باستان‌شناسان در کهن‌‌ترین محوطه شناسایی شده در حوضه آبگیر سد «چپرآباد»، به روستایی کوچک از نیمه‌ی دوم هزاره‌ی پنجم پیش از میلاد (نزدیک‌به هفت‌هزار سال پیش) دست یافتند. سد چپرآباد قرار است در تیرماه 1402 خورشیدی آبگیری شود و این محوطه در نخستین گام آبگیریِ سد زیر آب خواهد رفت.
حنان بحرانی‌پور، سرپرست دومین فصل کاوش نجات‌بخشیِ محوطه پیش از تاریخ چپرآباد (تپه گَرگَرو) در اُشنویه آذربایجان غربی، درباره‌ی برآیند کاوش‌ها در این گستره گفت: محوطه‌ی باستانی چپرآباد که در ۸ کیلومتری جنوب خاوری شهر اشنویه استان آذربایجان‌غربی و در بخش جای دارد، نزدیک‌ترین محوطه‌ی باستانی به ساختگاه سد چپرآباد بوده و فاصله آن تا تاج سد نزدیک‌به ۵۰۰ متر است و با اطمینان می‌توان گفت که در نخستین گام آبگیریِ سد، این محوطه به زیر آب خواهد رفت.
او ادامه داد: تپه چپرآباد در برنامه‌ی بررسی و شناسایی به نام تپه گَرگَرو با کد اختصاری « CHD۰۳» نام‌گذاری شد، ولی برپایه‌ی اسناد میراث فرهنگی استان آذربایجان‌غربی و گفته‌ی اهالی منطقه به نام تپه «چپرآباد» نامور است.
سرپرست هیات باستان‌شناسی محوطه‌ی پیش از تاریخ چپرآباد، این گستره را کهن‌‌ترین محوطه‌ی شناسایی‌شده در حوضه آبگیر سد چپرآباد دانست و درباره‌ی دومین فصل کاوش نجات‌بخشیِ محوطه پیش از تاریخ چپرآباد، گفت: فصل نخست کاوش این محوطه در سال ۱۴۰۰ انجام شد و در آن فصل دو ترانشه (ترانشه‌های A و B) و دو گمانه کوچک (گمانه‌های I و II) در دو بخش جنوبی و باختری محوطه تا خاک بکر کاوش شد. در دومین فصل کاوش نجات‌بخشی محوطه چپرآباد نیز یک ترانشه به ابعاد ۴×۶ متر(ترانشه C ) در بخش جنوبیِ محوطه تا خاک دست‌نخورده (:بکر) کاوش شد.
این باستان‌شناس با بیان این‌که کاوش تا ژرفای ۱۸۰ سانتی‌متری با آشکار شدن مهرازی (:معماری) برجا در این ترانشه و بستر صخره‌ای محوطه پایان یافت، افزود: برآیند کاوش‌ها در این فصل نشان می‌دهد که گستره‌ی چپرآباد برجای‌مانده‌ی روستایی کوچک از نیمه دوم هزاره‌ی پنجم پیش از میلاد بوده است.
او افزود: ویژگی برجسته‌ی این محوطه این است که برپایه‌ی مجموعه‌ی سفالیِ به‌دست آمده، چپرآباد به فاز انتقالی دو دوره‌ی مهم پیش از تاریخ در توالی فرهنگی شمال باختری ایران، یعنی دوره‌های «دالما» و «پیزدلی» مربوط است.
بحرانی‌پور با بیان این‌که تا پیش از کاوش چپرآباد، مرحله گذار میان این دو دوره در هیچ محوطه‌ای شناسایی نشده بود، گفت: اگر امکان کاوش‌های بیش‌تر در این محوطه فراهم شود می‌توان امید داشت که آگاهی‌های بیشتری از این دوره‌ی ناشناخته پیش از تاریخ شمال باختری کشور به‌دست آید.
سد چپرآباد، بنابر آنچه مسوولان شهرستان اشنویه و استان آذربایجان غربی اعلام کرده‌اند تا پایان تیرماه ۱۴۰۲ آبگیری خواهد شد و به گفته‌ی رییس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اشنویه، گمان می‌رود ۱۳ محوطه‌ی تاریخی با آبگیری این سد غرق می‌شود. این درحالی است که نتایج کاوش‌های تا کنون باستان‌شناسان نشان می‌دهد دیرینگی محوطه‌های تاریخی پشت سد چپرآباد به هفت‌هزار سال می‌رسد. باستان‌شناسان بر این باورند که یافته‌های پشت این سد نقطه‌ی عطفی برای باستان‌شناسی جنوب آذربایجان غربی است و اگر زمان بیشتری به کاوش اختصاص داده شود بی‌گمان رازهای بیشتری از این محوطه گشوده و آگاهی‌های بیشتری به دست خواهد آمد.
خبرنگار امرداد: سپینود جم
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر