- خواهران حریری از معماران شناخته شده و مشهور جهان به شمار میآیند و ۳۲ سال است که شرکت «حریری&حریری» با طراحیهای منحصر به فرد دنیای معماری را شگفتزده کرده.
- آنان دوران کودکی خود را در ایران سپری کردند ولی برای ادامه تحصیل به آمریکا مهاجرت کردند.
- خواهران حریری میگویند شهبانو فرح پهلوی را الگوی خود قرار دادند، زنی که نه فقط ملکه یک کشور بود، بلکه هنرمند و تحصیلکرده است.
- سنگ، شیشه و چوب گردو از مواد مورد علاقه خواهران حریری در طراحی است.
- آنان یک هتل بزرگ را در نزدیکی یزد طراحی کردهاند که قرار است در سال ۲۰۲۰ به پایان برسد.
کیهان لندن- خواهران ایرانی-آمریکایی حریری از معماران سرشناس و موفق جهان به شمار میآیند که پس از گذشت سهدهه از فارغالتحصیلیشان از دانشگاه کرنل، شرکت خود با عنوان «حریری و حریری» را در شهر نیویورک تأسیس کردند. آنها میگویند شهبانو فرح پهلوی الگوی آنان به عنوان یک معمار بود.
مژگان خواهر بزرگتر در سال ۱۹۵۵ و گیسو در سال ۱۹۵۶ در ایران متولد شدند و در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در ایران رشد یافتند؛ زمانی که شهبانو فرح پهلوی تازه ملکه ایران شده بود.
گیسو حریری میگوید: «شهبانو بیش از یک زن فریبنده و زیبا بود. او دانشجوی رشته معماری در پاریس بود. در ایران معماران از احترام زیادی برخوردارند. فکر میکنم که او تبدیل به یک الگو برای ما شد.»
گیسو و مژگان به همراه خانوادهشان، پدرشان که مهندس برق و مادرشان که نقاش بود، ایران را ترک کردند و در رشته معماری در دانشگاه کرنل در ایتاکای نیویورک تحصیل کردند. خواهران حریری در سال ۱۹۸۶ توانستند شرکت خود را با نام «حریری&حریری» در نیویورک تأسیس کنند و برند خودشان را معرفی کرده و به اوج برسانند.
گیسو درباره تردیدی که در بدو شروع کارشان نسبت به آنها وجود داشت، میگوید: «مردم میتوانند شکاک باشند. ما میدانستیم که آنها در این فکر بودند که ما نه تنها زن هستیم، بلکه آمریکایی هم نیستیم و لهجه و ظاهر متفاوتی هم داریم. همه چیز مسئله بود، مانند اینکه در جلسات چطور دیده میشوید، چقدر لبخند زدید یا اینکه چطور خودتان را معرفی میکنید. شما ولی امید دارید که کار و پروژههایتان به پایان برسد و این چیزی است که ما همیشه به خودمان میگفتیم.»
کارها و پروژههایی که خواهران حریری در طول سه دهه فعالیت خود در عرصه معماری انجام دادهاند، صدای رسایی پیدا کرده که پس از ۳۲ سال حالا شیوایی آن حتی افزایش پیدا کرده است.
خواهران حریری تا کنون بارها با دریافت جوایز متعدد برای طراحی برجهای اداری، آپارتمانها و ویلاهای مسکونی تا طراحی جواهرات، مبلمان و تجهیزات بهداشتی، مورد ستایش قرار گرفتهاند. آنها در معتبرترین مسابقات بینالمللی معماری نیز رقابت کرده و سخنرانی و تدریس کردهاند.
گیسو همیشه تلاش کرده تا دانش خود را در اختیار نسلهای بعدی بگذارد، خصوصا اینکه در زمان تحصیلاتش در دانشگاه تنها دانشجوی رشته معماری بوده که هیچ استاد زنی در این رشته تدریس نمیکرد.
او معتقد است که «حضور زنان قدرتمند در عرصه معماری موجب تغییرات بنیادینی خواهد شد و آن را به مسیری حساستر، همهجانبه و سرراستتری میبرد.»
ساختمانهای «حریری&حریری» در سرتاسر جهان بنا شدهاند که از هندسه ویژهای برخوردارند، مدرن هستند و کاملا از فرهنگی ایرانی تاثیر گرفتهاند: بادگیرها، حیاطهای پُر دار و درخت و پنجرههای مشبک.
با این وجود، حاصل معماری این دو خواهر همچنین بناهایی با طراحی جسورانه و با رگههای امروزی هستند که اغلب خودشان را با خطوط چند ضلعی نشان میدهند و به نظر بناهایی شناور با ورودیهای انرژیبخش و سازههایی نامعین میرسند. ساختمانهای «حریری&حریری» سعی نمیکنند تا شما را تحتتاثیر قرار دهند ولی در عوض شما را به کشف و شهود دعوت میکنند و در نتیجه باعث خلق یک تجربه مهیج در مواجهه با فضا میشوند.
گیسو در دفتر سفیدرنگ «حریری&حریری» در محله چلسی نیویورک میگوید: «میراث ما درک حساسیت است. گنبدها بسیار برجسته و بسیار ارگانیک هستند. این ربطی به دایره یا منحنی بودنشان ندارد، بلکه آنها باید اعوجاج ایجاد کنند، به وسیله نوری که از شیشهها انعکاس پیدا میکند. این یک فرایند بصری را ایجاد میکند، چیزی که من زنانگی مینامم.»
خواهران حریری در سال ۲۰۱۷ قرار شد تا هتل «پردیس» در نزدیکی شهر یزد را طراحی کنند. آنها به بیابان گستردهای که اطراف یزد را در برگرفته بررسی کردند که خشک، بیحاصل ولی بسیار زیبا بود. آنها میخواستند ساختاری را انتخاب کنند که با محتوای کار مرتبط باشد، اما به نتیجه دلخواه نرسیدند.
گیسو میگوید که آنها تصمیم گرفتند اجازه بدهند طرح معماری خودش پیش برود و چیزی خلق شود که از ذهنیت ایرانی بیاید. خواهران حریری در این معماری به معماری چهارباغ اصفهان روی آوردند که متعلق به دوران صفوی است. این هتل در نزدیکی یزد در سال ۲۰۲۰ آغاز به کار خواهد کرد و نه یک باغ داخلی که چهار باغ درون خود خواهد داشت.
با یک سقف بتونی گسترده که تمام سطح زمین را سایهی آن فراخواهد گرفت. این سقف با فرم منحنی شیبدار خود یادآور تپههای شن و ماسهای یزد و همچنین قالیچه پرنده ایرانی است. کف این هتل با کاشیهای دستساز فیروزهای روشن، سبز مرجانی و زرد طلایی پوشیده خواهد شد. این کفپوش توسط استادکارهای قدیمی که همچنان سنت کاشیکاری قدیمی ایران را زنده نگه داشتهاند، اجرا میشود، کاشیکاری که اکنون فقط منحصر به مرمت گنبدهای قدیمی بر جای مانده از دورانهای گذشته است.
خواهران حریری همچنانکه به سنتهای بزرگ معماری قدیمی ایران مفتخر هستند، به پذیرا شدن تکنولوژی دنیای مدرن هم شهرت دارند. گیسو میگوید: «خانهها و فضاهای هوشمند یکی از نیازهای دنیای امروز است.»
آنها در سال ۱۹۹۹ به موزه هنر مدرن آمریکا یک خانه دیجیتال مفهومی با نام «خانهی غیرخصوصی» اهدا کردند که از فولاد و کریستال صفحه نمایشها ساخته شده که در هواپیماسازی نظامی و شاتلهای فضایی ناسا کاربرد دارد.
این هنر مفهومی بلافاصله توجه همگان را به خود جلب کرد. در آشپزخانه این خانه دیجیتالی میتوانید غذا را با همکاری سرآشپز مجازی، آنهم از رستوران مورد علاقهتان بپزید. ضمن اینکه هر اتاق خواب این خانه به پنل ضبط رویا مجهز است. مژگان میگوید: «این ایدهها شبیه به شعر میماند که در وجود ما نهفته است. شعر در DNA ما ایرانیهاست. شما با حداقل کلمات میتوانید جهان را توصیف کنید. بنابراین، با زبان معماری و با چند عنصر ابتدایی، میتوانید تمام جهان خود را توصیف کنید.»
آندریا سیمیک رئیس بخش معماری دانشگاه کرنل، استفاده خواهران حریری از مواد اولیهی متضاد را به کوارتت جاز تشبیه میکند. جایی که «سازهای مستقل، قبل از ترکیب با هم، سولوهای قدرتمندی هستند.»
سیمیک میگوید: «در آثار خواهران حریری موادی که بطور مشابه برای فضاهای داخلی و خارجی مانند چوب گردو، سنگ و بتون به کار میروند، موادی که اغلب در طرحهایی مثل خانههای سنتی عربی مورد استفاده قرار میگیرند و شامل سطوح آبفام درخشانی هستند که انعکاسدهنده تصویر آب هستند.»
برای مثال، در یک مجتمع مسکونی لوکس در سالزبورگ اتریش، شرکت «حریری&حریری» یک خانه مدرن را بنا کرد که سازههای سنگی، رسوبی و ترکیبات زمینشناسی را میتوان در آن یافت. این در واقع یک عملیات معدنکاری بود، چون باید سنگها از کوه استخراج و به قطعات کوچکتر بریده میشدند و سپس به صورت تقریبا بینظیر انباشته میشدند. این بنا شامل شش ساختمان مدرن است.
فراگیر بودن از عناصر اولیه طرحهای خواهران حریری است که همانا پایداری بنا را شامل میشود و باز همین هم برمیگردد به ریشههای موجود در خاورمیانه. گیسو میگوید: «در ایران، زمین و چشمانداز بسیار ارزشمند است، آب، سایه و خُنکا بسیار باارزش هستند.»
خواهران حریری یک هدف بلندمدت نیز برای خود طراحی کردهاند که شامل یک خانه مسطح و کمهزینه است که برای پناهندگان در سراسر جهان کرابرد دارد.
آنها همچنین قرار است ششم ژانویه ۲۰۱۹ طراحیهای خود را در نمایشگاه «مد و لباس معاصر مسلمانان» در موزهی جوان در سانفرانسیسکو به نمایش بگذارند. اگر چه آنها خودشان را مسلمان نمیدانند ولی از فرصتی که برای زنان مسلمان به وجود آمده، خرسند هستند.
گیسو میگوید: «در ایران، زنان از یکدیگر حمایت میکنند. تقریبا شبیه به این است که انگار مردان آنجا نیستند. همه میخواستند بدانند که وقتی ما جوان بودیم، حجاب داشتیم؟ نه ما حجاب نداشتیم!»
مژگان میافزاید: «در دوران کودکی همیشه میخواستم تمام وقت بازی کنم، و گیسو میخواست کتاب بخواند. همراه با پسر عمویم همیشه چیزهایی را از گل و سنگ میساختیم و از گیسو خواهش میکردیم که بیاید و آن را باز کند ولی او کتابش را رها نمیکرد. یکبار او آمد و روبان را با یک دستش باز کرد، در حالی که با دست دیگرش همچنان کتاب را نگه داشته بود و هنوز آن را میخواند. دلم میخواست او بگوید، خیلی خوب کار کردید.» گیسو میخندد و میگوید: «مژگان خواهر من است و شاید خوب نباشد این را بگویم، اما او واقعا یک نابغه است.»
*منبع: Introspective Magazine
*ترجمه و تنظیم: آزاده کریمی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر