1498 سال پیش، در اردیبهشت ماه سال 1081 شاهنشاهی برابر با آوریل سال 552 میلادی، نخستین بنیاد گردآوری و ترجمهی کتاب در جهان، در ایران آغاز بکار کرد.
در زمان کسری، انوشیروان، کتابخانه دانشگاه گندی شاهپور بزرگترین کتابخانه جهان به شمار می‌رفت
این بنیاد به تصمیم خسرو انوشیروان، شاهنشاه ساسانی و یکی از بزرگترین پادشاهان ایران که به دادگری پرآوازه بود، دایر شد. از آنجا که خسرو یکم بسیار فرهیخته و دارای منش والایی بود، بزرگان به او فرنام (:لقب) انوشیروان یا دارنده‌ی روح جاویدان دادند.
نخستین بنیاد گردآوری و ترجمهی جهان در جوار خود یک کتابخانه عمومی ـ پژوهشی داشت که در همین سال تکمیل شده بود. برای انتقال کتاب از گوشه و کنار جهان به این بنیاد برای ترجمه، خسروانوشیروان حتی پزشک ویژه خود «برزویه» را به هند فرستاد و ره‌آورد این سفر، آوردن کتاب «کلیله و دِمنِه» به ایران بود که به پهلوی و سپس به عربی و دوباره به پارسی نوین (پارسی دری) ترجمه شده است. در مقدمه شاهنامه ابومنصوری در این باره آمده است: “از کسری انوشیروان چیزی مانده است که از هیچ پادشاه نمانده است (یعنی کلیله).”
چهار سده پس از خسرو یکم، سامانیان چنین مرکزی را در جوار «کتابخانه عمومی مَرو» به وجود آوردند. دائره‌المعارف کتاب و چاپ «کتابخانه مرو» را که به کوشش سامانیان ایرانی تأسیس شده بود و تا حمله چنگیزخان به منطقه فرارود دایر بود بزرگترین کتابخانه عمومی و مرکز تالیف و ترجمه کتاب در جهان قدیم بشمار آورده است که روزانه در آن دست کم چهارصد نویسنده، کتاب‌ها را تکثیر (رونویسی) می‌کردند. همین مرکز به زنده نگه داشتن زبان و ادب فارسی کمک بسیار کرد. طرز کار کتابخانه مرو الگوی کتابخانه‌های عمومی و نیز پژوهشی جهان امروز قرار گرفته است. «مرو» اینک در ایالت ماری جمهوری ترکمنستان قرارگرفته است.
امرداد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر