۱۳ فروردین ۱۴۰۰

سیزده‌به‌در جشن آب و سبزه؛ هماره روزت باد خجسته

یکی از آیین‌های نوروزی در فروردین‌ماه آیین «سیزده‌به‌در» است. آیینی سرشار از شور و شادی و سرزندگی از گذشته‌ی تاریخ تاکنون ماندگار. نهاده‌‌‌ای ارزشمند در فرهنگ ایرانیان. یکی از کهن آیین‌های نیاکان ما ایرانیان است که از هزاره‌های دور فرازونشیب‌های بسیاری را گذرانیده‌ و با همازوری و همبستگی آن را به نیکی پاس داشته‌ایم.

در آیین و گاهشماری زرتشتیان و ایرانیان باستان هر روز به یک نام ویژه آراسته شده است. سیزدهمین روز در هر ماه به نام ایزد باران تیر (تیشتر) نام گرفته است.

در باور پیشینیان پیش از اشوزرتشت، برای این که ایزد باران، در سال جدید و در جنگ با «اَپوش» دیو خشکسالی پیروز شود، باید مردمان در نیایش از این ایزد یاد کنند و از او درخواست باریدن باران داشته باشند. با پیروزی تیر ایزد، باران می‌بارد، چشمه‌ها می‌جوشند و رودها روان می‌گردند، سرسبزی را به ارمغان می‌آورند.

ایرانیان پس از پایان نوروز، بامداد روز تشتر ایزد و فروردین‌ماه سفره‌ی نوروزی را برمی‌چینند. سبزه‌ی هفت‌سین را در روز سیزده‌به‌در با خود به در و دشت و کنار آب روان می‌برند تا واپسین روزهای نوروزی را کنار سبزه و گیاه و آب روان چشمه‌ها و جویبار‌ها بگذرانند.

سبزه‌ها را با آرزوی سالی پربار و سرسبز به آب روان می‌سپارند. جشن نوروز خود را با آرزوی سالی پر از باران و کشاورزی نیکو به پایان می‌رسانند.

چو سبزه سبز می‌گردد ز نوروز
به روز سیزدهم، آن روز پیروز

فزون بر سبزی دشت و چمنزار
به جان و دل بگردیم همچو گلزار

مر این روز را بخوانیم روز هستی
بگردیم مست از میهن پرستی

گره بر سبزه افکن تا شود باز
گره از ابروانت، ای سرافراز

بیفکن سبزه را در جویباران
که شویَد اندُه ما را چو باران

بگو تو آرزوهایت به مزدا
که باشد بهتر از امروز، فردا

نه نحس است و نه شوم و گجسته
هماره سیزده روزت باد خجسته.

بهار است. زمین سبز می‌شود، بلبل نغمه‌خوان. شکوفه شکوفه می‌شکفد. روز نو می‌شود سال نکو می‌شود. زمزمه نسیم پیچیده در گوش گل‌ها، قصه شیرینِ رستن و بالیدن را باز می‌گوید. جوانه‌ها از دل خاک سر برآورده و سبزه‌ها چون مخملی سبز، دشت‌ها و باغ‌ها را پوشانده‌اند. کوهستان‌ها، گلستانی پر از گل‌های وحشی رنگارنگ شده‌اند، گل‌های زرد و سفید و ارغوانی در میان چمن‌های سرسبز. بهار بهترین‌ها را به طبیعت بخشیده است. 

امروز، سیزدهم فروردین روز پایانی آیین‌های نوروزی است. سبزی و سرزندگی به روشنایی آب در زندگانی همگان روان باد.






امرداد - مهشید شهریاری

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر