۲ بهمن ۱۴۰۱

تاریخ و فرهنگ ایران - دستیابی به سنگ‌نگاره‌ی سوارکار ساسانی در مرودشت

پژوهشگران به سنگ‌نگاره‌ای در مرودشت فارس دست یافتند که یکی از سوارکاران دوره‌ی ساسانی را نشان می‌دهد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، نقش‌های کنده‌کاری شده (:حجاری شده) از دوران باستان روی سنگ‌ها و صخره‌ها همواره صحنه‌های یادبود یا افتخاری بی‌مانند بوده‌اند که لحظه‌هایی از باورها و اندیشه‌های مردمان آن دوره را در گذر زمان به ابدیت پیوند می‌زده‌اند. این نقش‌ها همچون تصویری در یک آلبوم قدیمی، چنان با ارزش بوده‌اند که می‌بایست «در قاب تاریخ» ثبت شوند و به همین دلیل شاهان و فرمانروایان، صحنه‌هایی از آیین تاج گذاری، جنگاوری، مراسم شکار و اسارت دشمنان خویش را بر نمای صخره‌ها و سنگ‌ها به نمایش گذاشته‌اند.

ابوالحسن اتابکی (پژوهشگر باستان‌شناسی و تاریخ) در همین‌باره از دستیابی به سنگ‌نگاره نویافته یکی از سوارکاران ساسانی در صخره‌های شمالی شهر استخر، در مرودشت فارس خبر داد که به هنگام یک بازدید کوهستانی به همراه مهدی احمدی و رسول احمدی شناسایی شده است.

وی در این‌باره گفت: این نقش سوزنی (خراشیده) در بلندای چهار متری از سطح زمین بر روی صخره‌ای کوهستانی جای گرفته است که سوارکار ساسانی را با روبانی مواج و اسبی چهار نعل به تصویر کشیده است.

به باور اتابکی هرچند که این نقش ریزه‌کاری (ظرافت)، پیچیدگی و آرایش نقش‌های سوزنی اوایل دوره‌ی ساسانی (نقش پاپک و پسرش شاهپور در کاخ‌های تخت‌جمشید) را ندارد؛ اما از آنجا که نقش برجسته‌های بسیار اندکی از اواخر دوره‌ی ساسانی باقی مانده، کشف این سنگ‌نگاره، بسیار دارای اهمیت و ارزش پژوهشی است.

وی افزود: از دید شگرد (:تکنیکال)، این نقش با مهارت، تحرک طبیعی، آزادی حرکت و ترکیب‌بندی سنجیده (:موزن) ترسیم شده که ویژگی‌های‌ نقش برجسته‌های ساسانی را به نمایش می‌گذارد.

نجمه ابراهیمی کارشناس ارشد تاریخ، نیز درباره‌ی دیرینگی این نقش گفت: این سنگ‌نگاره کنار استودانی تاقچه‌ای از دوره‌ی ساسانی جای دارد که تاریخ کنده‌کاری (:حجاری) آن با استودان‌های پایان دوره‌ی ساسانی همخوانی (:تطابق) دارد و چه‌بسا تصویر یکی از «اسواران» پایان دوره‌ی ساسانی است که استخوان‌های او پس از مرگ؛ در استودان کنار آن گورسپاری شده است.

وی یادآوری کرد: «اسواران» یا آزادگان، گروهی از نژادگان دوره‌ی ساسانی بودند که به هنگام نبرد، هسته‌ی اصلی سواره‌ی سپاه ساسانی را در برابر دشمنان تشکیل می‌دادند. چنانچه آمین مارسلین تاریخ‌نگار نامدار رومی، اسواران ساسانی را به دلیل پوشش غرق در فلزات، بهره‌گیری از انواع سلاح‌های جنگی و برگستوان اسب‌هایشان «کوهی از آهن» نامیده که بیم و هراس وحشتناکی در دل دشمنان به وجود می‌آوردند و لرزه بر دشمنان می‌افکندند. در صورت‌ عدم جنگ نیز روی املاک خویش به کشاورزی سرگرم می‌شدند. امروزه برخی تاریخ‌نگاران، شوالیه‌های قرون وسطایی را با آن‌ها می‌سنجند.



خبرنگار امرداد: بامداد رستگار

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر