۸۳ سال از تصویب قانون «کشف حجاب» در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۱۴می‌گذرد. قانونی که مخالفان ردیف اول آن، روحانیت مرتجع و آخوندهای خشک‌اندیش و قرون وسطایی هستند. مبتکران و مدافعانش از یکسو رضاشاه و پایوران روشنفکری بودند که در دولت و نهادهای مختلف از اقدامات متجددانه‌ی وی حمایت می‌کردند و از سوی دیگر گروه اندکی از روشنگران جامعه مانند پروین اعتصامی و ایرج میرزا و زنان و مردانی که با تشکیل مدرسه‌های دخترانه برای به در آوردن زن ایرانی از «اندرونی» تلاش می‌کردند.
«حجاب» تحمیلی از سوی «دکانداران دین» و جامعه سنتی، آنهم به صورت چادر و چاقچور قجری، به راستی مانعی جدی بر سر راه مشارکت زنان در زندگی اجتماعی بود. ایران نمی‌توانست قدم در جاده‌ی پیشرفت اقتصادی بگذارد در حالی که نیمی از جامعه بدون نعمت سواد و آموزش، به صورت «نانخور» در اندرونی‌ها محبوس بودند و امکان مشارکت در سازندگی جامعه را نداشتند. کشورهای غربی دست کم دو قرن پیش از آن و همگام با روند صنعتی شدن، راه آموزش همگانی و در نتیجه تلاش برای برابری حقوقی زن و مرد را در پیش گرفته بودند.
با ایستادگی رضاشاه و روشنفکران حامی وی، تبلیغات و تلاش‌های روحانیت مرتجع و «مشروعه‌خواهان» برای جلوگیری از اجرای قانون کشف حجاب به جایی نرسید و جامعه پس از مدتی به چهره‌ی جدید و زیبای خود عادت کرد به ویژه آنکه چادر و چاقچور قجری، تحمیل شرع و ملایان شریک در قدرت به جامعه‌ی متوسط شهری بود؛ وگرنه زنان و مردان مناطق مختلف ایران پوشش‌های محلی متناسب با اقلیم و اقتصاد خود را داشتند که نه تحمیل حجاب و نه کشف حجاب نقشی در آن بازی نمی‌کرد!
۲۸ سال بعد که حق رأی زنان نیز قانون کشف حجاب را تکمیل کرد، دیگر برای مرتجعان قابل تحمل نبود و صدای اعتراض امثال خمینی بلند شد و غائله‌ی ارتجاعی خرداد ۴۲ را به بار آورد.
زن‌ستیزی روحانیت مرتجع و «مشروعه‌خواهان» اما عمیق‌تر از آن بود که با اولین فرصتی که تاریخ در اختیار آنها قرار داد، حجاب را دوباره بر زنان و جامعه تحمیل نکنند.
تا سال ۵۷ اما کشف حجاب و حق رأی زنان در کنار نهادهای مدرن ساختاری که همگی در دوران پهلوی‌ها بنیاد نهاده شدند، تأثیرات خود را گذاشته بودند! جمهوری اسلامی هرگز نتوانست حجاب را آنگونه که آرزویش بود بر جامعه تحمیل کند. خمینی حتی با تظاهرات زنان علیه حجاب در ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ که شعار می‌دادند: «ما انقلاب نکردیم تا به عقب برگردیم» مجبور شد عقب‌نشینی کند و تحمیل حجاب تقریبا تا سه سال پس از انقلاب طول کشید. اما آنهم برای حکومت اسلامی سودی نداشت! زنان خیلی زود راه خود را رفتند و بی‌اعتنا به حکومت دوباره چهره‌ی شهرها را تغییر دادند. سال‌هاست که «کشف حجاب» و پوشش اختیاری و حق انتخاب به خواست جامعه از جمله بسیاری از زنانی که به هر دلیلی معتقد به داشتن حجاب هستند تبدیل شده. دیر یا زود، زنان ایران باز هم روز تاریخی ۱۷ دی را جشن خواهند گرفت.
الاهه بقراط [کیهان لندن شماره ۱۹۳]
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر