تا به یاد داریم دماوند، با آن چکاد (قله) بلند و شُکوهمندش، همواره نگرنده‌ی روزگار نیک‌وبد ما بوده است. گاه خشنود از سرافرازی و بالندگی تاریخمان و گاه اندوهناک و دردمند از تلخی و تیرگی روزگارانی که بر ایران رفته است.
دماوند همان‌جایی است که فریدون از پسِ هزاره‌ای از تباهی، ضحاک را به بند کشید و زنجیر بر دست‌وپایش بست تا نتواند خود را رها کند و بیداد از سر بگیرد. نیاکان ما باور داشتند صداهایی که از کوه دماوند به گوش می‌رسد ناله‌های و فریادهای ضحاک است، حتا در روزگارانی دورتر از ضحاک، کیومرث (نخستین انسان در باور ایرانیان باستان) در دماوند زندگی می‌کرد؛ این را از پاره‌ای نوشته‌های کهن تاریخی درمی‌یابیم.
دماوند یادبود گران‌بهای دیگر نیز با خود دارد؛ این همان کوهی است که آرش شواتیر بر فراز آن رفت و تیر بر کمان نهاد و جایی که تیر پرتابی او در آن سوی جیحون فرود آمد، مرز ایران شد. دماوند باشُکوه از این گونه یادمان‌های بسیار کهن تاریخی، فراوان به خود دیده است.
در هیاهوی گذر شتابان زندگی کنونی ما، روزی هم هست تا به یاد بیاوریم دماوند نگرنده‌ی بردبار و غم‌خوار ما مردم است و نگاهبانی از آن خویشکاری‌ای است که نباید از آن غافل شویم. روز 13 تیرماه هر سال به نام «روز ملی دماوند» شناخته شده است.
این کوه سرافراز یک ویژگی کم‌مانند دارد که نباید از یاد ببریم. دماوند با جشن فرخنده‌ی تیرگان پیوستگی‌ای جاودان دارد. تیرگان، روزِ تیر از ماهِ تیر (13 تیرماه، در گاه‌شمار زرتشتی) همان روزی است که آرش تیر خود را از فراز دماوند پرتاب کرد؛ این‌که دوستداران زیست‌بوم ایران روزی را برای پاسداشت دماوند نام‌گذاری کردند درخور ستایش است ولی ای‌کاش گزینش این روز با آگاهی از گاه‌شمار کهن ایرانی همراه بود. گاه‌شمار زرتشتی به شوند سی روزه بودنِ ماه‌ها با گاه‌شمار خورشیدی که شش ماه نخست آن 31 روز است دگرگونی‌هایی دارد، روز 13 تیر (روز تیر از ماه تیر) با دهم تیرماه خورشیدی برابر می‌شود. از این‌رو دهم تیر خورشیدی همان 13 تیرماه زرتشتی و جشن تیرگان است.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاری‌ست با عنوان «روز ملی دماوند»، به خامه ی نگار جمشیدنژاد که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویه‌ی دوم (رویداد) شماره‌ی 456 امرداد بخوانید.
خبرنگار امرداد: بامداد رستگار
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر