۱۱ دی ۱۳۹۹
۱۰ دی ۱۳۹۹
ایران تنهای من - جادهسازی، گسترهی پنجهزار سالهی جوبجی را از میان بُرد
ترانشههای باز لایههای تاریخی «جوبَجی» هشتم دیماه در تاختوتاز جادهسازان قرار گرفت و دو ترانشه از آن ویران شد. مدیرکل میراث فرهنگی میگوید پروندههایی حقوقی، قضایی و کیفری را علیه سنگشکندار و فرماندار رامهرمز به سبب این ویرانیها آماده کرده است.
۹ دی ۱۳۹۹
ایران تنهای من - پل جهانی فیروزآباد زبالهدانی شد
پل ساسانی و جهانی فیروزآباد که در عَرصهی شهر باستانی گُور جای دارد به جایگاهی برای زبالههای خانگی و صنعتی و پسماندهای ساختمانی تبدیل شده و چهرهی زشت و زنندهای را به نمایش گذاشته است.
۷ دی ۱۳۹۹
دست اندازی به سنگنبشتهی جهانی پُل «مِهرنَرسهِ» فیروزآباد
سنگنبشتهی پهلوی ساسانی نامدار به پُل «مِهرنَرسه» در رودخانهی تنگاب فیروزآباد که جزوی از پروندهی جهانی منظر باستانشناسی ساسانی پارس است از سوی افراد ناشناس و نابخرد مورد دستاندازی جای گرفته و آسیب دیده است.
کاخ اَردشیر بابکان شاهکار مِهرازی و هنر ایران
کاخ اَردشیر بابکان در شهرستان فیروزآباد با آنکه دو سال پیش به ثبت سازمان یونسکو رسیده است و باید نگاهی جهانی به آن داشته باشیم، ولی همچنان با مدیریت بومی اداره میشود و روزگار ناخوشایندی را پشت سر میگذارد.
۵ دی ۱۳۹۹
«مانژه» برابرنهادهای برای «ایده»
کورش جنتی: واژۀ «ایده» یکی از واژههایی است که در چند دهۀ اخیر در میان پارسیزبانان کاربرد گستردهای یافته است. به نگر میرسد تا پیش از آشنا شدن گستردۀ پارسیزبانان با واژۀ «ایده»، بسته به بافت سخن، وامواژههای عربی «فکر» و «نظر» این بار معنایی را بر دوش میکشیدهاند: فکری به ذهنم رسید؛ نظری ندارم. با این همه، به نگر میرسد با گذر زمان و زیر هَنایش(تاثیر) زبان انگلیسی، همچنین سایۀ معناییداشتنِ وامواژههای «فکر» و «نظر» در زبان پارسی، گرایش و چشایی زبانی پارسیزبانان به سود کاربرد گستردهتر وامواژۀ انگلیسی «ایده» بوده است.
۴ دی ۱۳۹۹
۱ دی ۱۳۹۹
آغاز پادشاهی تیرداد یکم؛ دومین پادشاه اشکانی
۲۹ آذر ۱۳۹۹
ایرن تنهای من - ویرانکردن 6 هزارسال تاریخ چگاسفلی برای راهاندازی فاضلاب
عباس مقدم، باستانشناس و سرپرست کاوشهای پروژه پیش از تاریخ «چگاسفلی»، از دو روز حفاری غیرمجاز در این محوطه با دیرینگی پیش از تاریخ، گفت. این حفاری توسط دهیاری روستا برای ساخت کانال فاضلاب انجام شده و به بافت و آثار ششهزار سالهی آن آسیب چشمگیری وارد کرده است.
۲۸ آذر ۱۳۹۹
فروغی در ظلمات (بخش سوم و پایانی) - دکتر علی میرفطروس
به مناسبت سالگردِ خاموشیِ محمدعلی فروغی
* جایگاه محمدعلی فروغی درتاریخ و فرهنگ ایران چنان والا است که درآینده، دانشگاه ها و دانشکده ها به نام فروغی نامگذاری خواهند شد.
* فروغی، فرهنگمَرد و سیاستمدار بزرگی بود که پیروزی اش پس از مرگ بوده است.
ایران تنهای من - تعرض به عرصه و حریم تپهی پاسارگاد
ایران تنهای من - داستان غمانگیز تپهی باستانی چگاسفلی
۲۷ آذر ۱۳۹۹
۲۶ آذر ۱۳۹۹
سلطان رجب نوعثمانی، تبریز را میخواهد!
۲۵ آذر ۱۳۹۹
نام تاریخی قرهباغ در ساختار اداری ساسانیان
۲۴ آذر ۱۳۹۹
«زردشتنامه»، سرودهای به پارسی سره، چاپ شد
مهراسپند آتبیان در پیشگفتار، دربارهی جایگاهِ زردشت در دانش و اندیشهی جهانیان، نوشته است:
۲۳ آذر ۱۳۹۹
سازماندهی و ساختار ارتش ایران در فرمانروایی ساسانیان
۲۲ آذر ۱۳۹۹
فروغی در ظلمات (بخش دوم) - دکتر علی میرفطروس
* فروغی پیوندگاهِ فرهنگ و ادبیّاتِ فاخرِ ایران و فرهنگ پویای غرب بود و این دو را چنان در خود هضم وُ جذب کرده بود که فاقد برتری جوئی های قومی یا احساس حقارت در مقابل غرب بود.
* در آن «زمستانِ بی برگی»، فروغی اعتقاد داشت که فردوسی با سرودنِ شاهنامه نه تنها «ملّیّت ایرانی را إحیا کرده» بلکه «قباله و سندِ نجابتِ ملّت ایران را تنظیم فرموده است».
زبان فارسی و هویّت نوین ایرانی در اندیشههای محمدعلی فروغی - علی اصغر حقدار
ایرانستیزی با اسلحۀ زبان
۲۱ آذر ۱۳۹۹
در گذشتِ رهنورد زریاب نویسندۀ بزرگ افغان
-«مرزها دیگر اساسِ دوریِ ما نیستند».
دیوار گرگان؛ شکوه تاریخی تکرارناپذیر
دیوار گرگان یکی از یادگارهای معماری ارزشمند و منحصر بهفرد ایران است که در استان گلستان جای دارد. این دیوار به نامهای سدسکندر، سد فیروز، سد نوشیروان، قزل آلانگ، قزل آلان ودیوار دفاعی معروف است. این اثر تاریخی یکی از گزینههای پیشنهاد ثبت در فهرست آثار جهانی است. آنچه در ادامهی گزارش میآید معرفی کوتاه از شگرفترین اثر تاریخی استان گلستان است.
زیست بوم ایران - جنگلهای هیرکانی زیر خاکستر بیتدبیری
سالانه ۲۰۰ هکتار از جنگلهای هیرکانی گلستان در آتش بیتدبیری خاکستر میشوند. کارشناسان باور دارند تا زمانی که «مدیریت سنتی» مناطق حفاظتشده ادامه دارد، امیدی به پایان ویرانی و آتشسوزی نیست.
۱۷ آذر ۱۳۹۹
پیدا شدن مجموعهای از نقشنگارههای صخرهای در الیگودرز لرستان
مجموعهی تازهای از سنگنگارههای صخرهای در شهرستان الیگودرز لرستان یافته شد.
با یافتهشدن این مجموعه تاکنون سه مجموعه نقشنگارهی صخرهای در شهرستان الیگودرز بهدست آمده است. لرستان را باید سکونتگاه انسانهای نخستین بنامیم. سرزمین پیوند تاریخ و طبیعت.
۱۵ آذر ۱۳۹۹
پویهی پایای پارسی - استاد میرجلالالدین کزازی
گزیدهی سخن:
- گاه میاندیشند و میپرسند که چرا زبان پارسی دری، در درازای هزار سالی که زبان دانش و ادب شده است، دگرگونیهایی بنیادین و آشکار نیافته است. آیا این ویژگی در پارسی دری که کهنی است نو و دوری است نزدیک، از آن است که این زبان، در درازنای زمان، زبانی فرومانده و ایستا بوده است؛ و بدور از پویایی و نوشوندگی؟
ایران تنهای من - تاراجگران گوردَخمهای را در مَرودشت شکستند
تاراج گران اَموال تاریخی و فرهنگی به بهانههای پوچ و خیالاَنگیز یافتن گنج، گوردَخمهای ارزشمند و بیهمتا را در یکی از روستاهای شهر مَرودَشت شکسته و خُردهسنگهای گوردَخمه را در کنار آن و بر روی زمین ریخته که همچنان آثار این دستاَندازیها نمایان است.
۱۲ آذر ۱۳۹۹
بیرون راندن رومیان از گستره ایران
۱۱ آذر ۱۳۹۹
پیروزی مردآویز زیاری، بزرگ مرد تاریخ ایران
۹ آذر ۱۳۹۹
بازگرداندن سه جزیرهی ایرانی در خلیج پارس به میهن
49 سال پیش در چنین روزی، 09 آذر سال 2530 شاهنشاهی (1971 میلادی) ناوگان دریایی و هوایی ایران جزایر ایرانی بوموسا، تُنب بزرگ، و تُنب کوچک را به گسترهی کشور بازگردانید. در این رویداد تنها در یک جزیره مقاومت انجام گرفته بود.
روزی که یزد به چنگ تازیان وحشی افتاد
1378 سال پیش در چنین روزی، 09 آذر سال 1201 شاهنشاهی (642 میلادی)، شهر یزد به چنگ تازیان افتاد. نیروهای جنگندهی تازیان پیش از این به اصفهان دستاندازی کرده بودند.
۷ آذر ۱۳۹۹
هوشمندی اسپهبد بهرام چوبین در نبرد بلخ
۶ آذر ۱۳۹۹
فروغی در ظلمات (بخش نخست) - دکتر علی میرفطروس
به مناسبت سالگردِ خاموشیِ محمدعلی فروغی
به یادِ دوستِ فرزانه ام:منوچهر فرهنگی
* فروغی برجسته ترین شخصیّت فرهنگی – سیاسیِ ایران بعد از جنبش مشروطیّت و نمایندۀ ممتازِ معماری فرهنگی و مهندسی اجتماعی درتاریخ اندیشه و سیاستِ ایرانِ معاصر بود.
* فروغی با دو بالِ عقلانیّت و اعتدال (واقع گرائی) کوشید تا جامعۀ پُر آشوب ایران را به سامان وُ ثبات برساند. آن عقلانیّت و اعتدال سیاسی وجه دیگری نیز داشت و آن، پرهیز فروغی از «عوام گرائی» (پوپولیسم) بود.
* به جرأت می توان گفت که هیچ دولتمردی درتاریخ معاصر ایران آنهمه به شاهنامۀ فردوسی عنایت نکرده مگر محمدعلی فروغی.
***
۵ آذر ۱۳۹۹
تاریخ ایران و جهان - نبرد پایانی اردشیر بابکان
ایران تنهای من - دستور ساختوساز در بافت تاریخی همدان
آثار تاریخی همدان از انگشتشمار شهرهایی است که از آن به نام یکی از کهنترین شهرهای جهان یاد میشود. این شهر پایتخت پادشاهان ماد بوده و در دورانهای هخامنشی و اشکانی پایتخت تابستانی آنان نیز بوده است.
۴ آذر ۱۳۹۹
ساخت شهر باستانی بیشاپور به فرمان شاهپور یکم
1754 سال پیش در چنین روزی، 04 آذر سال 825 شاهنشاهی (266 میلادی)، کار ساخت شهر بیشاپور به فرمان شاهپور یکم پادشاه ساسانی، در سرزمین کازرون، به پایان رسید.
۳ آذر ۱۳۹۹
جنبش بابک خُرّم دین به پایان نرسیده است!
۲ آذر ۱۳۹۹
۳۰ آبان ۱۳۹۹
سامانیان، دودمانی که زبان پارسی را جانی دوباره بخشیدند
1146 سال پیش در چنین روزی، 30 آبان سال 1433 شاهنشاهی (874 میلادی)، سامانیان به فرمانروایی رسیدند. سامانیان به زبان و ادبیات پارسی، فرهنگ ایرانی، و گسترش دانش جانی دوباره بخشیدند و در این راه از هیچ کوششی باز نایستادند.
۲۹ آبان ۱۳۹۹
بارگیری «فرهنگ واژههای اوستا»ی کانگا، گردانشِ بهرامی، در چهار پوشینه
تاریخ ایران و جهان - اعلان جنگ قباد ساسانی در پی پیمانشکنی فرمانروای روم شرقی
نادیده گرفتن سازه و محوطههای تاریخی ری
چطور میشود هزینههای میلیاردی برای مرمت خانهای قدیمی در تهران اختصاص مییابد تا یک “خانه فرهنگ” ایجاد شود، اما خانههای تاریخی در ری باستان از بین میروند و هیچ توجهی به محوطههای باستانی و نفیس آن نمیشود و عظمت، قدمت و شانشان نادیده گرفته میشود! مگر ری متعلق به تهران نیست؟
دژ ساسانی تَنگِ خمار فسا، شگفتاَنگیز، ولی ویرانه
ویرانههای دژِ بسیار ارزشمند و شگفتاَنگیز نامدار به «تَنگِ خُمار» در شهرستان فَسا بر فراز کوه، همچون نگینی رَخشنده خودنمایی میکند. هرچند که، یادگار ساسانیان رها و نابود شده، ولی از بلندای کوه هنوز هم میتوان صدای تاریخ را شنید.
۲۷ آبان ۱۳۹۹
آغاز پادشاهی بهرام گور
پیدا شدن دو تابوت سفالی در جوبجی رامهرمز
در تازهترین فصل کاوش در گسترهی تاریخی جوبجی رامهرمز، دو تابوت سفالی در این گستره پیدا شد. این تابوتها برای پژوهشهای آغازین و حفاظتهای بایسته به پایگاه میراث جهانی هفتتپه سپرده شدند.
۲۶ آبان ۱۳۹۹
گندیشاپور، نخستین شهر دانشگاهی جهان
مدیر پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری گندیشاپور و ایوان کرخه با اشاره به آنکه تاکنون تنها ۴۰۰ متر از گسترهی بیش از ۲۰۰۰ هکتاری گندیشاپورکاوش شده است، گفت: نخستین شهر دانشگاهی جهان پس از ۱۸ سده دوباره به جرگهی شهرها پیوست.
۲۵ آبان ۱۳۹۹
نوآوریهای ابوریحان بیرونی در ساختن واژههای دانشی پارسی
۲۴ آبان ۱۳۹۹
پایهگذاری فرمانروایی غزنویان
1032 سال پیش در چنین روزی، 24 آبان سال 1547 شاهنشاهی (988 میلادی)، سالروز پایهگذاری فرمانروایی غزنویان است که بیشتر فرمانروایان ایران خاوری بودند.
سد بستانخانی دوران هخامنشی
ثبت جهانی سد بستانخانی به عنوان سازهای آبی که روشن میکند شهرنشینی در ایران باستان و در دوران هخامنشی بسیار فراگیر بوده است، همچنان درگیر اما و اگرها و چالش شایدها و بایدها است. این سازه باستانی نشان میدهد ایرانیان در جهان کهن در بخشهای گوناگون مهندسی، در ساخت کاریز (:قنات) پیشگام بودهاند.
۲۰ آبان ۱۳۹۹
بارگیریِ «برخی جاینامها و ریشههای تاریخیِ آنها در آذربایگان» - استاد مینورسکی
۱۹ آبان ۱۳۹۹
تاریخ ایران و جهان - ساخت آبراه سوئز، شاهکار داریوش بزرگ
۱۸ آبان ۱۳۹۹
«پارسی» بنویسیم یا «فارسی»
سدهای هخامنشی هوشمندانه و با برنامهریزی علمی ساخته شدهاند
هخامنشیان کارهای زیربنایی در قلمروهای تخت فرمانروایی خود انجام دادند که تاکنون پا برجای ماندهاند؛ از شمار این طرحها باید به مجموعهای از سدها و شبکههای آبرسانی، همچون «سد بستانخانی دیدگان» در استان فارس اشاره کرد. پژوهشهای جدید از شگفتیهای تازه معماری آن پرده برداشته است.