۲۵ بهمن ۱۴۰۰

تاریخ و فرهنگ ایران - سالروز کشتار ایرانیان به دست تازیان ددمنش

1380 سال پیش در چنین روزی، 25 بهمن‌ سال 1200 شاهنشاهی، در یورش ددمنشانه (وحشیانه) تازیان به ایران، نبرد سختی در منطقه‌ کوهستانی نزدیک نهاوند همدان رخ داد. در این جنگ خونین سه روزه شمار بالایی از نیاکانمان به دست مسلمانان درنده خو کشته شده اند.

پس از شکست ارتش ایران، سربازان تازی وارد شهر شده و دست به کشتار و غارت گشودند. اهل نهاوند پایداری کردند، ولی سرانجام به صلح راضی شدند. غنایم بی‌شماری به دست تازیان افتاد.

پس از نهاوند، همدان نیز در امان نماند، و پس از آن راه برای یورش تازیان به شهرهای مرکزی ایران باز شد.

چنان شد ز بس کشته و خسته دشت

که پوینده را راه دشوار گشت

اورمزد و اسفندماه که می‌شود، یاد آن هزاران هزار فرزندی را گرامی می‌داریم که در دفاع از مرزوبوم ایران‌زمین از جان گذشتند و اکنون بخشی از این خاک اهورایی هستند. درود می‌فرستيم بر فروهر پاک سينه‌ سپركردگان نام ايران، بزرگی ايران، آبادی و آزادی ايران.

زرتشتیان پرسه همگانی را به یاد روان و فروهر درگذشتگان برپا می‌دارند و بر این باورند که در چنین روزی گروه زیادی از ایرانیان باستان در راه پاسداری از میهن خود جانشان را فدا نمودند. نخستین روز از ماه تیر زرتشتی برابر با 29 خوردادماه و نخستین روز از اسفندماه زرتشتی برابر با 25 بهمن‌ماه در گاهشمار خورشیدی روزهای پُرسه‌ی همگانی است.

در شهرهای بزرگ، بامداد روز پُرسه‌ی همگانی، زرتشتیان به تالار آتشکده‌ی محل زندگی خود می‌روند که در آن از سوی انجمن زرتشتیان یا نهاد دینی آن شهر، آیین اوستاخوانی انجام می‌شود. در این آیین خانواده‌هایی باشنده هستند که از یک سال پیش تاکنون فردی از اعضای آن‌ها درگذشته است. بقیه‌ی زرتشتیان نیز برای گرامی داشتن یاد و خاطره‌ی نیکان و نیکوکاری درگذشتگان در جهان مادی در آیین پرسه شرکت می‌کنند. برخی از آنان به ویژه بانوان زرتشتی، شاخه‌هایی از برگ سبز مورد و شمشاد، مقداری عود و کندر با خود می‌آورند و در کنار سفره پرسه بر روی میز می‌گذارند.

بر روی میز، سفره‌ایی گسترده شده که روی آن بشقاب میوه، سینی لُرک (:خشکبارترادادی) و ظرفی مخلوط از قهوه (:پودر قهوه با اندکی آرد نخود وکمی پودر قند وپودر هل) و ظرف دیگری از بلورهای نبات می‌گذارند. آ؛تشدانی از آتش نیز در کنار آن‌ها می‌گذارند و پیوسته در زمان برگزاری این آیین، کندر و چوب سندل بر آتش می‌گذارند تا بوی عطرآگین آن هوا را خوشبو سازد.

زرتشتیان از نخستین ساعت بامداد در آیین پُرسه همگانی شرکت می‌کنند هر یک کمی قهوه و یا بلوری از نبات را برمی‌دارند. موبدان در این آیین بخشی از گات‌ها را می‌سرایند و سخنرانان دینی با یادآوری گوشه‌هایی از پیام اشوزرتشت، مردم را به پیروی از آن‌ها سفارش می‌دهند. در پسین‌هنگام روز پرسه‌ی همگانی، مردم به آرامگاه می‌روند. موبدان درکنار سفره‌ای از لرک و میوه با سرودن بخش‌هایی از سرود اوستا که آفرینگان دهمان نام دارد به روان و فروهر همه‌ی درگذشتگان درود می‌فرستند.

درشهرستان‌ها و روستاهای زرتشتی‌نشین، پرسه همگانی به هنگام بامداد تا نیمروز در خانه‌ کسانی برپا است که دریکسال گذشته (ازپرسه‌ی همگانی سال پیش) درگذشته‌ای داشته‌اند.



امرداد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر