به گزارش خبرنگار ایلنا، حسین فیضی (دانشجوی دکترای باستان‌شناسی دانشگاه مازندران) با اعلام خبر کشف گورستان نویافته گفت: عملیات حفاری نفتی، سه شنبه ۱۴ تیر ۱۴۰۱ خورشیدی، در شهر اهواز به یافتن یک گورستان نو یافته تاریخی با داده‌های باستان‌شناسی در شهر اهواز انجامید. این گورستان نویافته در کوی فاز ۴ کوروش، نزدیک‌به ۱۵۰ متری ساحل کارون جای گرفته است.
به گفته او، یافته‌ها و دیده‌های نخستین از داده‌های فرهنگی گورستان، بیانگر دست‌یابی به چندین گورخمره به رنگ نخودی واندودقیر طبیعی و برجای‌مانده‌های (:بقایای) انسانی است. از این نوع گورسپاری (:تدفین) که به نام تدفین گورخمره‌ای نام‌ور است از دوران نوسنگی برای گورسپاری درگذشتگان و به ویژه نوزادان و خردسالان بهره برده می‌شده است اما اوج بهره‌گیری از این روش گورسپاری را می‌توان در دوره‌ی اشکانیان دید و پیگیری کرد.
فیضی یادآوری کرد: نمونه‌های این گورسپاری در گورستان‌های پارتی اکروپل، کنگاور (کامبخش فرد: ۱۳۷۴)، گرمی مغان (کامبخش فرد: ۱۳۴۶)، شغاب بوشهر (مهدی رهبر) قابل پیگیری و شناسایی است. با سنجش (:مقایسه) داده‌های گورستان نویافته کوروش اهواز و گورستان‌های دیگر می‌توان گاهنگاری مناسبی برای آن ارائه داد.
وی در دنباله گفت: گورخمره‌های درخور سنجش و همانندگرایی (:مطابقت) با گور خمره‌های محوطه شغاب بوشهر هستند. برخی از پژوهشگران این نوع گورخمره‌ها را از آنِ اواخر دوره اشکانی و اوایل دوره‌ی ساسانی معرفی می‌کنند. نکته بسیار مهم در باب گورخمره‌های گورستان کوروش اهواز، کنار رودخانه و به سمت رودخانه بودن گورسپاری‌هاست. این گورسپاری به سمت رودخانه در داده‌های دیگر دوره اشکانی قابل دیدن است. در گورستان گرمی مغان هم گورخمره‌ها به سمت رودخانه بودند.
به باور این باستان‌شناس، به سمت رودخانه بودن این نوع گورسپاری در گورستان کوروش اهواز این دیدگاه را تقویت می‌کند که این گورستان و شیوه‌ی گورسپاری‌های آن را می‌توان برجای‌مانده از آیین مهرپرستی و گورسپاری‌های مهری دانست. چنانکه محمدی‌فر در کتاب هنر و باستان‌شناسی اشکانی دیدگاه خویش را درباره‌ی گورسپاری خمره‌ای این‌گونه بیان می‌کند: «گورستان‌های خمره‌ای بیشتر با شیوه‌های آیین مهرپرستی مطابقت دارند (۵۲:۱۳۹۷)». از دیگر ویژگی منحصر به فرد گورستان نویافته باید به دوره‌ی این گورستان که دوره اشکانیان است اشاره کرد.
به گفته‌ی فیضی، بیشتر پژوهشگران جنوب خوزستان و شهر اهواز را تا پیش از ساسانیان (باستان متاخر) بدون یکجانشینی (:استقرارگاه) دایمی معرفی می‌کردند اما وجود گورستان نویافته کوروش اهواز به خوبی بیانگر یکجانشینی‌ها در اواخر دوره اشکانی در محدوده‌ی کنونی شهر اهواز است. این گورستان به همراه تپه آسیه‌آباد و داده‌های گورسپاری‌های کوهساران منبع آب اهواز همگی نشان‌دهنده‌ی وجود یکجانشینی دائم در اهواز از دوره‌ی اشکانیان تا هم‌اکنون در گستره‌ی شهر اهواز است.
مجتبی گهستونی، کنشگر میراث‌فرهنگی نیز درباره‌ی کشف گورستان اشکانی به ایلنا گفت: در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، که بحث هرمز اردشیر مطرح شد در چندین نقطه اهواز متوجه وجود آثار باستانی شدیم. برای نمونه در زرگان که گستره‌ی باستانی در آن شناسایی شد و گورخمره‌ها و تنبوشه‌های سفالی به دست آمد، گستره بررسی و محدوده حریم آن روشن (:مشخص) شد. سال‌ها پس از آن در منطقه نیوساید اهواز در محل اداره فضای سبز، شرکت ملی مناطق نفت‌خیز آثاری از گورسپاری به دست آمد که به آگاهی میراث رساندیم و مورد بررسی قرار گرفت، با این همه پس از مستندنگاری‌های پرشمار محوطه پوشانده شد و بررسی‌ها ادامه نیافت.
او ادامه داد: چندیپس از آن در همان منطقه در پشت سایت محوطه‌ای پیدا شد که مورد بررسی میراث‌فرهنگی قرار گرفت اما هیچ‌گاه کاوش انجام نشد. محوطه‌ی باستانی کوهساران نیز در سال ۱۳۹۰ خورشیدی، شناسایی شد اما پس از یک دهه ثبت ملی شد. این روند کنشگران میراث‌فرهنگی را درباره‌ی وضعیت محوطه‌های باستانی نگران می‌کند. اکنون گستره‌ی باستانی نویافته نیز در محدوده‌ی کارگاه شرکت نفت کشف شده و این نگرانی وجود دارد که این محوطه مورد کاوش قرار نگیرد. نیاز است این گستره، کاوش، نجات‌بخشی، حفظ و ثبت ملی شود.
خبرنگار امرداد: بامداد رستگار
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر