اسناد محرمانه انگلیس درباره ایران، پیش از رضا شاه بزرگ - گذری در تاریخ با خسرو فروهر

پهلویسم و جنگ برای ایران - خسرو فروهر

 

زبان ترکی گویش استاندارد ندارد و نمی‌تواند داشته باشند - دکتر جواد طباطبایی

ترکیه در دهه‌های قبل متوجه شده بود که دوران خلافت برای همیشه گذشته است، اما امروز به شکلی دیگر کوشش می‌کند تا همان خلافت را تجدید کند و ما از آن با عنوان نوعثمانی‌گری یاد می‌کنیم. ما گاهی قصد اردوغان را به درستی متوجه نمی‌شویم و فکر می‌کنیم که اردوغان قصد دارد تا خلافت اسلامی‌ عثمانی را تجدید کند.

معمای شاه!، ...، چرا باید می رفت؟ - گذری در تاریخ با خسرو فروهر

 

نفت، شاه، انقلاب اسلامی، …، و دیگر هیچ! (بخش دوم) - دکتر علی میرفطروس

 * برخی تحلیل ها -در بارۀ آخرین ماه های منجر به انقلاب- با «ساده نگری» و «اگر» های بسیار معتقدند که «اگر شاه چند ماه زودتر کسانی مانند دکتر صدیقی یا دکتر بختیار را انتخاب می کرد از وقوع انقلاب جلوگیری می شد»!. اینگونه تحلیل ها از تصمیم پنهانی آمریکا برای سرنگون کردنِ شاه غافل اند.

* استقلال طلبی‌ها و سرکشی‌های شاه در برابرِ کمپانی های نفتی باعث شده بود تا برخی دولتمردان آمریکا از «حملۀ نظامی به ایران» یاد کنند، تهدیدی که بعدها در بارۀ کشور لیبی و حکومت قذّافی انجام شد.

طالبان و داعش در ایران، اسنادی از آخوند منتظری و آخوند طالقانی - خسرو فروهر

چرا«شاه رفت»؟ - گفتگوی دکتر علی میرفطروس با دکتر امیراصلان افشار

دکتر امیراصلان افشار:

سفر به آمريكا؛ دام و يك فريب بزرگ!

اشاره:

در 26 دی ماه 1357، در نهایت شگفتی و ناباوری مردم ایران، روزنامه ها با بزرگترین تیتر تاریخ مطبوعات ایران، خبر دادند که «شاه رفت!».

تاریخ و فرهنگ ایران - بارگیریِ «واژه‌های گویشیِ ایرانی در نوشته‌های ابوریحانِ بیرونی»

پارسی‌انجمن: در سالِ ۱۳۵۳، به فرخندگیِ هزارمین زادروزِ ابوریحانِ بیرونی، دانشمندِ بزرگِ ایرانی، شورای عالیِ فرهنگ و هنر از صادقِ کیا، فرنشینِ فرهنگستانِ ایران، که به گردآوری و بررسیِ گویشها دلبستگی داشت، خواست تا آن چه را که بیرونی در نوشته‌های خود از زبانها و گویشهای ایرانی یاد کرده است در دفتری فراهم آورد.

اسناد و اسرار حمله به آذربایجان (بخش چهارم و پایانی) - گذری در تاریخ با خسرو فروهر

پژوهشهای استاد پیر لوکوک درباره‌ی زبان و فرهنگِ ایران

پارسی‌انجمن: استاد پیر لوکوک (Pierre Lecoq) پژوهشهایی گوناگون و گرانبها درباره‌ی زبان و فرهنگِ ایران به یادگار نهاده است.

در کوششی خودجوش تازه‌ترین مستند درباره‌ی فرمانروایی هخامنشیان، به نام ارگ شاهی، ساخته شد!

به تازگی مستندی تاریخی با عنوان ارگ شاهی به نویسندگی و کارگردانی مهران رضایی و بابک پارساجم ساخته شده است که آگاهی‌های تاریخی و فرهنگی درباره فرمانروایی هخامنشیان را از زبان راهنمایان گردشگری به نمایش گذاشته است.

زیست بوم ایران - درختان کهن سال؛ طلای سبز ایران

برپایه‌ی آماری که در سال 1398 به دست داده شد، شمار درختان کهن‌سال ایران به 1938 تنه در سراسر کشور می‌رسد. آگاهان می‌گویند که در صورت جست‌وجوها و پژوهش‌های بیشتر، شمار درختان کهن‌سال ایران بسیار بیشتر از آن اندازه‌ای خواهد بود که اکنون در برآوردها گفته می‌شود.

زیست بوم ایران - گنج‌های گران‌بها از درختان کهن سال ایران

درختانی که سده‌ها و هزاره‌هاست که در ایران سربرآورده‌اند، در نگاه ما باید بیش از آن ارج و بها داشته باشند که اکنون دارند. این سخن را از آن‌رو باید یادآوری کرد که خبرهای پی در پی از بریدن درختان و سوختن جنگل‌های ایران به گوش می‌رسد و نگرانی کسانی را سبب می‌شود که می‌دانند ایران از چه گنج بی‌مانندِ درختان کهن‌سالی برخوردار است. پیشینیان ما باور داشتند که باید درخت کاشت و برای آیندگان به یادگار گذاشت. ما نیز چنین خویشکاری داریم. نگاهبانی از درختان وظیفه‌ای است که نباید به فراموشی سپرده شود.

نفت، شاه، انقلاب اسلامی، …، و دیگر هیچ! (بخش یکم) - دکتر علی میرفطروس

* سرشت و سرنوشت تحولات سیاسی در ایران معاصر را نمی توان فهمید مگر اینکه ابتداء مسئلۀ نفت و نقش آن در حیات سیاسی ایران  فهم و درک گردد.

* طرح سرنگونی شاه، 5 سال پیش از وقایعِ 57  کلید خورده بود!

* به راه انداختن انقلاب های مصنوعی توسط دولت های غربی استراتژی نوینی است که آخرین نمونۀ آنرا در به اصطلاح «انقلاب لیبی» و سرنگون کردن محمد قذّافی بیاد داریم.

***

زیست بوم ایران - شکوه درختان کلوسه در استان اصفهان

درختان ایران، نماد و نشانه‌ی پویایی فرهنگ و جاری بودن سبز و همیشگی زندگی در این مرز و بوم شناخته می‌شوند. هیچ اثر نوشتاری‌ای از پیشینیان نمی‌توان یافت که به گونه‌ای به درخت اشاره‌ای نکرده باشد. اسطوره‌ها و داستان‌ها و تاریخ ما با درخت پیوند دارد و گره خورده است. از این‌رو، شناخت درختان، شناختن بخش مهمی از فرهنگ ایران و نشانه‌های آن است. روزی که درختی در این سرزمین آسیب ببیند و شاخ و برگی از آن نیست شود، پاره‌ای از تَن فرهنگ و زندگی ما آسیب دیده است.

فرتور از صاحب نیوز

زیست بوم ایران - استان یزد؛ یادواره‌ای از درختان کهن سال

یزد تنها با سرو ابرکو شناخته نمی‌شود؛ آنجا رویشگاه درختان کهن و دیرزیستی است که سده‌ها و هزاره‌هاست که زندگی سبز و سایه‌افکنشان ادامه دارد. درخت پیوندی ناگسستی با ایران دارد، و درختِ سرو نماد ایران و فرهنگ ایرانی است.

زیست بوم ایران - هرزویل؛ درختی 3000 ساله در گیلان

گیلان بیش از هر چیز به سرسبزی و جنگل‌های پُر دار و درخت شناخته می‌شود. در میان آن درختان سر به آسمان کشیده، 90 پایه درخت کهن‌سال دیده می‌شود که نزدیک به 70 پایه‌ی آن‌ها ثبت ملی شده و ارزش‌های بسیار آن‌ها را برای زیست‌بوم ایران می‌شناسیم. سرو هرزویل یکی از آن درختان دیرینه‌سال گیلان است که باید افزون‌تر شناخت.

تاریخ و فرهنگ ایران - نخستین سنگ‌نوشته‌ی یافته‌شده که نام اشوزرتشت در آن یاد شده است

سنگ‌نوشته‌ای که در دشت مرودشت یافته شده، تاکنون نخستین سنگ‌نوشته‌‌ی به‌دست آمده‌ای است ک نام اشوزرتشت بر آن نگاشته شده است.

دکتر ابوالحسن نجف‌زاده اتابکی

زیست بوم ایران - کهن درختان سبزپوش البرز

در شهرستان‌ها وشهرهای استان البرز، مانند کرج، شهر آسارا، بخش مرکزی، روستاهای شهرستانک، ده کرچان، و جاهای دیگر، یازده چنار، پنج اُرس، دو درخت توت، یک داغدان، و یک زبان گنجشک، چند سده‌ای دیده می‌شوند. با این درختان کهن ولی استوار و سرافرازِ استان البرز، بیشتر آشنا شویم.

تاریخ و فرهنگ ایران - پیداشدن سنگ‌نبشته‌ای با نام اشو زرتشت در مرودشت

مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید از پیداشدن سنگ‌نبشته مربوط به اواخر دوره ساسانی در نزدیکی شهر استخر در مرودشت خبر داد که نام اشو زرتشت بر آن نوشته شده است.

تاریخ و فرهنگ ایران - پیدا شدن آثاری از دوره سلوکی و اشکانی در بیستون

در پی تازه‌ترین کاوش، آثار و شواهد معماری مانند دیوارهای سنگی و خشتی، و سنگفرشی از ۳ فاز گوناگون، که گمان می‌رود از دوره‌ی سلوکی و اشکانی برجای مانده باشد، در تپه گوهره بیستون به‌دست آمد.

زیست بوم ایران - رویشگاه صخره‌ای درختان سه‌هزار ساله و درخت شیرین و فرهاد

زمانی که گروهی از استادان دانشگاه تهران برای بررسی و شناساندن دیرینگی درختان سرو روستای «بان سرو» به استان ایلام رفته بودند، با 18 اصله درخت کهن‌سال روبه‌رو شدند که تا آن زمان چندان شناخته شده نبودند. آن‌ها بررسی‌های خود را آغاز کردند و دریافتند که دیرینگی سروها به 2200 تا 3000 سال می‌رسد. از همه شگفت‌تر آن که سروها در میان سنگ‌های رسوبی و صخره‌ای روییده بودند.

زیست بوم ایران - سرو ابرکوه، به شکوهمندی دماوند و بازمانده از 2000 سال پیش از آغاز شاهنشاهی در ایران

نشانه‌های تمدن دیرینه‌ی ما فراوان است. از یافته‌های باستان‌شناسی گرفته تا تخت‌جمشید و تاق کسرا و بسیاری نمونه‌های دیگر. در این میان، یک نشانه هست که از دیرپایی فرهنگ و تمدن ایران و تلاش مردمان این سرزمین برای آبادانی و پیشبرد زندگی، سخن می‌گوید. آن نشانه، درخت سرو چند هزارساله‌ی ابرکوه است؛ سروی که هنوز شاداب و پابرجاست.

اسناد و اسرار حمله به آذربایجان (بخش سوم) - گذری در تاریخ با خسرو فروهر

زیست بوم ایران - کهن‌ترین صنوبر جهان در استان خراسان

در استان خراسان شمالی، شمار درختان کهنسال و دیرپا فراوان است. از این دید، شاید همتایی برای آن استان، در میان دیگر استان‌های کشور یافتنی نباشد. در خراسان شمالی 23 اُرس کهن‌سال دیده می‌شود که دیرینگی‌ای میان 1000 تا 2800 سال دارند. آن درختان سبز و سرفراز در جای‌جای خراسان شمالی پراکنده‌اند و ارزش زیست‌بومی و حتا مادی بی‌شماری دارند. بدان اندازه که اُرس سرانی، در شهرستانش شیروان را 10 میلیون دلار قیمت‌گذاری کرده‌اند!

زیست بوم ایران - درختان کهنسال سبز و سرافراز در استان قزوین

در استان قزوین شماری از درختانی را می‌توان یافت که دیرینه سال‌اند. روزگار جوانی و میان‌سالی را پشت سر گذاشته‌اند و به کهن‌سالی رسیده‌اند و هم چنان زندگی می‌بخشند و شادی ارمغان می‌کنند. در اینجا، با شماری از درختان کهنسال استان قزوین بیشتر آشنا می‌شویم.

زیست بوم ایران - سرو باشت، بازمانده از 200 سال پیش از آغاز شاهنشاهی در ایران

در میان شمار بسیار درختان دیرینه‌سال ایران، سرو باشت را یکی از سه درخت بسیار کهنسال سرزمین ما می‌دانند. این درخت شکوهمند، در استان کهکیلویه و بویراحمد رو به پهنه‌ی آسمان دارد. در همسایگی آن، در استان چهارمحال و بختیاری نیز شماری از درختان کهنسال سر برآورده‌اند. در آنجا 18 چنار، هفت گردو، سه بنه، سه بلوط ایرانی (بَرودار)، سه داغداغان، سه نارون، سه توت، سه زبان گنجشک و دو اُرس کهن شناسایی و ثبت شده است.

سیرک اکبر خوشکوشک و سید حسن شریعتمداری، و رویدادهای جهان - خسرو فروهر

هفت خان 109، دانشگاه کورش بزرگ - هومر آبرامیان

سخنانی بر آمده از شاهنامه و همانندی آن با رویدادهای امروز

سخنانی که باید برای رهایی ایران شنیده شوند!

نشست امروز: چگونگی اسلام پذیری و شیعه گستری در ایران

زیست بوم ایران - درختی که 500 سال پیش از مادها در سیستان و بلوچستان کاشته شده است

ایران سرزمین درختان کهنسال است. نیاکان ما برخی از درختان را در زمانی کاشته‌اند که هنوز نخستین فرامانروایی‌ها در فلات ایران شکل نگرفته بود. در گذر از سهمناک‌ترین و توفانی‌ترین رویدادهای تاریخی نیز از درختان نگاهبانی کرده‌اند. از همین‌روست که شمار درختان کهنسال، و بسیار کهنسال در ایران فراوان است. نمونه‌ای از این موجودات زنده و زیبا را در سیستان و بلوچستان می‌توان دید.

زیست بوم ایران - شکوه درختان سر به آسمان در استان سمنان

در فرهنگ ما درخت یکی از گرامی‌ترین موجودات زنده است. درخت با جان و جهان ایران و ایرانیان گره خورده است. نشانه‌ی درستی این سخن، شمار بسیار درختان دیرینه سال و کهن‌سالی است که در هر گوشه‌ی ایران یافت می شود. یک نمونه‌ی آن، درختان استان سمنان است.

زیست بوم ایران - درختان خراسان جنوبی؛ نشانه‌هایی زنده از سده‌های دور تاریخی (بخش دوم)

در فرهنگ ایرانی، بهروزی آدمی و سربلندی او جایگاهی برجسته دارد. نماد و نشانه‌ی چنان ویژگی‌ای را در درخت می‌توان دید. از این‌روست که در نگاه ما بالیدن و شاخ و برگ گرفتن درختان، ارج بسیار و سپنیدنه‌ای دارد و نگاهبانی از آن‌ها خویشکاری هر انسان نیکی شناخته می‌شود. بی‌گمان راز دیرپایی درختان سرزمین ما در همین نکته و باور نهفته است.

هفت خان 108، دانشگاه کورش بزرگ - هومر آبرامیان

سخنانی بر آمده از شاهنامه و همانندی آن با رویدادهای امروز

سخنانی که باید برای رهایی ایران شنیده شوند!

اسناد و اسرار حمله به آذربایجان (بخش دوم) - گذری در تاریخ با خسرو فروهر

بارگیریِ «واژه‌نامه‌ی مازندرانی»

پارسی‌انجمن: از کرانه های سرسبز و خرمی که امروز مازندران نامیده می‌شود، در نامه‌های باستان با نامِ تبرستان یاد شده است و پس از تازش اسلام نیز نویسندگانِ ایرانی و انیرانی آن را تبرستان خوانده‌اند. در سده‌های نخستینِ اسلامی نیز یاد و نامِ تبرستان و اسپهبدانِ نژاده‌ی آن سامان در نبیگها(کتب) آمده است.

نجف‌زاده بارفروش، محمدباقر (م. روجا) (۱۳۶۸)؛ واژه‌نامه‌ی مازندرانی؛ تهران: بلخ.

کورش بزرگ؛ شهریار روشنایی ها

پیش سخن: کورش هخامنشی ابرمردی شگرف و مینوی که بی‌گمان یکی از خوشنام‌ترین فرمانروایان در تاریخ جهان است. این مرد بزرگ و نامدار نمادی(:مظهری) از منش‌‌های (:صفات) عالی اخلاقی، چون رواداری(:تسامح)، نوع‌دوستی، احترام به فرهنگ‌ها، استقامت، فداکاری و مروت را عرضه داشته است. او به هنگام جنگ دلیر و بی‌باک و به وقت صلح مهربان و بلندنظر بود. او دستگیر ضعیفان و عاجزان بود و به گونه‌ای که بیگانگان آرزو داشتند که سایه این فرمانروای رئوف بر سرشان باشد.