حجاریان، …، ظریف، و بازی پوکر با آس پهلوی - گزارشی گمان شکن از خسرو فروهر

دیدنی های ایران - غار شاپور؛ پیکره‌ای نمادین برای نگاهبانی از غار

آنچه گرداگرد «غار شاپور» در تنگه چوگان شهرستان کازرون، در استان فارس، را گرفته است، یکسره تاریخی است. در آنجا، به هرسو که نگاه کنیم نشان و رد‌پایی از تاریخی کهن را خواهیم یافت تا یادآور شکوه و بزرگی این سرزمین در گذشته‌های باستانی باشد.

مرگ دو پادشاه و عذر خواهیهای توهین آمیز واحدی و دیگر اسلام گرایان – خسرو فروهر

بدرالزمان قریب، زبان‌شناس نامدار ایرانی درگذشت

بدرالزمان قریب، نویسنده، استاد، و زبان‌شناس برجسته، بامداد 7 امرداد 1399 خورشیدی، در سن 91 سالگی درگذشت.

او از انگشت‌شمار استادنی بود که با زبان باستانی سُغد آشنایی ژرف داشت و پژوهشگری نامدار در این زمینه شناخته می‌شد.

گشایش ساختمان اداره پست ایران

86 سال پیش در چنین روزی، هفتم امرداد سال 2493 شاهنشاهی (29 جولای 1934 میلادی)، پستخانه ایران به نام «پستخانه جلیله» در ساختمان تازه خود در خیابان سپه، سه راه خیّام، کارش را آغاز نمود.

زیست بوم ایران - پستانداران بزرگ جثه‌ی حیات وحش ایران در آستانه‌ی از میان رفتن

ایران کشوری است که از تنوع زیستی زیادی برخوردار است. اما در سالیان گذشته در نگاهبانی از برخی گونه‌های جانوری کامیاب نبوده و از وجود گونه‌های ویژه‌ای مانند ببر مازندران و شیر ایرانی محروم شده است.

دیدنی های ایران - غار کلهرود؛ طولانی‌ترین غار گِلی ایران

روستایی به نام «کِلَهرود» در شهرستان شاهین شهر، در استان اصفهان، از این دید نمایان است و آوازه یافته است که طولانی‌ترین غار گِلی ایران را در پیرامون خود دارد. این غار تنها به سبب چنین ویژگی‌ای نیست که در میان غارپیمایان و زمین شناسان نامدار شده است.

دیدنی های ایران - غار دو اشکفت؛ پناهگاه انسان‌های پارینه‌سنگی

در زمانی که به هزاران سال پیش بازمی‌گردد، دو غار در کنار هم در کوه «میوله»، از رشته کوه‌های پراو در تاق بستان کرمانشاه، زیستگاه انسان‌های پارینه‌سنگی بوده است. انسان‌هایی را که در آنجا زندگی می‌کردند به نام «نئاندرتال» می‌شناسیم.

پیشنهاد پایتختی شهر استخر در دوران ساسانیان

درپی گمان یورش بیشتر از سوی تازیان، بزرگان کشور در اَمرداد سال 1192 شاهنشاهی (633 میلادی) به یزدگرد سوم پادشاه ساسانی پیشنهاد کردند که همراه با ایستادگی در غرب فرات، پایتخت ایران نیز به استخر (شیراز) جابجا شود زیرا که عبور نیروی تازی از کوه‌های میان راه دشوار خواهد بود.

دیدنی های ایران - غار کان گوهر؛ رازی هولناک در غاری بازمانده از عصر مفرغ

در سال 2521 شاهنشاهی (58 سال پیش)، گروهی از کوهنوردان استان فارس غاری را در بخش سرچهان شهرستان بوانات بازشناختند که سده‌ها بود که از چشم‌ها دور مانده بود و کسی نمی‌دانست که یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین معدن‌های سنگ آهن، در این غار نهفته است. بعدها به سبب کانی‌های باارزش معدنی غار، نام آن را «کان گوهر» گذاشتند. اما این همه‌ی ماجرا نبود؛ این غار راز هولناکی را پنهان کرده بود که سال‌ها زمان می خواست تا آشکار شود.

اسلام و مخالفان پهلوی – خسرو فروهر

تاریخ ایران و جهان - باز پس‌گیری شهر گنجه از عثمانی‌ها

414 سال پیش در چنین روزی، در 05 اَمرداد سال 2165 شاهنشاهی (1606 میلادی)، لشکریان شاه‌عباس که برای بیرون راندن دست‌نشانده‌های عثمانی (ترکیه) از چند منطقه در قفقاز ایران وارد این منطقه شده بودند، شهر گنجه (زیستگاه گنجوی شاعر نامی) را که اینک در جمهوری آذربایجان قرار گرفته است، پس گرفتند.

ویژه برنامه خسرو فروهر در رادیو شمرون درباره پهلوی ها و آنچه ما با آنها کردیم!

پیام شهبانو فرح پهلوی به مناسبت چهلمین سالروز درگذشت پادشاه فقید: همان به که نیستی تا رنج فرزندان ایران را ببینی!

پنجم امرداد سالروز درگذشت محمدرضاشاه پهلوی است که در سال ۱۳۵۹ به سن ۶۱ سالگی در قاهره درگذشت. چهل سال از آن روز  می‌گذرد و سال‌هاست که بسیاری از ایرانیان با عبارت «نور به قبرت بباره» از خدمات وی به کشور و مردم یاد می‌کنند.

چهل سال گذشت؛ اما دوران پهلوی نگذشت - الاهه بقراط

چهارم و پنجم امردادماه روزهای درگذشت دو پادشاه پهلوی‌ست. رضاشاه در چهارم امرداد ۱۳۲۳ در ژوهانسبورگ و محمدرضاشاه در پنجم امرداد ۱۳۵۹ در قاهره. اگرچه هر دو خارج از ایران درگذشتند اما حضور «دوران پهلوی» در ایران سنگین‌تر از آنست که زمامداران جمهوری اسلامی را به هراس نیندازد!

تاریخ ایران و جهان - نام کشور کره برگرفته از گویش بازرگانان ساسانی

بازرگانان ایرانی دوران ساسانی در دادوستد با فرمانروای وقت «گوریئو» این شبه جزیره را کوریو «کره Korea» می‌خواندند که نامی جهانی شد.

مسیح علینژاد و عبدالکریم سروش - خسرو فروهر متهم میکند

تاریخ ایران و جهان - پشتیبانی از اشک‌آباد یادگار اشکانیان در سرزمین‌های فرارود

171 سال پیش در چنین روزی، دوم اَمُردادماه سال 2408 شاهنشاهی (24 جولای 1849 میلادی)، سرانجام ناصرالدین شاه قاجار در برابر مردان ملّی‌گرای وقت تسلیم شد و حمزه میرزا (حشمت الدوله) و میرزا محمد (قوام الدوله) را مأمور دفاع از مَرو و سرزمین‌های آن (امروزه؛ جمهوری ترکمنستان با پایتختی عشق‌آباد، اشک‌آباد یادگار اشکانیان) کرد که در بیم روس‌ها قرارداشتند.

دیدنی های ایران - غار ماهی کور؛ ماهی‌های نابینا در سیاهی غار

91 سال پیش، در سال 2488 شاهنشاهی، گروهی سرگرم ساخت پروژه‌ای بودند که راه آهن سراسری ایران را از تهران به جنوب کشور می‌رساند. در گروه آنان دو تَن دانمارکی وظیفه‌ی بررسی سرشاخه‌ی رود سیرم و جویبار کایرود را داشتند.

واژگان پارسی - بگوییم اَمُرداد؛ نگوییم مرداد

واژه‌ی اوستایی اَمُرداد به درستی «امرتات» به چم (:معنی) بی‌مرگی است. هنگامی که «الف» آن را که پیشوند نفی است ننویسیم، واژه‌ی مُرداد معنای مرگ را می‌گیرد و بی‌مرگی و جاودانگی به نیستی و مرگ دگرگون می‌شود! اَمُرداد بی‌مرگی را ندا می‌دهد و مرداد از مرگ می‌گوید. به راستی کاربرد واژه‌‌ی مرداد با این که دم از نیستی و تباهی می‌زند، درست است؟

پیدا شدن سنگ‌واره‌‌ی جانوری هفت‌متری در کوه‌های چابهار

سنگ‌واره‌هایی از جانوران گوناگون در روستای رودیک چابهار به دست آمد که در این میان سنگ‌واره‌ای به درازای هفت متر که گمان می‌رود از خزندگان کهن بوده است، هم دیده می‌شود.

دیدنی های ایران - غار مزداوند؛ گام نهادن در راهی بی‌پایان

در سال 2515 شاهنشاهی (64 سال پیش)، دو تَن از غارنوردان ایران در بلندی‌های «چاهک» و «شورلق» در استان خراسان غاری را پیدا کردند که از وسعت آن شگفت‌زده شده اند. تا آن زمان کسی از بودن چنین پدیده‌ای طبیعی خبر نداشت. آن‌ها نتوانستند تا پایان غار را بپیمایند.

تاریخ ایران و جهان - فرمان داریوش بزرگ به گردآوری تاریخ مصر باستان

به فرمان داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی ایران، گزارش رویدادهای مصر باستان از آغاز پیدایش خط و نشانه‌های قابل خواندن تا 25 سده پیش گردآوری شدند و با این شیوه ماندگار ماندند. با پدیداری گاهشمار مصری‌های روزگار باستان در سال 2781 پیش از میلاد، رویدادهای گردآوری شده‌ی مصر باستان با آن گاهشمار میلادی برابرسنجی می‌شود.

دیدنی های ایران - غار بورنیک؛ پله‌پله، تا ژرفای زمین

اگر غارهای ایران را از دید درازا بخواهند رده‌بندی کنند یکی از غارهای تهران در چهارمین پله خواهد ایستاد. این غار نام پرسش برانگیزی دارد: «غار بورنیک». بورنیک به چه معناست؟

دیدنی های ایران - غار نمکدان؛ غاری برف‌پوش در دل قشم

در گستره‌های خشک و نیمه‌خشک که بارش‌ها اندک و گاه‌گاهی است، گنبدهایی نمکی‌ که پدید می‌آیند ماندگاری بیشتری دارند و زمان‌های بسیاری به‌جا می‌مانند. در همین توده‌های انبوه نمک است که غارهای نمکی شکل می‌گیرند. یک نمونه از این پدیده را می‌توان در جزیره‌ی قشم، در استان هرمزگان دید. جایی که به آن «غار نمکدان» می‌گویند و انباشت شگفت‌انگیزی از نمک‌ است.

آغاز شکل‌گیری گارد جاویدان هخامنشی

بر پایه‌ی اسناد و آثار باستانی، 2485 سال پیش، در تیرماه سال 94 شاهنشاهی (جولای 465 پیش از میلاد)، شکل‌گیری ایجاد یک واحد ثابت ارتش ایران به نام گارد یا سپاه جاویدان آغاز شد.

سپاهی که سربازانش پس از هر جنگ به خانه و کسب و کار خود باز نمی‌گشتند و در سربازخانه آماده‌باش بسر می‌بردند.

سنگ‌نگاره کمان‌داران، تزئینات مجلل و معروف از بخش مسکونی کاخ آپادانا، ساخته شده توسط داریوش اول در شوش را نمایش می‌دهد. این کتیبه از آجر سفالی براق ساخته شده‌است و بلندی آن ۴٫۷۵ متر و پهنای آن ۳٫۷۵ متر می‌باشد. هرودوت تاریخ‌نگار یونانی این سپاه برگزیده را جاویدان می‌دانست. از این کتیبه هم‌اکنون در موزه‌ی لوور در فرانسه نگهداری می شود.

دیدنی های ایران - غار بُگلیجه؛ چاه‌غاری ژرف و شگفت

زیست‌بوم استان همدان چندین غار دارد، ولی غار «بُگلیجه» را نباید از یاد بُرد. این پدیده‌ی طبیعی همانند چاهی است که تا اعماق زمین راه دارد. از این‌رو بُگلیجه را در شمار غار-چاه‌ها نام می‌برند و می‌شناسند.

دیدنی های ایران - غار آبیشو؛ بازمانده‌ی دریای تتیس

غار «آبیشو» را باید در 4 کیلومتری جنوب باختری شاندرمن، در شهرستان ماسال، در استان گیلان، یافت. در آنجا، در دل کوه‌های سرسبزی که تا چشم می‌بیند درختان قامت برافراشته‌اند، دهانه‌ی فراخی از درون کوه راه به تاریک جایی می‌بَرد که غار تازه پیدا شده‌ی آبیشو است.

گذری در تاریخ: حکومت عباسیان و ایرانیان، بخش دوم – خسرو فروهر

حکومت ملی و اعدامها - گزارشی گمان شکن از خسرو فروهر

آزادسازی همدان به دست مردآویز زیاری

1089 سال پیش، در تیرماه سال 1490 شاهنشاهی (جولای 931 میلادی)، شهر همدان، نخستین پایتخت ایران باستان که از زمان شکست سپاه ایران در جنگ نهاوند از دست رفته بود، به دست مردآویز (مرداویج) آزاد شد. 

دیدنی های ایران - غار لادیز؛ آوای تراوش آبی گوارا

غار کوچکی که در میان دره-رودخانه‌ای در استان سیستان و بلوچستان دهان گشوده است و «لادیز»اش می‌نامند، زیبایی و شگفتی را با هم دارد. این غار برای مردمانی که در گرمای سوزان آن گستره زندگی می‌کنند، جایی دلخواه و سیراب‌کننده است؛ از آن‌رو که آب جاری و گوارای غار، به‌راستی جان‌بخش و شادی‌افزاست.

دیدنی های ایران - غار بتخانه؛ ستون‌های خیال‌انگیز و افسانه‌ای

مردم روستای «دُم چهر» در جنوب خاوری شهر کوهدشت، در استان لرستان، از دیرباز نام غاری را که در دل کوهِ نزدیک روستایشان جای گرفته است، «غار بتخانه» گذاشته‌اند و اکنون نیز به همین نام شناخته می‌شود. اما چرا بتخانه؟ مگر آنجا مکانی برای پرستش بوده است یا نگهداری تندیس‌ها؟

دزدان میان ما هستند، جنازه دزدها و دیگر مقدسین امروز! – خسرو فروهر

گفتگو با «ترنم علی‌پور»، شاهنامه‌خوان و نقّالِ نوجوانِ خوزستانی

«ترنم علی‌پور» شاهنامه‌خوان و نقال نوجوان خوزستان، در 25 بهمن 1386 در شهرستان امیدیّه به دنیا آمده و هم‌اکنون ساکن شهرستان رامهرمز است. او از 9 سالگی به خواندن شاهنامه علاقه‌مند بود و در زمان کوتاهی نیز توانست در این عرصه رشد کند. امروز از «ترنم علی‌پور» که با بیش از 120 اجرای شاهنامه‌خوانی توانسته در جشنواره‌های متعدد شاهنامه‌خوانی و نقالی حائز رتبه‌های برتر شود، به‌عنوان یکی از شاهنامه‌خوانان مطرح استان خوزستان و حتی کشور نام برده می‌شود.

به بهانه‌ی چهاردهمین سالگرد پرواز شاپور شهبازی

بیست و پنجم تیرماه امسال برابر است با چهاردهمین سالگرد پرواز پروُفِسور شاپور شهبازی، مرد هخامنشی‌شناس شیراز که در بخش آرامگاه هنرمندان و نام‌آوران (:مشاهیر) سرزمین پارس در مجموعه‌ی تاریخی– فرهنگی حافظیه‌ی شیراز آرَمیده است.

دیدنی های ایران - غار کهک؛ تالاری از آرایه‌های آهکی

در 65 کیلومتری باختر (:غرب) شهر دلیجان در استان مرکزی، غاری به نام «کُهک» دیده می‌شود. اندکی دورتر از غار، روستایی به همان نام هست. کهک غار چندان بزرگی نیست اما ویژگی‌هایی دارد که از آن پدیده‌ی طبیعی یگانه‌ای می‌سازد و در میان غارهای کشور آوازه‌ای می‌بخشد. آن ویژگی‌ها به پرتگاه‌های ژرف و هراس‌آور غار و چکیده‌های (استالاگمیت‌های) غول‌پیکر آن برمی‌گردد. آبشار سنگ‌های کهک نیز بسیار دیدنی است.

تاریخ ایران و جهان - نخستین سکه‌ ساسانی با نگاره شهبانوی ایران

1713 سال پیش، در تیرماه سال 866 شاهنشاهی (جولای سال 307 میلادی)، هرمز دوم، پادشاه ساسانی ایران اجازه داد که نگاره‌ی بانوی وی بر سکه ضرب شود.

تاریخ ایران و جهان - افزوده شدن بالکان شرقی به گستره‌ی فرمانروایی ایران باستان

2533 سال پیش، در تیر ماه سال 46 شاهنشاهی (جولای سال 513 پیش از میلاد)، با پیروزی سپاه داریوش بزرگ در کنار رود دانوب جنوبی، سراسر بالکان شرقی به گستره‌ی فرمانروایی ایران افزوده شد.

دیدنی های ایران - غار قوری‌ قلا؛ سمفونی قندیل‌های نوازنده!

از غار علیصدر که بگذریم، «قوری قلا» را بزرگ‌ترین غار آبی آسیا برشمرده‌اند. این غار در 25 کیلومتری شهر روانسر، در استان کرمانشاه، در دامنه‌ی کوه شاهو جای گرفته است و در گستره‌ای که اورامانات نامیده می‌شود. کُردهای روانسر به این غار دیدنی «گورا قِلا» می‌گویند؛ یعنی قلعه‌ی بزرگ.

دیدنی های ایران - غار سنگ‌تراشان؛ بزرگ‌ترین غار دست‌ساز جهان

در آغاز دره‌ای به نام «قلات» در جنوب شهر جهرم، غار دست‌کندی دیده می‌شود که در میان غارهای دست‌ساز جهان بی‌همتاست. این غار را که به آن «سنگ‌تراشان» یا «سنگ اِشکن» می‌گویند، بزرگ‌ترین غار دست‌ساز جهان می‌شناسند. 

گذری در تاریخ، آغاز حکومت عباسیان و ادامه جنایات اسلام - خسرو فروهر

تاریخِ زبانِ پارسی در آذربایجان

پارسی‌انجمن: در جستارِ زیر «حسین نوین رنگرز»، استاد دانشکده‌ی زبان و ادبیاتِ پارسی دانشگاهِ محققِ اردبیلی، نویسنده و پژوهشگرِ زبان و تاریخ، بر پایه‌ی دبیزه‌هایی^{(سندهایی)} استوار و پرشمار نشان می‌دهد که زبانِ مردمِ آذربایجان دستِ کم تا زمانِ شاهِ عباسِ صفوی زبانِ آذری بوده که یکی از گویشهای پارسی است و پیشینه‌ی زبانِ ترکی در آذربایجان و ترک‌زبان شدن مردمانِ آن به کمتر از چهار سده می‌رسد.

***

داستان غم انگیز غارت تاریخ در غار کلماکره

بیش از دو هزار سال بود که در بلندی‌های کوه «مهله» در 20 کیلومتری شمال باختری (:غربی) شهرستان پُلدختر، در استان لرستان، غاری از چشم‌ها پنهان مانده بود که گنجینه‌ای بی‌مانند و شگفت‌انگیز را در دل خود داشت. آن کوه بلند، هزاره‌ها بود که بردبار و خویشت‌ندار، راز خود را در سینه پنهان داشت. 

قرارداد چین، …، پایان افسانه ملی گرایی مذهبی – گزارشی گمان شکن از خسرو فروهر

دیدنی های ایران - غار دوسر؛ چهارمین غارتالار بزرگ جهان

با آنکه میلیون‌ها سال از پدید آمدن غار «دوسر» می‌گذشت، نه نامی از آن بود و نه نشانی. کسی گمان نمی‌بُرد که در گستره‌ی «کالمند» شهرستان مهریز و در دامنه‌ی کوه «تنگ چنار»، راهی به ژرفای زمین باشد.

روز به باد سپردن آرزوها؛ آرش‌وار در اندیشه سربلندی ایران‌مان

روز به باد سپردن آرزوها فرارسید. روزی که آرش‌وار اندیشه‌هایمان را با آرزوی سربلندی سرزمین‌مان ایران ‌پرواز دهیم.

از ارتش رضا شاهی تا ارتش سایبری جمهوری اسلامی، به یاد قهرمانان ارتش شاهنشاهی ایران - خسرو فروهر

پاسخ به زورگیران آخوندی در داخل ایران و هم به زورگیران مبارز نمای صادراتی که چندین سال است با تهدید و توهین مزاحم اپوزیسیون هستند!

دیدنی های ایران - غار یخ‌مراد؛ تالاری از کریستال‌های یخی

آن‌ها که می‌گویند غار «یخ مراد» در میان غارهای ایران بی‌مانند است و غار دیگری نمی‌شناسیم که ویژگی‌هایی همانند این غار داشته باشد، بیراهه نمی‌روند. به راستی هم ساختار غار یخ مراد یگانه است. آن ساختار، به قندیل‌های یخی غار بازمی‌گردد.

شاهزاده رضا پهلوی درباره قرارداد جمهوری اسلامی با چین: سکوت در برابر تاراج منابع طبیعی کشور و پذیرش ارتش بیگانه در خاک میهن جایز نیست!

هم‌میهنان عزیزم،

رژیم حاکم بر کشورمان در قراردادی ۲۵ساله و ننگین با چین، در پی تاراج منابع طبیعی کشور و پذیرش ارتش بیگانه در خاک میهن‌مان است.

از بومی جلوه دادن صنایع چینی تا عقد قرارداد ننگین، همه و همه در پیروی از سیاست پنهانکاری و نادیده گرفتن حقوق حقه شما مردم از سوی حاکمان غارتگر ناایرانی و ضدایرانی است.

پشت پرده چین، امارات، و ایران امروز – خسرو فروهر

جنگ و انقلاب در ایران – خسرو فروهر

ما قدر نشناختیم - دکتر احمد پناهنده

ما قدر نشناختیم

ادامه ی مطلب ِ «همه چیز سر جایش بود»

آری ما قدر نشناختیم

حتمن می پرسید چرا؟

پاسخ می دهم که من دیده ها را گزارش می کنم

خوانده ها را بدون هیچ حب و بغضی، از نگاه ایراندوستی به تحلیل می نشینم

دروغ ها را آشکار می کنم

و راستی ها را، آواز می خوانم

تا وجدان های بیدار قضاوت کنند

همه چیز سر جایش بود - دکتر احمد پناهنده

همه چیز سر جایش بود

آری

همه چیز سر جایش بود

بگذارید، خودم سخن بگویم و آنچه را که دیدم و لمس کردم، برای تاریخ گزارش کنم

آدمی هم نیستم که بی سواد باشم

بی سواد بودم ولی با سواد شدم

تاریخ ایران و جهان - بیرون راندن خزرها و نوسازی دربند قفقاز

1493 سال پیش در چنین روزی، 15 تیر سال 1086 شاهنشاهی (سال 527 میلادی)، قباد یکم، پادشاه ساسانی ایران، پس از پس راندن خزرها به آن سوی رود وُلگا و بازگرداندن نظم و آرامش به قفقاز شمالی، فرمان بازسازی شهر دربند (واقع در داغستان امروز) را صادر و بودجه لازم برای این کار را اختصاص داد.

دیدنی های ایران - غار شیربند

شهر دامغان در استان سمنان، نشانه‌های بسیاری از زیست‌بومی دلخواه و تماشایی دارد. در آن میان، غار «شیربند» با دیرینگی بسیارش، چشمگیر و با ارزش است. این غار در گستره‌ای به همان نام شیربند در 12 کیلومتری شهر دامغان و در کنار روستایی به نام «جزن» جای گرفته است.

تاریخ ایران و جهان - پایان جنگ 16 روزه و پیروزی سپاه ایران بر روم

1788 سال پیش در جنین روزی، 14 تیر سال 791 شاهنشاهی (232 میلادی) جنگ 16 روزه ارتش فرمانروایی ایران با ارتش امپراتوری روم در کاپادوکیه (بخشی از ترکیه امروز و گوشه‌ای از ساتراپی سوم ایران) با پیروزی بی چون و چرای ایران پایان یافت.

نخستین بخش بندی (تقسیمات) کشوری در ایران

2509 سال پیش در چنین روزی، 13 تیر سال 70 شاهنشاهی (489 پیش از میلاد)، به فرمان داریوش بزرگ، فرمانروایی ایران به 30 استان (ساتراپی) بخش و سند مالکیت قلمرو ایران صادر شد. مصر یکی از ساتراپی‌های ایران آن زمان بود. 

دیدنی های ایران - غار پراو؛ داستان کامیابی‌ها و ناکامی‌های غارنوردان

در میان دو کوه بیستون و تاق بستان در استان کرمانشاه، غاری ژرف و عمودی دیده می‌شود که کشف و شناسایی آن داستانی شنیدنی دارد و گاه آمیخته با رویدادهایی غم انگیزی بوده است. این غار را «پراو» یا «پرآو» می‌نامند، به معنی «پُرآب».