در جریان جنگِ 3 ساله میان نیروهای دو فرمانروایی ایران و عثمانی (جنگ سالهای 2302 ـ 2305 شاهنشاهی)، 275 سال پیش در چنین روزی، در 28 اَمُرداد سال 2304 شاهنشاهی (نوزدهم آگوست 1745 میلادی)، همزمان دو نبرد سخت در منطقه موصل (شمال عراق امروز) و در قارص (کارس Kars ـ شمال شرقی ترکیه امروز) میان نیروها روی داد که در هر دو نبرد، پیروزی قاطع از آن ایران بود.
در نبرد قارص، بیش از 140 هزار نظامی عثمانی شرکت داشتند که صدها توپ از آنها پشتیبانی می کرد. در این نبرد، نادرشاه ـ خود مستقیما فرماندهی نیروهای ایران را به دست داشت. وی در شهر دَربَند (داغستان) بود که شنید، عثمانی در تلاش تصرف ارمنستان برآمده است که در درازای تاریخ، هم پیمان و قرن ها وابسته به ایران بود و چند سپاه مرکب از 40 هزار پیاده و صدهزار سوار و … روانه منطقه کرده است. (ایران صدها سال برای دفاع از ارمنستان با رومیان، عثمانیان و روس ها جنگید).
نادر پس از شنیدن خبر راهی شدن نیروی عثمانی به سوی قارص، از داغستان به حرکت درآمد و پس از عبور از گرجستان و ارمنستان (قفقاز وقت ایران) خودرا به قارص رسانید و در نبرد نوزدهم آگوست 1745 سپاهیان عثمانی را شکست داد و در طول 9 روز پس از آن یکانهای در حال فرار عثمانی را از هم پاشید. در این نبرد بیش از 12 هزار نظامی عثمانی کشته، 18 هزار تَن دیگر زخمی و بیش از 5 هزار تن نیز اسیر شدند. نادر دستور درمان نظامیان مجروح عثمانی را داد و گفت که نباید در جریان درمان، میان نظامی زخمی عثمانی و نظامی زخمی ایران تفاوت باشد. مورّخان، نبرد آگوست 1745 قارص را در ردیف نبردهایِ اصطلاحا دیسایسیو (قاطع ـ خیرهکننده) قراردادهاند.
در منطقه موصل نیز، سپاهیان ایران به فرماندهی نصرالله میرزا پسر نادر، نظامیان عثمانی را شکست دادند و در پی این دو شکست، دولت عثمانی (به پایتختی استانبول) با پذیرش شکست، درخواست آتش بس و مذاکراه برای تَرک پیکار کرد. عثمانی در دوران ضعف دودمان صفویه و در جریان جنگ داخلی ایرانیان (لشکرکشی قندهاریها به اصفهان) عهدنامه های پیشین دو دولت را شکست و نقاط بیشماری در عراق امروز، ارمنستان و گرجستان را در دست گرفت.
امرداد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر