۱۰ بهمن ۱۴۰۲
تاریخ و فرهنگ ایران - آتش، آتشکده، و جشن سده در ایران‌باستان
از آن به دیر مغانم عزیز می‌دارند
که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست
از دوران کهن آدمی نگاهی اندیشه‌برانگیز به طبیعت داشته است. به همین دلیل ایرانیان باستان برای چهار آخشیج یا عناصر چهارگانه‌ی هستی به مانند آتش_آب_باد_خاک جایگاه ویژه‌ایی داشته‌اند. چرا که در روند زندگی اجتماعی نیازمند به این چهار آخشیج بوده‌اند. از میان این چهار آخشیج، آتش از ارزش بالایی برخوردار بوده است و موجب گردیده درنوشته‌های کهن و تاریخی، و یا با جشن‌ها و یادمانهای مختلفی ستوده و ستایش شود.
۸ بهمن ۱۴۰۲
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - بازوبند طلایی شیردال؛ هنر نمادین هخامنشیان
از هخامنشیان هر آنچه به‌جا مانده است، گویای نگرش ویژه‌ی این شاهنشاهی جهانی به هنر و ساخت آثاری است که در جهان باستان شُکوه خیره‌کننده‌ای داشتند و هنوز هم نگاه هر نگرنده‌ای را به سوی خود می‌کِشند. بخشی از هنر والای هخامنشیان را در یکی از آثار برجای مانده‌ی آن‌ها می‌توان دید. این اثر را به نام «بازوبند طلایی شیردال» می‌شناسیم. این بازوبند چنان زیبا و چشمگیر ساخته شده است که به‌راستی شگفت‌انگیز و حیرت‌آور است.
۷ بهمن ۱۴۰۲
۶ بهمن ۱۴۰۲
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - بشقاب شکار قوچ؛ نشانه‌ای از فره‌ی شاهان ساسانی
آثار بازمانده از تمدن ساسانی، در زیبایی و نشانه‌گذاری‌های نمادین، یگانه‌اند و زینت‌بخش دیرینکدههای جهان. بسیاری از آن آثار آراسته به نقش قوچ هستند؛ نقش‌هایی از شکار این جانور که در ظرف‌های فلزی، گچ‌بُری‌ها و مُهرها دیده می‌شوند. «بشقاب شکار قوچ» نمونه‌ای از چنان نقش‌های زیبایی است.
۵ بهمن ۱۴۰۲
تاریخ و فرهنگ ایران - تاریخ تهران دها هزار سال به عقب برگشت
باستان‌شناسان با بررسی میدانی تپه قمی‌آباد در شهرستان ری در جنوب تهران، از یافته‌های تازه ای خبر دادند که تاریخ سکونت انسان در دشت تهران را ده‌ها هزار سال عقب برده است و احتمالا به بیش از ۴۰ هزار سال پیش و شاید تا نزدیک به۸۰ هزار سال پیش می‌رساند.
۴ بهمن ۱۴۰۲
۳ بهمن ۱۴۰۲
۲ بهمن ۱۴۰۲
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - نقش سه نیزه‌دار؛ نمایی از شکوه فرمانروایی هخامنشی
هر آنچه از شهریاری هخامنشیان به‌جا مانده است، نشان از توانایی و قدرت بی‌چون‌وچرای این فرمانروایی پهناور دارد. آن‌ها دولتی جهانی بودند که بر گستره‌ای بسیار پهنه‌ور فرمان می‌راندند. تخت جمشید و ستون‌ها و بازمانده‌ی کاخ‌های غول‌پیکر آن، نمونه‌ای روشن و برجسته از اقتدار شاهنشاهان هخامنشی است. اما در این میان، «نقش سه نیزه‌دار» از سپاه جاویدان، که اکنون در دیرینکده‌ی (:موزه) پرگامون برلین (در کشور آلمان) نگهداری می‌شود، شاید بیش و بهتر از هر اثر به‌جا مانده‌ی دیگری از هخامنشیان، نظم و انضباط و توانایی جنگاوری این دولت جهانی را نشان می‌دهد.
۳۰ دی ۱۴۰۲
نگاهی به زندگی و نوشته‌های «واسیلی آبایف»
شهربراز:
بارگیریِ «فرهنگِ اورنگ»
پارسی‌انجمن: «فرهنگِ اورنگ» گردآورده‌ی مراد اورنگ است که به نوشته‌ی نویسنده «راهنمای فارسی‌نویسی به ویژه برایِ ایرانیانِ پاک‌سرشت [است] که به زبانِ ایرانی دلبستگی دارند [و دربردارنده‌ی] چِم برخی واژه‌های تازی و تازی‌نما به پارسیِ سره و جداکننده‌ی فرهنگ و زبانِ پارسی از واژه‌های بیگانه» است.
صنایع دستی در خطر فراموشی ایران - چوتاشی؛ دگرگونی در شیوه‌ی زندگی و فراموشی صنعتی دست‌ساز
از 10 هزارسال پیش تا کنون در مازندران صنعتی دستی به کار می‌رود که خود مازنی‌ها به آن «چوتاشی» می‌گویند. این صنعت، کنده‌کاری و تراشیدن چوب درخت است و ابزاری که از آن به دست می‌آید، بسیار دیدنی و زیباست. افسوس که این هنر ارزنده‌ی مردمان مازندران در حال فراموشی است.
تاریخ و فرهنگ ایران - زبان فارسی به‌عنوان یکی از نُه زبان کلاسیک هند
وزیر امور خارجه هند، در اقدامی قابل‌توجه برای تعمیق روابط فرهنگی اعلام کرد، دولت هند تصمیم گرفته است که در سیاست آموزشی جدید، زبان فارسی به‌عنوان یکی از نُه زبان کلاسیک هند گنجانده شود.
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - فلزنگاره‌ی نیایش آفتاب؛ هنر درخشان فلات ایران
آنچه از آثار کهن تمدن ایلام بازمانده است، چنان زنده و گویا است که گویی تصویری در برابر ما قرار گرفته است که گوشه‌هایی از زندگی و گذران مردمان را در هزاره‌های دور، به روشنی و آشکارگی، نشان می‌دهد. هنرمندان تمدن ایلام بارها و بارها دلبستگی خود را به نقش‌زدن زندگی روزمره‌ی خود و پیرامونیان‌شان نشان داده‌اند. فلزنگاره‌ی «نیایش آفتاب» نمونه‌ای از تصویرگری ایلامی‌هاست؛ نقش‌برجسته‌ای که با استادی تمام ساخته شده است و بخشی از زندگی در آن روزگاران را برای ما بازگو می‌کند.
۲۸ دی ۱۴۰۲
چرا«شاه رفت»؟ - گفتگوی دکتر علی میرفطروس با دکتر امیراصلان افشار
سفر به آمريكا؛ دام و يك فريب بزرگ!
اشاره:
در 26 دی ماه 1357،در نهایت شگفتی و ناباوری مردم ،روزنامه ها با بزرگترین تیتر تاریخ مطبوعات ایران،خبر دادند که «شاه رفت!».
بسیاری از تحلیلگران «انقلاب اسلامی»، رفتن شاه از ایران را عامل اصلی تشویق انقلابیونِ هوادارِ خمینی و تسریع سقوط شاه و روی کارآمدنِ آیت الله خمینی می دانند.بهرحال،علل و عوامل انقلاب1357،روایت دردناکی است که با وجود افشای اسناد و انتشار کتاب های فراوان،هنوز در هاله ای از ابهام قراردارد،در این میان،انتشار«خاطرات دکتر امیراصلان افشار»،آخرین رئیس تشریفات دربار و محرم و همراه محمدرضاشاه در آخرین روزهای زندگی،می تواند پرتوِ تازه ای به علل و عوامل رفتن شاه ازایران باشد. ع.م
تاریخ و فرهنگ ایران - دستیابی به یافته‌های پیشاتاریخی و تاریخی پیرامون رودخانه‌ی بشار یاسوج
باستان‌شناسان با شناسایی گستره‌ای از دوران پارینه‌سنگی میانه تا سده‌های متاخر اسلامی در محدوده‌ی سد «تنگ سرخ» روی رودخانۀ بَشار در جنوب یاسوج، به آثاری چون یک گستره‌ی پارینه‌سنگی، یک راه تاریخی، سه گورستان دوره تاریخی، یک دژ (:قلعه) و هشت ماندگاه کوچ‌نشینی دست یافتند.
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - تندیس نقره‌ای گاو نشسته؛ فن‌آوری صنعتگران ایلامی
شهریاری ایلام بخشی جدایی‌ناپذیر از تمدن فلات ایران است و آنچه از آن فرهنگ به‌جا مانده است، پاره‌ای از میراث گران‌بهای باشندگان این سرزمین (ایران) به‌شمار می‌رود. آثاری هم که از تمدن ایلام در دیرینکدههای جهان نگهداری می‌شود، گواه هنر، دانش، فن‌آوری و تاریخ پُربار ایران کهن است. «تندیس نقره‌ای گاو نشسته» یکی از صدها اثری است که تمدن درخشان ایلام را آن‌چنان که بود، نشان می‌دهد.
۲۷ دی ۱۴۰۲
۲۶ دی ۱۴۰۲
شاهزاده رضا پهلوی: رای دادن یعنی تبرئه‌کردن رژیم از همه جنایت‌هایی که کرده
۲۴ دی ۱۴۰۲
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - تندیس ناپیرآسو؛ ملکه‌ی ایلامی
۲۳ دی ۱۴۰۲
۲۱ دی ۱۴۰۲
۱۸ دی ۱۴۰۲
پاداش شاهنشاه خشایارشا به تیمسار آرتیمس در شهر کاریا - استاد زرتشت ستوده
Pâdâše Šâhanšâh Xšayaršâ be Timsâr Ârtimes dar Šahre Kâriyâ
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - پلاک طلایی مردِ ماد با خنجر؛ نگاره‌ای از گنجینه‌ای کهن
۱۷ دی ۱۴۰۲
تاریخ و فرهنگ ایران - داستان خیزش بابک خرمدین
روزهای آغاز زمستان سال ۲۲۳ هجری است. مردمان سامرا برای دیدن رزمنده‌ای که بیست سال دستگاه خلافت را به دردسر انداخته بود، صف کشیده‌اند. توده‌ی سربازان از دور پدیدار می‌شوند و در میان آنان پیلی تنومند خودنمایی می‌کند. بر روی پیل مردی را به زنجیرهای گرانی کشیده‌اند. جامه‌ای از دیبا در بر دارد و کلاهی از پوست سمور بر سر. بازتاب نور خورشید بر زنجیرهایش بدو شکوهی شاهانه بخشیده است، گویی همهمه‌ی مردمان سرود پیروزی سردار شکست‌خورده است.
۱۶ دی ۱۴۰۲
۱۴ دی ۱۴۰۲
۱۲ دی ۱۴۰۲
یادمانهای شهریگری ایران در جهان - سرستون گاو دوسر کاخ آپادانا؛ همبستگی ملت‌ها
