم پژوهش‌های مانوی بود.
ویلیامز جکسون سرانجام پس از یک دوره بیماری که چهار سال به‌درازا انجامید، در سال 1935 میلادی درگذشت. پیش از آن، دانشگاه تهران به او دکترای افتخاری داده بود.
خبرنگار امرداد: نگار جمشیدنژاد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر