جشن تیرگان فرخنده باد

تیرگان، یکی از جشن‌های مهم و از کهن‌ترین جشن‌های ایرانیان است. در گاهشمار اوستایی هر یک از سی روز ماه به نام یکی از ایزدان «ستودنی» نامیده شده است و هنگامی که نام روز و نام ماه برابر شود در این روز از این ماه جشنی برپا میشود. با برابرشدن روز تیر با ماه تیر جشن تیرگان برگزار می‌شود. این جشن با 10 تیرماه خورشیدی در گاهشماری کنونی برابری می‌کند. 

نام دیگر ایزد تیر، «تیشتر» است و یکی از یشت‌های اوستا به نام تیشتر یشت از فروزه‌‌های این ایزد می‌گوید. تیشتر ایزد به خواست اهورامزدا و به یاری نیروهای مینوی بر خشکسالی پیروز می‌شود و باران را در کشتزارها و چراگاه‌ها جاری می‌کند. تیرگان جشن آبریزگان یا آبریزان نیز نامیده می‌شود. ایرانیان جشن تیرگان را به یاد تیراندازی آرش کمانگیر و جانفشانی او در نگهداری مرزهای ایران‌زمین نیز برگزار می‌کنند. زرتشتیان به یاد تیراندازی «آرش شیواتیر» و به شادی جشن تیرگان دستبندهای هفت رنگ تیر و باد را به دست‌ می‌بندند تا به یاد بیاورند دلاوری آرش را. تا از یاد نبرند تیر رهایی ایران را که به آرزوی ایرانیان رنگ شادی بخشید.

می‌ستاییم ستاره‌ی درخشان و شکوهمندِ تِشْـتَر را؛ آن تُندتاز به‌سوی دریای فراخ‌کَرت را، به‌سانِ آن تیرِ در هوا پرّان، تیری که آرش تیرانداز- آن بهترین تیرانداز ایرانی- از کوه «اَئیرْیو خْـشوثَـه» به‌سوی کوه «خْـوَنْـوَنْـت» پراند. «تیریشت، کرده چهارم، بند 6»

جشنی در حماسه‌ی آرش کمانگیر، به دیرینگی تاریخ و تا به امروز بی‌گمان در فرهنگ و هستی هر ایرانی راستین زنده و پویا است. حماسه‌ی آرش، پیام عشق و جان‌فشانی در راه مهین است. بانگ آزادی‌خواهی‌اش لرزه در دل دشمنان ایران و ایرانی می‌افکند و آوای سوز تیر آرش است که پیامش را در دل تاریخ پرشکوه ایران به یادگار گذاشته است. زرتشتیان تیرگان را همانند مهرگان و نوروز خجسته می‌دانند.
جشن‌های ملی و میهنی ایرانیان، گویای فرهنگ پربار و پویای ایران‌زمین است. فرهنگی که برپایه‌‌ی شادی، پایکوبی، مهرورزی، بخشش، مهربانی، راستگویی، نیک‌اندیشی، نیک گفتاری، سپاسداری و دادگستری نهاده شده‌است. یکی از نمادهای آن جشن باستانی تیرگان است.
نیاکان ما توانستند با تمام توان و همازوری هر یک به گونه‌ای پس از هزاران سال تاریخ و تازش بی‌دادگرانه‌ی بسیاری از بیگانگان به این سرزمین اهورایی در نگاهبانی و پاسداشت از فرهنگ و آیین ایرانیان گام بردارند. می‌توان بی‌گمان گفت، فرهنگ ایرانی در همه‌ی سرزمین‌های ایران باستان و در بسیاری از فرهنگ‌های سرزمین‌های دوردست جهان تاثیرگذار بوده است.
جشن ملی و میهنی تیرگان، کهن آیین نیاکانی بر همه‌ی هم‌میهنان که هستی‌شان سرشار از عشق و مهر به ایران‌زمین است فرخنده باد. به خجستگی تیرگان، نماهنگ پیشکشی از سالنمای راستی، نخستین ناشر سالنمای زرتشتیان ایران، دلگرم به یکدیگر سازیم. مهر سرشار. ایدون باد.

تیرگان یکی از بزرگترین جشن‌های ایران باستان است. در زمان منوچهر شاه پیشدادی چون افراسیاب تورانی بر منوچهر پیروز شد، هر دو سو در پی سازش آمدند و پیمان بر آن شد تا از قله‌ی دماوند، تیری از کمان پرتاب شود و مکان فرود تیر، مرز ایران و توران را نمایان نماید. آرش جوان دلیر ایرانی جان خود بر چله‌ی کمان نهاد و مرز ایران را گسترش داد. به پاس فداکاری این دلاور بزرگ و برقراری آشتی، جشنی به پا شد. در گفته‌های دیگر آمده است که در زمان ساسانیان و پادشاهی فیروز، هفت سال خشک‌سالی در ایران روی داده و مردم ناگزیر به دشت و صحرا روی آوردند و با نیایش از پروردگار، درخواست باران کردند، پس از چندی باران باریدن گرفت و ایرانیان در چنین روزی جشن بزرگی برپا داشتند . هنوز هم در چنین روزی زرتشتیان شادمانی می‌کنند و به پاس رهایی از خشک‌سالی به یکدیگر آب می‌پاشند از این رو به جشن تیرگان، جشن آبریزان نیز می‌گویند.

تارنمای امرداد