پارسی‌انجمن: دانشمندان و فرهنگ‌نویسانِ گذشته، فرهنگِ جهانگیری را از بهترین و بَوَنده‌ترین(جامع‌ترین) فرهنگهای پارسی دانسته‌اند که برپایه‌ی ۵۳ فرهنگِ پیش از خود نوشته شده است.
نویسنده‌ی فرهنگ، اینجوی شیرازی، چونان یک زبانشناس، دگرگونیِ واجها و واژه‌ها را گزارش می‌کند و نوشته‌های همه‌ی گویندگان و نویسندگانی را که در پهنه‌ی پهناورِ زبانِ پارسیِ آن روزگار نامور بوده‌اند به چشمِ یک زبانِ یگانه می‌نگرد. برایِ او چامه‌سرا یا نویسنده‌ی خوارزمی و خراسانی با نویسنده و گوینده‌ی آذربایجانی و گیلانی و تبرستانی دگرسانی ندارد، چه نگاهش تنها به واژه‌های پارسی است و نامِ نزدیک به چهارسد چامه‌سرا و نویسنده در فرهنگش به چشم می‌خورد که گواههای واژه‌ها آراسته به نوشته‌های آنان است. بیشترِ این گویندگان نیز از بزرگانِ زبان و ادبِ پارسی‌اند.
درباره‌ی گردآورنده‌ی این فرهنگ هم گفتنی است که وی مردی دانشمند به نامِ میرجمال‌الدین حسین بن فخرالدین حسن انجو (اینجو) شیرازی است که سالها از زندگانیِ خویش را در هندوستان در دربارِ اکبرشاهِ بزرگ و پسرش جهانگیر به سر آورده و پیوسته از مهر این دو پادشاه برخوردار بوده است.
میرجمال‌الدین برای گردآوریِ فرهنگِ جهانگیری ۱۲ سال زمان نهاد و سرانجام آن را در سالِ ۱۰۱۷ مَهی، در چهاردهمین سالِ پادشاهیِ جهانگیر پسرِ اکبرشاه، به پایان رساند و به نامِ جهانگیرشاه آن را فرهنگِ جهانگیری نام گذاشت. بارِ دیگر نیز، در ۱۰۳۲ مهی، پس از افزودنِ نوشته‌هایی تازه، آن را به شاه پیشکش کرد.
یکی از مردانِ دانشمندِ روزگارِ ما، زنده‌یاد دکتر رحیم عفیفی، این فرهنگِ جهانگیری را ویراست و چاپ کرد. از عفیفی نوشته‌هایی چند درباره‌ی فرهنگِ و زبانِ ایرانِ باستان و گزارش/ گردانشهایی از زبانِ پارسیگ (پهلوی) به پارسی، همچون ارداویرازنامه، به یادگار مانده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر