کنشگران میراث‌فرهنگی و محیط زیست لرستان، با ساخت مولاژ از یک مُهر باستانی چهار هزار ساله‌ی لرستان، درخواست کردند تا از تصویر نگاشته‌شده روی این مُهر باستانی که می‌توان آن را «ویردار» نامید به عنوان نماد محیط زیست کشور بهره برده شود.
رونمایی از مُهر چهار هزار ساله‌ی لرستان
عطا حسن‌پور باستان‌شناس و پژوهشگر لرستانی، در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به رونمایی از نماد باستانی «ویردار» نامی کهن با مفهوم نگهبان یا پشتیبان و برخواسته از اساتیر کهن لرستان در نشست مجمع عمومی شبکه تشکل‌های محیط زیست و منابع طبیعی لرستان، گفت: با توجه به اینکه محیط زیست کشور، نماد چندان تاریخی‌ای ندارد، می‌توان این نماد پرمفهوم با پشتوانه‌ی تاریخی چهار هزار ساله را به عنوان لوگو یا نشان سازمان محیط زیست کشور در نظر گرفت.
او با بیان اینکه «ویردار» نامی کهن با مفهوم نگهبان یا حامی و برخواسته از اساتیر کهن لرستان است که از نقش یک مُهر باستانی اقتباس شده، افزود: نقش این مُهر باستانی مردی را نشان می‌دهد که دو بز کوهی را دلسوزانه در آغوش گرفته و آن‌ها را از گزند شیر و پلنگ در امان نگه داشته است. مضمون این نقش پیش از تاریخی پشتیبانی از جانوران است که از پیشینه‌ی بلند این فرهنگ از کهن‌‌ترین روزگاران تاریخ تا کنون در نزد ایرانیان خبر می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه فرنام‌هایی (:لقب‌هایی) مانند «حامی حیوانات»، «محیط بان پیر» یا «نگهبان طبیعت» برای این مُهر باستانی و این نقش کهن پیشنهاد شده است، ادامه داد: با توجه به محل کشف این اثر در کوهستان‌های لرستان و همچنین دیرینگی نقش بز کوهی در نقش‌ها و یافته‌های باستان‌شناختی و فراوانی بز کوهی روی کوه‌های زاگرس، به همراه کنشگران محیط زیست کوشش کردیم تا نام «ویردار» که نامی به دیرینگی تاریخ لرستان و استوره‌هایش است، را روی این اثر تاریخی بگذاریم.
او درباره‌ی این اثر تاریخی گفت: این مُهر استوانه‌ای شکل از جنس سنگ آهک، به درازای نزدیک‌به چهار سانتی‌متر و ۲۸ میلی‌متر و قطر دوسانتی‌متر و ۸۴ میلی‌متر است که از پایان هزاره‌ی دوم و سال‌های آغاز هزاره‌ی نخست پیش از میلاد برجای مانده است.
این باستان‌شناس با پافشاری بر اینکه این یادمان باستانی از کاوش‌های باستان‌شناختی گستره‌ی «سنگ‌تراشان» در خرم‌آباد در سال ۱۳۸۸ به‌دست آمده و امروز در گنجینه‌ی قلعه‌ی فلک الافلاک نگهداری می‌شود، افزود: محوطه سنگ‌تراشان خرم‌آباد از سال 1384 تا 1390 خورشیدی، در شش فصل کاوش باستان‌شناسی از سوی وی و مهرداد ملکزاده کاوش شده که برآیند آن یافتن معبدی با بیش از دو هزار قطعه شی مفرغی، آهنی، سفالی و سنگی بوده است، همچنین برخی یافته‌های مفرغی این محوطه مانند اشیای مینیاتوری آن در نوع خود بی‌مانند هستند.
مُهر باستانی چهار هزار ساله‌ی لرستان
به گفته‌ی حسن‌پور مولاژ بازسازی شده‌ی این اثر تاریخی به‌دست امیرحسین کولیوند، هنرمند لرستانی ساخته شده است.
او آرمان ساختِ مولاژ این استوانه را این‌گونه بازگو کرد که می‌توان به نسل امروز فهماند که نیاکان ما هم در حفاظت از جانوران چه نقشی داشته‌اند، آن‌ها حتا به شکار جانوران نمی‌اندیشیدند. برپایه‌ی اوستا امشاسپند نگهبان چهارپایان بوده است. حتا نقش روی مُهر همان امشاسپند بهمن است که نگاهبان جانوران در برابر دیگر حیوان‌های درنده بوده است.
حسن‌پور با اشاره به پیشینیه‌ی این نقش‌ها که از دوره‌ی باستان در ایران بوده‌اند،گفت: با اگزینش نام «ویردار» که حتا می‌توان به آن محیط‌بان امروزی نیز گفت، بار معنایی استوره‌ای این اثر در کشور روشن می‌شود. آن هم برای یادمانی تاریخی با نزدیک‌به چهار هزار سال دیرینگی که نشان می‌دهد پیشنیان ما نیز پشتیبان جانوران بوده‌اند.
خبرنگار امرداد: سپینود جم
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر