شهر مُجِن با سازه‌های پلکانی و مهرازی (:معماری) ویژه‌اش «ماسوله‌ی کویر ایران» نام گرفته است. بافت کهن این روستا، دیوارها و سقف اتاق‌های آن، با خاک قرمز و زرد آذین شده است. افزون‌بر این باید پیشینه‌ی تاریخی مُجن را هم پیش چشم داشت و از دیدنی‌های آن بهره برد. شهر مُجن که پیش‌تر روستا بود، از سال 1362 خورشیدی، در تقسیمات کشوری شهر خوانده شد. این شهر در 35 کیلومتری شمال باختری (:غربی) شهر شاهرود، در دامنه‌ی کوه‌های البرز شرقی و در بخش مرکزی آن جای گرفته است.
مُجن در دره‌ای کم‌و‌بیش پهناور، میان دو رودخانه‌ی «پی‌حصار» و «پیش بند»، آرمیده است و مردمان طبری‌نژاد (مازندرانی) آن کشاورز، باغدار و دامدار هستند. فراورده‌های کشاورزی این شهر سیب‌زمینی و گندم و فرآورده‌های باغی آن زردآلو، گیلاس و آلبالو است.
گویش مُجنی نیز برگرفته از زبان طبری است. این نیز درخور یادآوری است که مُجن در گذشته «موژن» نامیده می‌شد. گفته می‌شود که نام کهن مُجن «منیژه» بوده است. چنین داستانی نیز بر سر زبان‌ها است که در گذشته، دو دژ در مُجن بوده است. پسر فرمانروای یکی از این دو دژ به دختر فرمانروای دژ دیگر، منیژه، دلبسته می‌شود. منیژه شرط خود برای زناشویی را کشیدن کانال هوایی برای گذر آب در شهر می‌گذارد. ازآنجاکه خواست منیژه به آبادانی شهر می انجامد، نام او را روی شهر می‌گذارند. با گذر زمان این نام از منیژه به موژن و سپس به مُجن دگرگون شده است.
گویش مُجنی نیز برگرفته از زبان طبری است. این نیز درخور یادآوری است که مُجن در گذشته «موژن» نامیده می‌شد. گفته می‌شود که نام کهن مُجن «منیژه» بوده است. چنین داستانی نیز بر سر زبان‌ها است که در گذشته، دو دژ در مُجن بوده است. پسر فرمانروای یکی از این دو دژ به دختر فرمانروای دژ دیگر، منیژه، دلبسته می‌شود. منیژه شرط خود برای زناشویی را کشیدن کانال هوایی برای گذر آب در شهر می‌گذارد. ازآنجاکه خواست منیژه به آبادانی شهر می انجامد، نام او را روی شهر می‌گذارند. با گذر زمان این نام از منیژه به موژن و سپس به مُجن دگرگون شده است.
آبشار مجن
از مکان‌های دیدنی شهر مُجن آبشار زیبای مجن، چشمه هفت رنگ، آبشار تنگه داستان، جنگل ابر، منطقه سرسبز فرحزاد و آبشار تنگه اِسمال است. آبشار تنگه داستان در میان دو سنگ بسیار بزرگ، به ارتفاع 12 متر، جای گرفته است. بیننده در نگاه نخست می‌پندارد که سنگ‌ها در حال فرو افتادن است. آب فراوان این آبشار که در دامنه‌ی کوه دیده می‌شود چنان سرد است که حتا نمی‌توان به چند متری آن نزدیک شد. آب این آبشار بخشی از رودخانه شهر و منبع آب کشاورزی مردم این گستره را فراهم می‌کند. برای دیدن آبشار مُجن باید درون آب سرد و زلال رفت و با 20 متر پیاده روی در آب، از فضای زیبا و هیجان‌آور آن بهره برد. این آبشار زیبا در 18 کیلومتری مُجن جای دارد. نزدیک به نیمی از راه جاده‌ی آن خاکی است. هنگام رفتن به سوی این آبشار، دسته‌های پرشمار کبک شما را همراهی می‌کنند. افزون‌بر این که می‌توان از بوییدن گل‌های وحشی در بهار و دیدن آفتابگردان‌های منطقه در تابستان بهره برد. پیرامون آبشار آلاچیق برای اسکان و پارکینگ ساخته شده است.
چشمه هفت‌رنگ مجن
تنگه داستان، آبشاری چهارطبقه است. آب آن از تنگه رستم، تنگه تاریک و تنگه زندان سرچشمه می‌گیرد و در پایان به رودخانه‌ی تاش می‌ریزد و تامین‌کننده بخشی از رودخانه شهر و سرچشمه آب کشاورزی مردم این گستره به شمار می‌رود. گذشت زمان باعث فرسایش سنگ‌های آهکی کوه و ایجاد کانالی چندده‌متری شده است.
آثار و باروهایی که پیرامون مُجن دیده می‌شود، همچنین سفالینه‌هایی که در تپه‌های پیرامون این شهر هست، گواه پیشینه‌ی تاریخی مُجن است. دو درخت کهنسال اورس نیز که مُجنی‌ها آن را «سور» می‌نامند، دیرینگی و جنب و جوش زندگی را در مُجن نشان می‌دهد.
مصالح به کار رفته در خانه‌های مُجن از سنگ و چوب است. روی دیوارهای سنگی اندود کاهگل شده و نمای آن گِل قرمز اندود است. کوچه‌های تنگ و پر پیچ و خم و شیب‌دار آن با شیوه ساخت منازل مسکونی چشم‌انداز بافت را زیبا کرده است.
در این شهر می‌توان چهار فصل سال را به خوبی احساس کرد. با آغاز فصل بهار رویش انواع گل‌های وحشی، سبزی‌های صحرایی و گونه‌های دارویی، نوروز طبیعت را مژده می‌دهند. اقلیم ویژه‌ی مُجن زمینه‌ساز رشد گونه‌های گوناگون گیاهی همانند شنگی‌های صحرایی، پونه، سرشو، ریواس، اُشتِله غاز (کُما)، گون و زرشک شده است.
چشمه هفت‌رنگ در گستره‌ی گرماب در میان دره‌ای در دامنه‌ی کوه شاهوار نیز بسیار دیدنی و کم مانند است. آب گوگردی این چشمه‌ها فایده‌ی دارویی داشته است و در گذشته از آن برای درمان بیماری‌های پوستی و استخوانی بهره برده می‌شده است.
آثار و باروهایی که پیرامون مُجن دیده می‌شود، همچنین سفالینه‌هایی که در تپه‌های پیرامون این شهر هست، گواه پیشینه‌ی تاریخی مُجن است. دو درخت کهنسال اورس نیز که مُجنی‌ها آن را «سور» می‌نامند، دیرینگی و جنب و جوش زندگی را در مُجن نشان می‌دهد.
مصالح به کار رفته در خانه‌های مُجن از سنگ و چوب است. روی دیوارهای سنگی اندود کاهگل شده و نمای آن گِل قرمز اندود است. کوچه‌های تنگ و پر پیچ و خم و شیب‌دار آن با شیوه ساخت منازل مسکونی چشم‌انداز بافت را زیبا کرده است.
در این شهر می‌توان چهار فصل سال را به خوبی احساس کرد. با آغاز فصل بهار رویش انواع گل‌های وحشی، سبزی‌های صحرایی و گونه‌های دارویی، نوروز طبیعت را مژده می‌دهند. اقلیم ویژه‌ی مُجن زمینه‌ساز رشد گونه‌های گوناگون گیاهی همانند شنگی‌های صحرایی، پونه، سرشو، ریواس، اُشتِله غاز (کُما)، گون و زرشک شده است.
چشمه هفت‌رنگ در گستره‌ی گرماب در میان دره‌ای در دامنه‌ی کوه شاهوار نیز بسیار دیدنی و کم مانند است. آب گوگردی این چشمه‌ها فایده‌ی دارویی داشته است و در گذشته از آن برای درمان بیماری‌های پوستی و استخوانی بهره برده می‌شده است.
ره‌آورد این روستای زیبا و چشم‌نواز، جاجیم و گلیم و گلیج است. همچنین چوخایی (گونه‌ای پارچه که از آن برای دوخت جامه‌های محلی بهره برده می‌شود) و چادرشب نیز از صنایع‌دستی این روستا است.
یکی از خوراک‌های خوشمزه مُجن «کماجدان پلو» یا در گویش مجنی «کماجدان دناین» است. این خوراکی خوشمزه از برنج و گوشت (گوشت خشک) درست می‌شود. کماجدانی (قابلمه) در میانه‌ی تنور پر از خاکستر و زغال داغ قرار داده می‌شود و روی آن را با زغال می‌پوشانند. این روش گذاشتن کماجدان در زیر زغال‌های گداخته «کماجدان‌گذاشتن» نامیده می‌شود، که بیشتر در روزهایی به کار برده می‌شود که از تنور تنها برای پخت نان استفاده می‌کنند.
یکی از خوراک‌های خوشمزه مُجن «کماجدان پلو» یا در گویش مجنی «کماجدان دناین» است. این خوراکی خوشمزه از برنج و گوشت (گوشت خشک) درست می‌شود. کماجدانی (قابلمه) در میانه‌ی تنور پر از خاکستر و زغال داغ قرار داده می‌شود و روی آن را با زغال می‌پوشانند. این روش گذاشتن کماجدان در زیر زغال‌های گداخته «کماجدان‌گذاشتن» نامیده می‌شود، که بیشتر در روزهایی به کار برده می‌شود که از تنور تنها برای پخت نان استفاده می‌کنند.
برای رسیدن به مُجن باید از جاده‌ی زیبا و رازآمیز توسکستان، که شاهرود را به گرگان می‌رساند گذشت. شمار جمعیت آن اندکی بیش از پنج هزار تَن است. از آنجا که این شهر در بخش کوهستانی جای دارد، تنها راه ارتباطی آن جاده‌ی آسفالتی است که مُجن را به شاهرود و گرگان می‌رساند.
نوشته برگرفته از خبرگزاری مهر و سایت نابرو، با اندکی دگرگونی است.
خبرنگار امرداد: بامداد رستگار
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر