۷ اردیبهشت ۱۴۰۲

اوستاشناسان و زرتشت‌پژوهان جهان - کامینسکی؛ برگرداننده‌ی بخش‌هایی از اوستا به زبان روسی

پیشینه‌ی آموزش زبان‌های باستانی ایران (به‌ویژه زبان‌های اوستایی و پهلوی) در روسیه به آغاز نیمه‌ی دوم سده‌ی نوزدهم میلادی بازمی‌گردد. پس از بنیان‌گذاری اتحاد جماهیر شوروی نیز رشته‌ی ایران‌شناسی و زبان‌های باستانی ایران با پیگیریی افزون‌تر دنبال شد و دانشمندان نامداری در این زمینه دست به پژوهش و بررسی‌های دانشگاهی زدند. از واپسین استادان و زبان‌شناسان روس که سال‌های پایانی زندگی‌اش را با برگردان بخش‌های از اوستا گذراند، کامینسکی را باید نام بُرد.

ایوان میخاییلوویچ استبلین کامینسکی، در شهر سن‌پترزبورگ (سَنت پترزبورگ) در سال 1945 میلادی درخانواده‌ای فرهنگی زاده شد. پدر او از استادان نامدار زبان‌شناسی بود و پژوهش‌ درباره‌ی زبان‌وفرهنگ مردمان اسکاندیناوی، رشته‌ی تخصصی‌اش به‌شمار می‌رفت. از همین‌رو بود که کامینسکی مانند پدر به زبان‌شناسی و جهان پُرکشش آن دل‌بستگی پیدا کرد و در همین رشته در دانشگاه زادگاهش درس خواند و دانش اندوخت، اما گرایش او به دانش ایران‌شناسی بود.

کامینسکی مدرک دکترای خود را با گذراندن پایان‌نامه‌اش در زمینه‌ی آواشناسی تاریخی، از بخش خاورشناسی فرهنگستان علوم سن‌پترزبورگ دریافت کرد و سپس بیش‌ترین کوشش‌ها و جست‌وجوهای خود را بر روی شناخت زبان‌های باستانی ایران متمرکز کرد، تا بدان‌جا که در این دانش از سرآمدان شد و شیوه‌ای را که نامداران ایران‌شناس شوروی ِ پیشین درپیش گرفته بودند، در روسیه‌ی کنونی و پس از فروپاشی شوروی، ادامه داد.

تلاش‌های علمی کامینسکی برای شناخت پیشینه‌ی باستانی ایران، او را به‌سوی کاوش‌های باستان‌شناسی کشاند و در این زمینه نیز کارهای علمی و پژوهش‌های دامنه‌داری انجام داد. او زبان‌های فارسی، خوارزمی، اوستایی، پارسی میانه و باستان، سُغدی و زبان‌های پامیری را می‌دانست و در این زبان‌ها پژوهش‌های استادانه‌ و دانشگاهی باارزشی انجام داد. او از سال 1991 تا 2006 میلادی کرسی ایران‌شناسی فرهنگستان علوم روسیه را در اختیار داشت و در میانه‌ی همین سال‌ها بود که چندبار به ایران آمد و گستره‌ی آگاهی‌های علمی خود را درباره‌ی زبان‌های باستان ایرانی دامنه‌دارتر کرد. سال‌های پایانی زندگی کامینسکی با برگردان روسی بخش‌هایی از اوستا سپری شد. او در اردیبهشت‌ماه 1397 خورشیدی چشم از جهان فروبست.

گفتنی است که آموزش زبان‌های باستانی ایران در دانشگاه سن‌پترزبورگ روسیه، از سال 1804 میلادی آغاز شد و از سال 1855 میلادی زبان اوستا و فارسی باستان در این دانشگاه به دانشجویان خاورشناسی آموزش داده شد. آغازگر این آموزش‌ها زبان‌شناسانی بودند که زبان‌های اوستایی و پهلوی را در دانشگاه سن‌پترزبورگ تدریس می‌کردند و کامینسکی از استادان و ادامه‌دهندگان شیوه‌ی آموزشی آنان بود.



خبرنگار امرداد: نگار جمشیدنژاد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر