بارتولومه در دانش اوستاشناسی دانشمندی شناخته‌شده و نامدار است. او از برجستگان پژوهش‌های خاورشناسی در آلمان شناخته می‌شود و در فراهم‌آوردن زمینه‌های علمی برای شناخت اوستا و زبان‌های باستانی ایران، جایگاهی بلند دارد.
کریستیان بارتولومه (بارتلمه) در سال 1855 میلادی در آلمان زاده شد. درس‌های علمی و پژوهشی را در دانشگاه‌های مونیخ، لایپزیک و ارلانگن (:شهری دانشگاهی در ایالت بایرن آلمان) آموخت و رشته‌های زبان‌شناسی و فلسفه را زمینه‌ی جست‌وجوهای خود قرار داد، اما به همین اندازه بسنده نکرد و در میانه‌ی سال‌های 1874 تا 1879 میلادی دانش واژه‌شناسی تطبیقی و زبان‌های خاوری را در دانشگاه لایپزیک آموخت و در همان سال (1879 میلادی) استاد دانشگاه شد و سپس‌تر زبان‌های سانسکریت و هندواروپایی را به دانشجویان علاقه‌مند به خاورشناسی، درس داد.
بارتولومه را باید از نام‌آوران پژوهش‌های اوستاشناسی و زبان‌های باستانی ایران دانست. او در سال 1904 میلادی، در حالی که سرگرم نوشتن کتاب «دستور زبان کهن ایرانی» بود، دست به برگردان گات‌ها زد و بخشی از آن را در سال 1905 میلادی به‌پایان بُرد، اما ادامه‌ی کار او به فریتس وولف واگذار شد و او با کوشش بسیار برگردان گات‌ها را در سال 1910 میلادی به پایان رساند. سی‌وچند سال پس از آن نیز این کتاب بار دیگر همراه با کتاب دیگر بارتولومه («فرهنگ زبان کهن ایرانی») بازچاپ شد.
از برجسته‌ترین کتاب‌های بارتولومه در زمینه‌ی اوستاشناسی، می‌توان به آثاری مانند: «فعل در زبان ایرانی باستان»(1887)، «فعل در اوستا» (1879) و «مطالعاتی درباره‌ی گات‌ها»(1886) اشاره کرد. او در سال 1925 میلادی درگذشت. برخی از کتاب‌های بارتولومه به فارسی برگردان شده است؛ مانند: «زن در حقوق ساسانی» (برگردان ناصرالدین صاحب‌الزمانی، 1344)، «فرهنگ ایرانی باستان» (برگردان بدرالزمان قریب، 1383) و «تاریخچه‌ی واج‌های ایرانی» (برگردان واهه دومانیان، 1984).
شادروان بدرالزمان قریب، زبان‌شناس نامدار، کتاب «فرهنگ زبان ایرانی باستان» بارتولومه را که خود به فارسی برگردان کرده است، «مهم‌ترین و کامل‌ترین واژه‌نامه‌ی زبان اوستایی که تا به حال نوشته شده» دانسته و نوشته است: «بارتلمه از راه مقایسه‌ی زبان‌های ایرانی با زبان‌های دیگر هندواروپایی، به‌ویژه هندی باستان، قانونی در تحول آوایی زبان‌های ایرانی کشف کرد که به نام او ثبت شد. این قانون که فرایند همگونی آوایی را در زبان‌های هندوایرانی بیان می‌کند، مورد توجه زبان‌شناسان قرار گرفت». قریب سپس در جُستار خود (به نام «تاثیر قانون بارتلمه بر ساختار فعل‌های زبان فارسی») به بازگویی کشف زبان‌شناسانه‌ی بارتولومه می‌پردازد و ارزش کار او را نمایان می‌سازد.
بارتولومه به پرورش استادان جوان و برانگیختن آن‌ها برای پژوهش در زمینه‌ی اوستا و زرتشتی‌شناسی نیز می‌پرداخت. از شاگردان او می‌توان از «آنتونیو پالیارو» ایتالیایی نام بُرد که در سال‌های 1922 تا 1924 میلادی در دانشگاه هایدلبرگ در نزد بارتولومه درس خواند و زبان‌های باستان ایرانی و بنیان‌های دین زرتشتی را در نزد او فراگرفت.
خبرنگار امرداد: نگار جمشیدنژاد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر