سالروز بنیاد شهر قزوین به فرمان شاپور یکم، شاهنشاه ساسانی ایران، در چنین روزی

امروز فرخ روز رشن ایزد از ماه آبان سال 3757 زرتشتی، یک‌شنبه 12 آبان‌ماه 2578 شاهنشاهی، سوم نوامبر 2019 میلادی است.

در چنین روزی، شهر قزوین به دستور شاپور یکم شاه ساسانی ایران بنا شد.
سوم نوامبر سال 245 میلادی شاپور یکم شاه وقت ایران از دودمان ساسانی که در دوران زمامداری خود ایران را ابرقدرت اول جهان کرده بود دستور بنای شهر قزوین را صادر کرد. کار ایجاد این شهر سه سال طول کشید و در اکتبر (در جریان جشن‌های مهرگان) سال 248 میلادی پایان یافت. نام قزوین از طایفه‌ای به همین نام گرفته شده و یونانیان و رومیان باستان و اینک جهانیان دریای مازندران را به نام این طایفه دریای «کاسپین» می‌خوانند، زیرا که منطقه محل سکونت این طایفه‌ی آریایی تا دیلمان، گیلان و سواحل غربی آن دریا امتداد داشته است.

شاپور یکم در طول حکومت خود چند شهر تازه ساخت که نام او با پیشوند و پسوندهایی بر آنها گذارده شد اما دستور داد که شهر تازه ساز به نام طایفه ای که در آن منطقه سکونت داشت «کسپین» نامیده شود که این نام به مرور زمان و تهاجمات، به صورت قزوین در آمده است. در کتب قرون وسطی هم دریای مازندران را دریای قزوین نوشته‌اند. قزوین در سال 644 میلادی به تصرف عرب مسلمان درآمد و در قرن 16 میلادی پایتخت ایران شد و شاه طهماسب صفوی عمارات فراوان در آنجا ساخت، تا این که شاه عباس در سال 1598 میلادی پایتخت را از قزوین به اصفهان ـ شهر مرکزی ایران منتقل ساخت. یکی از علل انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان این بود که درآن شهر، سران قزلباش مادر شاه عباس را کشته و جسدش را به بیابان افکنده بودند و اقامت در قزوین باعث می‌شد که هر لحظه قتل فجیع مادر در ذهن او تداعی و وی را متأثر کند.

قزوین در جریان دو جنگ جهانی اول و دوم به اشغال خارجی درآمد و در سپتامبر 1941 توسط هواپیماهای شوروی بمباران شد. رضاخان میرپنج (سرتیپ و از سال 1304، رضاشاه پهلوی) از همین شهر عزم تسخیر تهران و برانداختن دولت وقت را کرد. این شهر تاریخی اخیرا مرکز استانی به همین نام شده است.

(توضیح فرتور: شاپور اول كه ايران را ابرقدرت اول جهان باستان كرد و شهر قزوين را ساخت. والريانوس امپراتور روم كه در جنگ به اسارت ارتش ايران درآمده بود در برابر او به زانو در آمده و التماس می‌كند).

تارنمای امرداد