دروازه‌ی رودبار، یکی از دروازه‌های اصلی شهر تابرانِ توس بوده که به سبب نزدیکی به کَشَف‌رود به این نام خوانده شده است. دیرینگی نام این دروازه نزدیک به 900 سال پیش برپایه‌ی نوشته‌های «نظامی عروضی» همین بوده؛ به‌گونه‌ای که وی در کتاب چهارمقاله (نگارش 550 هجری قمری) نوشته است: «وقتی صله‌ی سلطان محمود برای فردوسی از دروازه‌ی رودبار وارد شهر می‌شد، جنازه‌ی شاعر را از دروازه‌ی رَزان بیرون می‌بردند ...»
دیرینگی دروازه‌ی رودبار با خودِ شهر و باروی آن یکی است که به هزار سال پیش (دوران ایلخانان) و هم‌زمان با زندگی فردوسی بزرگ می‌رسد.
این سازه در پایان سال 1397 خورشیدی با کاوش‌های دقیق و پژوهش‌های باستان‌شناسی سر از خاک برآورد. در آغاز راه، پیکره‌ی بسیار زیبای «رستم سوار بر رخش» ساخته‌ی زیبا و با شکوه فردین اسفندیاری که در 25 اردیبهشت‌ماه رونمایی شد، می‌درخشد که آن‌را به نام بلوار شاهنامه می‌شناسیم و سپس در پایان بلوار، نرسیده به بقعه‌ی هارونیه و آرامگاه فردوسی در حاشیه‌ی جاده، کارگاه مرمت و کاوش میراث‌فرهنگی دیده می‌شود.
درازنای باروی شهر تاریخی تابَران توس نزدیک‌به 7200 متر و دارای چهار دروازه و 106 برج است. ولی آنچه نگاه‌ها را به سوی خود می‌کشد خشت‌هایی است که به‌ویژه از نظر ملات کاربردی در این سازه به‌کار رفته است.
یکی از برجسته‌ترین نکته‌ها در مرمت این بخش سازه، ساخت خشت‌ها با همان روش کهن است که در بازسازی این سازه بسیار نقش دارد. آنچه در آن روزگار به‌کار برده می‌شد موی بز و خاک رس بوده است.
در این میان، دیرک‌های چوبی، بسیار خودنمایی می‌کنند که کاربری آن‌ها به دلیل کلاف شدن خشت‌ها در یک‌دیگر و استواری آن‌ها است. در این فصل کاوش ، دروازه‌ی رودبار به درازای 300 متر بازسازی خواهد شد. پیمانکار این مجموعه‌ی بزرگ و تاریخی، شرکت «پارسا بتن بیرجند» به مدیریت آقای مهندس مجید کریم زاده، جهت مرمت حصار و دروازه‌ی رودبار شهر توس است.
*عکاس کوشیده است که برای درک بهتر مخاطب آنچه در متن آمده با تصویر، همانند‌سازی کند.
با سپاس از مهندس احسان زهره‌وندی، مدیر پایگاه میراث فرهنگی توس و مهندس امیر ملکی ، سرپرست کارگاه برای همراهی و یاری در ارایه این گزارش.
پیکره ی جدید ورودی بلوار شاهنامه
کارگران در حال مرمت دیوار
ردیف‌های بالای دست سرکارگر سراسر بازسازی شده است
دیرک‌های چوبی که برای کلاف شدن و استواری خشت‌ها است
باقی‌مانده‌ی خشت‌ها که از زیر خاک بیرون آورده شده است
خشت‌هایی که با موی بز و خاک رس ساخته و پرداخته شده برای بازسازی
خشتهای ساخته شده ی جدید
فرتورها از شرمین نصیری
امرداد - شرمین نصیری
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر