91 سال پیش در چنین روزی، ششم خوردادماه سال 2489 شاهنشاهی، در دوره رضا شاه بزرگ، لغو قانون اجازه چاپ و انتشار اسكناس در بانک انگلیسی به تصویب مجلس شواری ملی رسید. انحصار چاپ اسکناس ایران به مدت چهل سال از دوره ناصرالدین شاه قاجار به بانک انگلیسی واگذار شده بود.
برپایه‌ی این قانون دولت ایران در ازای خرید این امتیاز دویست هزار لیره پول نقد در لندن به بانک شاهی انگلیس پرداخت کرد و بانک شاهی وظیفه‌دار شد در مدت یک سال بهای اسکناس‌های چاپ شده‌ی خود را به دولت ایران پرداخت کند.
دولت ایران اجازه داد که انگلیسی‌ها بانک خود را در تهران و شعب آن را در استان‌ها داشته باشند تا اعتراض نکنند.
انحصار چاپ و نشر (به جریان‌گذاری) اسکناس ایران به مدت چهل سال در دست بانک انگلیسی بود که بعدا زیر عنوان بانک شاهنشاهی بکار بانکداری در ایران ادامه داد. بانک انگلیسی از فروردین 2449 شاهنشاهی (مارس 1890 میلادی) کار خود را در ایران آغاز کرده بود.
ناصرالدین شاه قاجار امتیاز فعالیت بانک انگلستان (شعبه شرق) را به انگلیسی‌ها داده بود. بانک پس از یافتن محلی در تهران، کار خود را آغاز و نشر اسکناس (پول کاغذی) ایران را که حساس‌ترین حق غیرقابل انتقال یک ملت حاکم است به دست گرفته بود و سیاست پولی ما (خزانه دولت و جیب مردم) در اختیار یک دولت بیگانه و پول‌های کاغذی منتشره آن قرار گرفته بود.
پایگاه مرکزی این بانک در تهران در ساختمانی در ضلع شرقی میدان توپخانه بود که بعدا بانک بازرگانی (نخستین بانک غیردولتی ایران) در آنجا مستقر شد. به درازای 40 سال، یک بانک انگلیسی وظایف بانک مرکزی ایران را انجام می‌داد.
از خورداد سال 2489 شاهنشاهی، دولت ایران نخست از راه بانک ملی و پس از تاسیس بانک مرکزی، از سوی بانک مرکزی، کار چاپ اسکناس را به دست گرفته است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر