به زیست بوم کشور آسیب نرسانیم

کسی نمی‌داند از چه زمانی گروهی به فکر افتادند که «سمندر لرستانی» را به سفره‌ی هفت‌سین بیافزایند! اگر از آن‌هایی که چنین می‌کنند بپرسیم سمندر لرستانی چه پیوندی با نوروز و آیین‌های نوروزی دارد؟ شاید تنها پاسخی که بشنویم چیزی همانند این باشد که: «نام این دوزیست (:سمندر) با «سین» آغاز می‌شود»! چه این سخن را خنده‌آور بدانیم چه شگفت‌انگیز، گروهی چنین می‌کنند و این گونه‌ی جانوری نایاب را به‌جایی رسانده‌اند که اکنون شمار این جانور زیبا به کمتر از هزار رسیده است و همین شمار اندک نیز در آستانه‌ی از میان رفتن‌ است.

سمندر لرستانی در جنوب رشته کوه‌های زاگرس زندگی می‌کند. گونه‌ی بی‌مانندی است که تنها در ایران، و درگستره‌ی شهبازان لرستان، یافت می‌شود. رنگ‌بندی زیبای این جانور، گروهی را بر آن می‌دارد که آن را زنده‌گیری کنند و در بازار به بهایی گزاف بفروشند. کارشناسان هشدار می‌دهند که شکار سمندر لرستانی نه تنها «خیانت به حیات وحش» است، بلکه چرخه‌ی اکوسیستم ما را دگرگون می‌کند.

عبدالله سالاری، کارشناس اکولوژی و مدیریت حیات وحش، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا، بر همین نکته پافشاری می‌کند و می‌گوید: امروزه گونه‌هایی مانند سمندر و لاک‌پشت گوش‌قرمز را که گونه‌ای بسیار مهاجم و خطرناک برای اکوسیستم ماست، وارد سفره‌ی هفت‌سین می‌کنند و زمانی که توانایی نگهداری از آن را ندارند، این گونه‌ها را در طبیعت رها می‌کنند و دشواری بزرگی برای حیات وحش پدید می‌آورند.

او می‌گوید: خرید این گونه‌ها خیانت به حیات‌وحش است و نباید مردم این گونه‌ها را خریداری کنند چرا که شکارچیان یا قاچاقچیان از این راه درآمد به‌ دست می‌آورند. مردم نباید این گونه‌ها را برای سفره‌ی هفت‌سین خریداری  کنند تا این چرخه‌ی فاسد از میان برود.

جدا کردن این‌ گونه‌ی کمیاب از زیستگاه‌اش، به مرگ آن‌ می‌انجامد. از همین‌روست که سالاری می‌گوید: ما زمانی ارزش داشته‌های‌مان را می‌دانیم که از دست‌شان می‌دهیم. از مردم می‌خواهم درباره سمندر لرستانی کاری را انجام دهند تا در آینده افسوس نخوریم که چنین گونه‌ای را در کشور داشتیم اما ارزشش را ندانستیم و برای درآمدهای کوتاه‌مدتِ سودجویان، آن را به نابودی کشاندیم.

از سوی دیگر کسانی ماهی قرمز را نیز به سفره‌ی هفت‌سین می افزایند. این که آیا چنین کاری درست است، یا نیست؟ جای گفت‌وگو دارد. هنگامی که از این کارشناس اکولوژی درباره‌ی چنین آیینی در سفره‌ی نوروزی پرسیده‌اند، پاسخ می‌دهد: دشواری زمانی‌ آغاز می‌شود که کسانی که این ماهی را برای سفره‌ی هفت‌سین خریده‌اند، می‌خواهند این ماهی را در دریاچه، رودخانه یا تالاب‌های طبیعی کشور رها کنند. ماهی قرمز گونه‌ی غیربومی کشور است و نباید آن را در اکوسیستم‌های طبیعی خود وارد کنیم؛ چرا که این کار می‌تواند بسیار خطرناک باشد و به اکوسیستم طبیعی ما آسیب بزند.

خبرنگار امرداد: سپینود جم