شانزدهم آبان سال 819 شاهنشاهی برابر با هفتم نوامبر سال 260 میلادی، روزی درخشان در تاریخ ایران به‌شمار می‌رود، ایران باردیگر ابرقدرت جهان شد.
شاپور یكم، شاهنشاه ایران از دودمان ساسانی، در شهر تیسفون (مدائن ــ 36 کیلومتری جنوب بغداد امروز)، در آیینی در برابر والرین (پوبلیوس لیسینیوس والریانوس) امپراتور روم و ژنرال‌هایش كه بر دست و پایشان زنجیر بود؛ ایران را تنها ابر قدرت جهان اعلام كرد. والرین و ژنرال‌هایش درجنگ به اسارت ایران در آمده بودند و این روز نه تنها یكی از روزهای درخشان تاریخ میهن ما، بلكه همه مشرق زمین است.
برای این كه ایرانیان این پیروزی خود را فراموش نكنند و جهانیان برای همیشه عظمت ایران را در نظر داشته باشند و مشرق زمینی‌ها خود را مدیون توان ارتش ایران بدانند، به خواست شاپور یكم منظره‌ی به زانو نشستن والرین مغرور در برابرش را در چند نقطه در ایران بر سنگ تصویر كردند كه تا ابد باقی بماند و مانده است.
در پی آیین هفتم نوامبر، شاپور یكم هزاران اسیر رومی را به خوزستان فرستاد تا در ساخت سد شادروان و پل شوشتر بكار گمارده شوند.
شرح این پیروزی نظامی درخشان ایرانیان را «مارسلیوس» كه خود ناظر صحنه‌های آن بوده برنگاشته است. به نوشته ادوارد گیبون، این شكست شیرازه‌ی امپراتوری روم را از هم گسیخت و آغاز پایان این امپراتوری و تجزیه‌ی آن قرارگرفت.
شاپور یكم پیش از این نیز «گردیانوس سوم» امپراتور روم را كه به ایران لشكر كشیده بود در جنگ سال 246 میلادی شكست داده بود. این شكست چنان بر افسران رومی گران آمده بود كه در حال عقب‌نشینی بر سر «گردیانوس سوم» ریختند و اورا كشتند و فیلیپ را بر جای او نشاندند كه فیلیپ با پرداخت پانصد هزار سكه طلا به ایران، موافقت شاپور را به ترک مخاصمه جلب كرد و نیروهای رومی را به اروپا باز گردانید. گردیانوس به منظور جبران شكست نیروهای رومی از اردشیر بابكان (پدر شاپور یكم) در جنگ سال 238 میلادی با شاپور كه بر جای پدر نشسته بود وارد جنگ شده بود. سنای روم اصرار به از میان برداشتن ناسیونالیسم ایرانی كه بار دیگر با بپاخیزی اردشیر ساسانی ظاهر شده بود، داشت كه موفق نشد و این ناسیونالیسم تا اواخر دوران ساسانیان دوام پیدا کرد. فیلیپ نیز پس از بازگشت به «رم» به خاطر تحقیر امپراتوری و دادن باج به شاپور ترور شد و سنای روم والرین را به امپراتوری انتخاب و مامور جنگ با ایران و گرفتن انتقام شكست‌های گذشته كرد كه در جنگ سال 260 خود او هم به اسارت ارتش ایران درآمد و با ژنرال‌هایش به تیسفون منتقل شد.
تاریخ‌نگاران سده‌های پیشین همزبان نوشته‌اند كه «ناسیونالیسم ایرانی» جنگ‌های دوران ساسانیان را برنده شد و هنر بزرگ شاهان ساسانی این بود كه نگذارند «ناسیونالیسم ایرانی و نیروی خیره‌كننده‌ی آن» ضعیف شود.(شرح عکس: والرين در برابر شاپور يکم به زانو درآمده و التماس می‌کند).
تارنمای امرداد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر