۲۰ مهر ۱۴۰۳

تاریخ و فرهنگ ایران - ویرانی در کمین آرامگاه اردشیر دوم

بخشی از سقف آرامگاه اردشیر دوم هخامنشی در میراث جهانی تخت جمشید (پارسه) با تهدیدی ویرانی روبه‌رو است.

به گزارش ایسنا، بر سینه‌ی کوه مهر (رحمت) دو آرامگاه بر فراز محوطه‌ی تخت جمشید (پارسه) منسوب به اردشیر دوم (۴۰۴-۳۵۸ قبل از میلاد) و اردشیر سوم (۳۵۸-۳۳۷ قبل از میلاد) هخامنشی ساخته شده است. پیش‌تر درباره نفوذ رطوبت در آرامگاه اردشیر سوم هشدار داده شده بود و اینک سیاوُش آریا، کنشگر میراث فرهنگی براساس عکس‌هایی که چندماه پیش از داخل آرامگاه اردشیر دوم گرفته شده است، وضعیت سقف آن را وخیم اعلام کرد.


این کنشگر میراث فرهنگی وضعیت آرامگاه اردشیر دوم در تخت جمشید را اینگونه بازگو کرد: «این روزها خبرهای ناگوار و تلخی از میراث جهانی پارسه به گوش می‌رسد که سبب دل‌نگرانی کنشگران و کارشناسان میراث فرهنگی و باستان‌شناسان شده است. از جمله می‌توان به راه‌اندازی دوبارۀ کارخانه‌ی سنگ‌شکن در حریم درجه دو پایگاه جهانی پارسه، پدیداری نم و رطوبت در آرامگاه اَردشیر سوم هخامنشی و شکستن حریم درجه یک میراث جهانی پارسه به بهانه‌ی توسعه‌ی گردشگری اشاره کرد. همین موضوع، انگیزه‌ی نگرانی‌های شدیدی در میان دوستداران میراث فرهنگی شده است.

اما در پیِ بارندگی‌های شدید بهار گذشته بخشی از سقف آرامگاه اَردشیردوم هخامنشی در جنوب کوه مهر (رحمت) از درون ریزش کرده و یادگار هخامنشیان را با تهدید جدی روبه‌رو کرده است.

سخن درخُورنگرش و نکته‌ی شگفت‌انگیز و پرسش برانگیز داستان آن است که این ریزش بر پایه‌ی شواهد و بررسی‌ها در بهار امسال رخ داده و مسوولان پایگاه جهانی پارسه تاکنون درباره‌ی آن سخنی به میان نیاورده و آگاهی‌رسانی نکرده‌اند. بدتر از همه، اینکه تا کنون هیچ‌گونه عملیات مرمتی و حفاظتی روی آن انجام نداده و یادگار هخامنشیان را به حال خود رها کرده‌اند.


آنچه نیاز به یادآوری و بایسته بوده، این است که با آغاز نخستین بارندگی‌ها در پاییز و زمستان پیش‌رو، بی‌گمان بخش‌های دیگری از سقف آرامگاه اَردشیر دوم فرو خواهد ریخت و آب به درون آن رِخنه کرده و چالشی بزرگ برای یادگار هخامنشیان به شمار می‌آید و خطری بزرگ در کمین آن خواهد بود. همچنین کارشناسان میراث فرهنگی و باستان‌شناسان بسیار دل نگران آسیب دیدن و خَدشه‌دار شدن میراث هخامنشیان در این محوطه‌ی جهانی هستند.

هم‌اینک باید چشم به‌راه بود و دید که آیا این بار مسوولان پایگاه جهانی پارسه، فکری به حال دشواری‌های فراوان پدید آمده در این مجموعه‌ی بی‌همتا و بسیار اَرزشمند جهانی خواهند کرد.

به هر روی، یکی از باارزش‌ترین و بزرگ‌ترین یادگارهای سنگی کشور که نگین هنر، معماری و تمدن ایران به شمار می‌آید با وجود همه‌ی حساسیت‌ها در خطر قرار گرفته است و جا دارد مسوولان میراث فرهنگی استان و کشور چاره‌ای ریشه‌ای و درمانی بلندمدت را برای آن درنظر بگیرند تا در برابر آیندگان خدای ناکرده سرخورده و سرافکنده نباشیم.

«پارسه» که ما آن را تخت جمشید می‌خوانیم، از دیرباز به عنوان نگینی از هنر و معماری جهان باستان شناخته شده و افراد بی‌شماری از دوستداران تاریخ، جغرافیا، باستان‌شناسی و مشوقان هنر و معماری آن را به چشم خویش دیده و پسندیده‌اند. پارسه را همه‌ی کارشناسان پشتوانه و آبروی فرهنگی ایران می‌دانند که شناسنامه‌ی ملی و هویتی مردم به شمار می‌آید.

در درون آرامگاه اَردشیردوم سه گور سنگی کَنده‌اند و کالبد مردگان را در درون آن‌ها جای داده و روی هر یک از آن‌ها دری سنگی و محدب انداخته‌اند تا راه هرگونه نفوذی را ببندند.

میراث جهانی پارسه در ۵۷ کیلومتری شهر شیراز جای دارد و بخش‌های گوناگونی همچون دروازه‌ی ملل یا همه‌ی تمدن‌ها، کاخ صدستون، خزانه، موزه، کاخ آپادانا، کاخ تچر یا تالار آینه، کاخ هدیش و آرامگاه‌های اَردشیردوم و اَردشیرسوم هخامنشی را در بر گرفته است. مجموعه‌ی جهانی پارسه ارزشمندترین و بی‌همتاترین یادمان ملی و جهانی کشور به شمار می‌آید و سالانه مورد بازدید بی شمار گردشگران خارجی و داخلی است.



خبرنگار امرداد: سپینود جم

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر