پارسی‌انجمن: آن چه در «واژه‌نامه‌ی ۶۷ گویشِ ایرانی» آمده دستاوردِ سالها کارِ خستگی‌ناپذیرِ زنده‌یاد دستور(دکتر) صادقِ کیا، استادِ پیشینِ زبانِ پارسیگ (پهلوی) در دانشگاهِ تهران و فرنشینِ فرهنگستانِ زبانِ ایران (یکی از نهادهای بنیادِ شاهنشاهِی فرهنگستانهای ایران)، است.
کیا که استادِ پیشگامِ پژوهشهای گویش‌شناسی بود، در سالِ ۱۳۴۰، نبیگِ ارزشمندِ «راهنمای گردآوریِ گویشها» را چاپ کرد که راهنمای سودمندی برایِ پژوهشگرانِ گویشی در سراسرِ ایران بود و هنوز هم بهترین کاری است که در این زمینه شده.
گفتنی است، کیا هنگامی که فرنشینِ فرهنگستانِ زبانِ ایران بود برایِ به سامان رسانیدنِ پژوهشهای گویش‌شناسیِ ایران دو کارِ بنیادین کرد: یکی، با سازمانِ جغرافیاییِ ارتش پیمان‌نامه‌ای بست تا به همراهِ هر گروهِ این سازمان یک پژوهشگرِ آموزش‌دیده به همراهِ پرسشنامه‌ی زبانی به روستاهای دوردست برود و این پرسشنامه را به همراهِ نوارهای پرشده از گویشوران فراهم کند و به فرهنگستانِ زبان بفرستد. این نوارها را گروهی پژوهشگرِ آشنا به آواشناسی آوانگاری کردند و از این راه مایه‌های گویشیِ بسیاری فراهم آمد. دوم کارِ ایشان این بود که یادداشتهای فراوانی را که پیرامونِ گویشها در درازای سالیان گرد آورده بود، فرادستِ پژوهشکده‌ی گویش‌شناسیِ فرهنگستان نهاد تا سر و سامان یابند و آماده‌ی چاپ شوند. این یادداشتها دربردارنده‌ی واژه‌ها، پرسشهای دستوری، گفت‌وگوهای روزانه، شماری داستان، زبانزد، چیستان و آیینهای بومی بود.
این کوششهای استاد با فروپاشیِ فرهنگستانِ زبانِ ایران نیمه‌کاره ماند که سپس‌تر این کارهای ایشان را کسانی در پژوهشگاهِ علومِ انسانی که مرده‌ریگ‌برِ فرهنگستانِ زبانِ ایران بود، پی گرفتند و به ریختِ کنونی چاپخش کردند.
«واژه‌نامه‌ی ۶۷ گویشِ ایرانی»ِ صادقِ کیا را از «این جای» بارگیرید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر