ایران تنهای من - به دستور میراث فرهنگی، بخشی از دژ تاریخی فورگ فرو ریخت

دژ «فروگ» در روستای فورگ از بخش‌های شهرستان درمیان، در استان خراسان جنوبی، چندین سده دیرینگی دارد. این دژ زمانی جایگاهی برای اسماعیلیان در سده‌های پنجم و ششم شناخته می‌شد. پس از آن نیز چندین‌بار بازسازی شد تا آن که واپسین بازسازی آن در زمان نادرشاه افشار انجام گرفت. این دژ کهن از دید تاریخی و مهرازی (:معماری) ارزش‌های کم‌مانندی دارد. فورگ یکی از ۱۰ دژ بزرگ کشور است.

در این روزها که بارندگی برخی از استان‌های کشور را درگیر کرده، نخست خبر رسید بخشی از دژ ستبر فورگ بر اثر باران ویران شده است. اما سرپرستان میراث فرهنگی استان خراسان جنوبی، این رویداد را گردآوری بخش آسیب‌دیده‌ی دژ دانستند (تخریب دستی بخشی از دژ که گمان می‌رفت در پی بارندگی ریزش کند) و چنین گفتند که گردآوری آن بخش فروریخته، به دستور میراث فرهنگی بوده است؛ چرا که گمان می‌رفت که بخش آسیب‌دیده ی دژ، به خانه‌های مردم بومی در این گستره، آسیب وارد کند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، از یک سال گذشته تاکنون، هشدارهایی برای گمان (:احتمال) ویرانی آثار تاریخی بر اثر بارش باران، بسیار گوشزد شده بود. واپسین آن هشدارها را کمیته‌ی کارشناسی میراث فرهنگی شورای هماهنگی سازمان‌های غیردولتی میراث‌فرهنگی، به نمایندگی از ۱۱۰ انجمن میراثی، در ۲۴ فروردین امسال ، یادآور شده بود. حتا آن‌ها از معاون میراث فرهنگی وزارتخانه خواستند تا هرچه زودتر گامی در این زمینه بردارد. اما اکنون سرپرستان (:متولیان) میراث تاریخی خراسان جنوبی ادعا می‌کنند که وادار شده‌اند برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر، خود دست به کار شوند و بخشی از دژ فورگ را گردآوری کنند.
کار ما بود!
حسن رمضانی، مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی، در گفت‌وگو با ایسنا، «تخریب بخشی از برج قلعه بر اثر باران را اقدامی از سوی این اداره کل» می‌داند!

او می‌گوید: «بر اثر بارندگی‌های چند سال گذشته، بخشی از برج قلعه فورگ در معرض تخریب بود، که با توجه به قرار داشتن خانه‌هایی که اطراف قلعه هستند و قرار گرفتن قلعه در شیب، احتمال خطر برای مردم منطقه بسیار زیاد بود، به همین دلیل با گرفتن یک پیمانکار قرار شد تا بخش‌های آسیب دیده از باران جمع‌آوری شده و بار دیگر مرمت شود».
او با پافشاری بر این‌که این کار به دستور مستقیم میراث فرهنگی خراسان جنوبی انجام شده است، آن را تخریبی کنترل شده می‌داند تا از پدید آمدن رویدادهای دیگر جلوگیری شود.
به گفته‌ی وی، گردآوری این بخش از دیوار دژ، یک شنبه ۲۴ فروردین‌ماه 1398 خورشیدی، انجام شده و مرمت دژ نیز از دوشنبه ۲۵ فروردین‌ماه به دست همان پیمانکار آغاز می‌شود.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی با گفتن اینکه در سراسر سال‌های گذشته، بخش دیواره سنگی دژ به سبب باران دچار آسیب شده بود، می‌گوید: «از همان ابتدا شالوده و دیواره‌ی اصلی این بخش از قلعه به صورت فنی اجرایی و چفت و بست نشده بود. در واقع نمای سنگی قلعه، خود را از دیواره جدا کرده بود، که به دلیل بروز این شرایط و احتمال خطر فراوان، دستور گردآوری این بخش از برج قلعه داده شد».

خبرنگار امرداد: سپینود جم