165 سال پیش در چنین روزی، 13 آبان سال 2415 شاهنشاهی (1856 زایشی)، دولت وقت لندن به دنبال اعلان جنگ به ایران نیروی نظامی و کشتی توپدار از هند به ایران فرستاد و سرنوشت جدایی هرات از ایران را رقم زد.
جدایی هرات از ایران یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ ایران و افغانستان به شمار می‌رود. در دوره قاجاریه پافشاری ایران بر داشتن هرات مورد اعتراض و یورش انگلیس قرار گرفت در پی این تهدید ناصرالدین سلطان قاجار دچار واهمه شد و مذاکرات صلح با این کشور را آغاز کرد که نتیجه این مذاکرات به پیمان پاریس و جدایی هرات از ایران انجامید.
اخطارهای دیپلماتیک دولت وقت لندن به ایران مبنی بر این که ایران بپذیرد از هرات و غرب افغانستان بگذرد، از آنجا بیرون رود و هرات افغانستان را واگذار کند، مورد بی‌اعتنایی تهران قرارگرفته بود.
دولت لندن که به هندوستان تجاوز کرده بود، به دنبال دادن اعلان جنگ به ایران، از هند نیروی نظامی و کشتی توپدار روانه ایران کرد. این نیرو در دو گروه به بوشهر، خارک و خرمشهر رسیدند.
ناوهای انگلستان پس از رسیدن به آب‌های بوشهر، پس از یک گلوله‌باران شدید گام بر خاک ایران در ساحل بوشهر گذاردند و نبرد خیابانی آغاز شد. در نبرد خیابانی که ۴۵ روز به درازا انجامید، بیشتر مردم شهر و کرانه‌ی بوشهر در برابر یورش ایستادند و با پدافند پایداری کردند.
سرانجام، 23 ژانویه سال 1857 نیروهای فرستاده شده از انگلستان به ریاست « جیمز اوت‌رام James Outram» پس از شش هفته و 3 روز نبرد خیابانی، بندر بوشهر و کرانه‌ی آن را به دست آوردند تا دولت وقت تهران وادار به چشم‌پوشی و دل فروبستن از شهر هرات و غرب افغانستان امروز شود كه از زمان ایجادِ كشور ایران به دست كوروش بزرگ همیشه بخشی وفادار از ایران و كانون فرهنگ و ادب فارسی، و برای مدتی نیز شاهزاده‌نشین ایران و پایگاه فرمانروایی خراسان بود.
هرات در فَرگَرد نخست وندیداد اوستا بنام هَرویوا (Harōiva) چنین گزارش شده است: «ششمین سرزمین و کشور نیکی که من، اهورامزدا، آفریدم هَرویو و دریاچه‌اش بود».
پیش از کشف مسیر دریایی اقیانوس هند، هرات در گذرگاه جاده ابریشم نقش بزرگ را در بازرگانی میان شبه قاره هند، خاور میانه، آسیای مرکزی و اروپا داشت.
هرات از لحاظ موقعیت جغرافیایی در درازنای تاریخ بستر مناسب تلاقی تمدن‌های شرق و غرب نیز به‌شمار می‌رفت. از این‌رو هرات یکی از گهواره‌های تمدنی تاریخ پربار خراسان شناخته می‌شود.
سرزمین هرات بخشی بنیادین از ايران‌زمين بود که در روزگار باستان «آريانا» خوانده می‌شد. «افغانستان» نامی است كه انگليسی‌های اهریمن بر ايران خاوری گذارده‌اند.
امرداد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر