۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳

تاریخ و فرهنگ ایران - پیدا شدن مهرازی 4500 ساله در کاوش تپه پیرزال سیستان

باستان‌شناسان به همراه دانشجویان دانشگاه زابل در کاوش آموزشی تپه «پیرزال سیستان»، افزون‌بر آثار ۴۳۰۰ ساله، به برجای‌مانده‌هایی از مهرازی (:معماری) ۴۵۰۰ ساله دست یافتند.

به گزارش ایسنا، تپه پیرزال در ۶۰ کیلومتری جنوب زابل در استان سیستان و بلوچستان جای دارد و در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است. این تپه در سال ۱۴۰۲ از سوی دانشگاه زابل برای آموزش دروس عملی باستان‌شناسی به دانشجویان این رشته در دانشکده‌ی هنر و مهرازی، برای فصل دوم کاوش شد. مهم‌ترین یافته‌های آن، یک سازه مهرازی از دوره‌ی چهارم دوران مفرغ سیستان (نزدیک‌به ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) بود، که برجای‌مانده‌ی ساختمانی یک خانه در لایه‌ی نخست این گستره است.

حسین سرحدی، هموند هیات علمی دانشگاه زابل، که سرپرستی دومین فصل کاوش آموزشی دانشگاه زابل در تپه پیرزال سیستان را بر دوش داشت، گاه‌نگاری محوطه پیرزال را بر پایه‌ی یافته‌‌های سطحی، به دوره‌ی IV شهر سوخته نسبت داده است، درباره جزییات کشف برجای‌مانده‌ی مهرازی از دوره‌ی چهارم عصر مفرغ سیستان (نزدیک‌به ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) توضیح داد: این مهرازی دربردارنده‌ی برجای‌مانده‌ی ساختمانیِ یک خانه در لایه‌ی نخست این گستره است. خانه دارای شماری اتاق در بخش جنوبی یک حیاط مرکزی است.

او افزود: تازه‌ترین کاوش‌ها بیانگر وجود یک کوچه است که گمان می‌رود پیوندگاه این ساختمان با ساختمان‌ها یا خانه‌های دیگر است. برجای‌مانده‌ی این کوچه در گوشه‌ی شمالی کارگاه ۳ نشان‌دهنده‌ی گسترش ساخت‌وساز در دوره‌ی پایانی عصر مفرغ سیستان است.

در این فصل، کارگاه شماره ۳ به اندازه‌ی۱۰ در ۱۰ متر کاوش شد و سفال‌هایی از نزدیک‌به ۴۳۰۰ سال پیش، آثار گلی دربردارنده‌ی پیکرک‌ها و ابزار شمارشی نیز به دست آمد.

باستان‌شناسان همچنین آثاری را در پیوند با مدیریت کالا و نظام داد‌وستد بومی به‌دست آوردند که جایگیری (:استقرار) در این مکان را با دیگر گستره‌های پیرامون برقرار می‌کرد. این کالاهای بازرگانی به گمان باستان‌شناسان دربردارنده‌ی ظرف‌های سنگی، جانورانی همانند گاو، گوسفند و گندم و دیگر نیازهای زندگی در آن دوران بوده است. به دید آن‌ها، دادوستد آثار سنگی همچون پیکَرَک‌ها و ظرف‌ها مرمرین در این تپه از رونق خوبی برخوردار بوده است.

سرحدی درباره‌ی اهمیت این تپه باستانی گفت: بنا به یافته‌های سطحی، به گمان می‌رسد «پیرزال» یکی از بزرگترین تپه‌های گام (:فاز) پایانی دوران مفرغ سیستان است، که تاریخ و کیفیت آن هنوز از مسایل مورد بحث باستان‌شناسی جنوب خاوری ایران به‌شمار می‌رود.



خبرنگار امرداد: بامداد رستگار

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر