دیدن پلنگ در گستره‌ی حفاظت‌شده «آق داغ» خلخال و کشتن خرس قهوه‌ای از سوی برخی اهالی، شوندهای بسنده ای است تا حساسیت‌ها برای حفاظت از زیست‌بوم استان اردبیل و گونه‌های جانوری آن افزایش یابد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، دیدن تصویرهای پلنگ در گستره‌ی حفاظت‌شده خلخال پرسش‌هایی را در ذهن مردم پدید آورده است. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اردبیل در پاسخ به این نگرانی‌ها گفته است: «منطقه‌ی حفاظت شده آق‌داغ خلخال به مساحت ۸۸ هزار هکتار به دلیل تنوع زیستی و وجود گونه‌های نادر گیاهی و جانوری از جمله پلنگ ایرانی مهمترین منطقه تحت مدیریت استان اردبیل است. گونه‌ی پلنگ ایرانی به عنوان یکی از مهمترین و شاخص‌ترین گونه‌ی حیات‌وحش استان در مناطق جنوبی استان و در منطقه حفاظت‌شده آق داغ قرار دارد و بارها محیط‌بانان و کارشناسان مشاهدات میدانی را گزارش کرده‌اند و در سه سال گذشته در سه نوبت و به تعداد شش قلاده تصاویری از پلنگ در منطقه حفاظت شده آق‌داغ خلخال و منطقه شکار ممنوع دربند مشکول توسط محیط‌بانان و شهروندان ثبت شده است».
سعید شهند افزود: «مشاهده مکرر پلنگ به عنوان گونه شکارگر راس هرم غذایی در منطقه بیانگر این است که امنیت زیستی گونه زنجیره‌ی غذایی حیات وحش در منطقه حفاظت شده آق‌داغ تامین و برقرار است که این گونه توانسته است تکثیر یافته و جمعیت خود را افزایش دهد».
سعید شهند افزود: «مشاهده مکرر پلنگ به عنوان گونه شکارگر راس هرم غذایی در منطقه بیانگر این است که امنیت زیستی گونه زنجیره‌ی غذایی حیات وحش در منطقه حفاظت شده آق‌داغ تامین و برقرار است که این گونه توانسته است تکثیر یافته و جمعیت خود را افزایش دهد».
خبرهای ناگوار از کشتار حیات‌وحش
حیات‌وحش استان اردبیل تنها به پلنگ‌های دیده شده در جنوب استان پایان نمی‌پذیرد، بلکه گاهی خبرهای ناگوار در مشکین شهر به‌ویژه در زمینه‌ی کشتن خرس خبرساز می‌شود و این خبر خوبی برای دوست‌داران محیط‌زیست به‌شمار نمی‌رود. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اردبیل در این‌باره می‌گوید: «خرس قهوه‌ای که بزرگ‌‌جثه‌ترین گوشت‌خوار ایران است، پراکنش وسیعی در استان اردبیل به‌ویژه در مناطق کوهستانی سبلان به‌ویژه در محدوده‌ی حفاظتی شهرستان مشگین‌شهر دارد».
شهنددر دنباله گفت: «افزایش جمعیت این گونه به دلیل مطلوبیت زیستگاهی و همچنین افزایش اقدامات حفاظتی (گسترش پاسگاه‌های محیط‌بانی و افزایش نیرو و حضور مستمر نیروهای یگان حفاظتی)، نصب تابلوهای هشدار دهنده، اجرای برنامه‌های آموزشی برای عشایر، زنبورداران و جوامع محلی، افزایش جرایم زیست‌محیطی اتلاف خرس قهوه‌ای در سال‌های اخیر از یک‌سو و متقابلا ساخت راه‌های دسترسی متعدد برای عبور و مرور عشایر، انبوه زباله‌های باقی مانده از حضور گردشگران و کوهنوردان در منطقه و وجود باورهای خرافی مانند استفاده از برخی از اعضای این‌گونه در مصارف پزشکی موجب تهدید زیست این جان‌دار شده است».
وی افزود: «خشکسالی‌های چند ساله که باعث نزدیکی این‌گونه به باغ‌ها در فصل برداشت میوه‌ها و محل پرورش زنبورعسل و افزایش تقابل و تعارضات میان این گونه‌ی ارزشمند با انسان‌ها و در نهایت در مواردی باعث اتلاف این گونه‌ی ارزشمند به وسیله اقدامات خودخواهانه انسان‌ها می‌شود. این انسان است که به زیستگاه خرس وارد شده و زیستگاه آن را اشغال کرده است».
حیات‌وحش استان اردبیل تنها به پلنگ‌های دیده شده در جنوب استان پایان نمی‌پذیرد، بلکه گاهی خبرهای ناگوار در مشکین شهر به‌ویژه در زمینه‌ی کشتن خرس خبرساز می‌شود و این خبر خوبی برای دوست‌داران محیط‌زیست به‌شمار نمی‌رود. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اردبیل در این‌باره می‌گوید: «خرس قهوه‌ای که بزرگ‌‌جثه‌ترین گوشت‌خوار ایران است، پراکنش وسیعی در استان اردبیل به‌ویژه در مناطق کوهستانی سبلان به‌ویژه در محدوده‌ی حفاظتی شهرستان مشگین‌شهر دارد».
شهنددر دنباله گفت: «افزایش جمعیت این گونه به دلیل مطلوبیت زیستگاهی و همچنین افزایش اقدامات حفاظتی (گسترش پاسگاه‌های محیط‌بانی و افزایش نیرو و حضور مستمر نیروهای یگان حفاظتی)، نصب تابلوهای هشدار دهنده، اجرای برنامه‌های آموزشی برای عشایر، زنبورداران و جوامع محلی، افزایش جرایم زیست‌محیطی اتلاف خرس قهوه‌ای در سال‌های اخیر از یک‌سو و متقابلا ساخت راه‌های دسترسی متعدد برای عبور و مرور عشایر، انبوه زباله‌های باقی مانده از حضور گردشگران و کوهنوردان در منطقه و وجود باورهای خرافی مانند استفاده از برخی از اعضای این‌گونه در مصارف پزشکی موجب تهدید زیست این جان‌دار شده است».
وی افزود: «خشکسالی‌های چند ساله که باعث نزدیکی این‌گونه به باغ‌ها در فصل برداشت میوه‌ها و محل پرورش زنبورعسل و افزایش تقابل و تعارضات میان این گونه‌ی ارزشمند با انسان‌ها و در نهایت در مواردی باعث اتلاف این گونه‌ی ارزشمند به وسیله اقدامات خودخواهانه انسان‌ها می‌شود. این انسان است که به زیستگاه خرس وارد شده و زیستگاه آن را اشغال کرده است».
افزایش حیات وحش در استان اردبیل
افزایش جمعیت حیات وحش در استان اردبیل به‌ویژه در جنوب استان از دیگر مسایلی است که در بخش زیست‌بوم خبری خوشایند به‌شمار می‌رود، اما اینکه دلیل این افزایش‌ها چه عواملی می‌تواند باشد، خود جای پرسش است. شهند در این‌باره می‌گوید: «با توجه به پایان یافتن زادآوری پستانداران و جوجه‌آوری پرندگان بر اساس سرشماری و برآوردهای صورت گرفته جمعیت کل و بز به عنوان گونه شاخص و حمایت شده منطقه در جنوب استان به نسبت سال گذشته افزایش داشته است».
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل افزود: «در بحث افزایش جمعیت حیات‌وحش استان کاهش تخریب زیستگاه، کنترل شکار و صید، ممنوعیت صدور پروانه شکار پرندگان، بهبود شرایط اکوسیستمی و زیستگاهی و با توجه به شرایط آب‌و‌هوایی افزایش تعداد پاسگاه‌های محیط‌بانی و اجرای برنامه‌ریزی‌های عملیاتی گشت و کنترل مداوم مناطق با تلاش شبانه‌روزی محیط‌بانان از مهمترین عوامل بوده‌اند».
افزایش جمعیت حیات وحش در استان اردبیل به‌ویژه در جنوب استان از دیگر مسایلی است که در بخش زیست‌بوم خبری خوشایند به‌شمار می‌رود، اما اینکه دلیل این افزایش‌ها چه عواملی می‌تواند باشد، خود جای پرسش است. شهند در این‌باره می‌گوید: «با توجه به پایان یافتن زادآوری پستانداران و جوجه‌آوری پرندگان بر اساس سرشماری و برآوردهای صورت گرفته جمعیت کل و بز به عنوان گونه شاخص و حمایت شده منطقه در جنوب استان به نسبت سال گذشته افزایش داشته است».
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل افزود: «در بحث افزایش جمعیت حیات‌وحش استان کاهش تخریب زیستگاه، کنترل شکار و صید، ممنوعیت صدور پروانه شکار پرندگان، بهبود شرایط اکوسیستمی و زیستگاهی و با توجه به شرایط آب‌و‌هوایی افزایش تعداد پاسگاه‌های محیط‌بانی و اجرای برنامه‌ریزی‌های عملیاتی گشت و کنترل مداوم مناطق با تلاش شبانه‌روزی محیط‌بانان از مهمترین عوامل بوده‌اند».
گونه‌های درخطر حیات وحش
این مسوول در پاسخ به پرسشی درباره‌ی گونه‌های در حال از میان رفتن(:انقراض) حیات‌وحش استان پاسخ می‌دهد: «بر اساس رده حفاظتی ملی در حال حاضر گونه‌های پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کل و بز، سیاه‌گوش و از گونه‌ی پرندگان بومی قرقاول، کبک دری و غاز پیشانی سفید به عنوان پرنده مهاجر در معرض تهدید واقع است. براساس رده‌بندی حفاظت از گونه‌ها در حال حاضر گونه در حال انقراض مطرح نبوده ولی گونه در حال تهدید در استان موارد اشاره شده است».
وی درباره‌ی شمار انواع گونه‌های شناسایی‌شده در سطح استان اردبیل گفت: «پستانداران 47 گونه، پرندگان بیش از 250 گونه، خزندگان 29 گونه، دوزیستان 8 گونه و ماهی‌ها 19 گونه تاکنون در استان اردبیل شناسایی شده است».
این مسوول در پاسخ به پرسشی درباره‌ی گونه‌های در حال از میان رفتن(:انقراض) حیات‌وحش استان پاسخ می‌دهد: «بر اساس رده حفاظتی ملی در حال حاضر گونه‌های پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کل و بز، سیاه‌گوش و از گونه‌ی پرندگان بومی قرقاول، کبک دری و غاز پیشانی سفید به عنوان پرنده مهاجر در معرض تهدید واقع است. براساس رده‌بندی حفاظت از گونه‌ها در حال حاضر گونه در حال انقراض مطرح نبوده ولی گونه در حال تهدید در استان موارد اشاره شده است».
وی درباره‌ی شمار انواع گونه‌های شناسایی‌شده در سطح استان اردبیل گفت: «پستانداران 47 گونه، پرندگان بیش از 250 گونه، خزندگان 29 گونه، دوزیستان 8 گونه و ماهی‌ها 19 گونه تاکنون در استان اردبیل شناسایی شده است».
خبرنگار امرداد: بامداد رستگار
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر