۲۶ مهر ۱۳۹۶

سنگ‌نبشته‌های بادافشان؛ سجل تمدنی کهن

نارنمای امرداد - یوسف ملایی
جلوه‌های ماندگار تاریخی سنگ‌نبشته‌های میخی و تصویری «هیروگلیف» در فاصله 25 کیلومتری شمال بهشتِ جنوب، شهرستان زیبای رودان پس از پیچ‌های پرخطر گردنه‌ی مهتابی، در امتداد جاده‌ی دیدنی نگین سبز هرمزگان بخش رودخانه، جاده‌ی باریک و خاکی در سمت راست به دل کوهای زاگرس می‌خزد که مسافران و گردش‌گران را با سرزمین شگفت‌انگیزی می‌برد.
با نگاهی به گذشته‌ی پیش از اسلام به زمان نخستین خط ایران زمین، خطی که داریوش پادشاه هخامنشی سنگ‌نبشته و کورش بزرگ، منشورش را به این خط نگاشت به روستای تاریخی و کوهستانی «باد افشان» سرزمین زیبا و باستانی در 115 کیلومتری بندرعباس رفتیم. گستره‌ای که باید رمز گشایی شود تا سکوتش را بشکند و راز چند هزار ساله‌ی سینه‌اش را فریاد بزند.

پیشینه‌ی بادافشان به پیش از زایش مسیح می‌رسد
یادمان(:میراث) کهن فرهنگی باد‌افشان در پس سده‌های پی‌درپی، تاریخ این منطقه را با این سنگ نبشته‌های ارزشمند، شانه‌به‌شانه شهر باستانی شوش دانیال در خوزستان، پایتخت چندین هزار ساله‌ی تمدن عیلامی‌ها و پایتخت زمستانی شهریاری هخامنشی می‌زند؛ سنگ‌نبشته‌های تخت‌جمشید، پرسپولیس، هزارستون یا چهل منار دیگر شهر باستانی ایران که پایتخت تشریفاتی پادشاهی ایران در زمان این شهرایاران بوده را یادآور می‌شود و مجموعه‌ی باستانی نقش رستم روستای زنگی‌آباد مرودشت شیراز، تپه‌ها و تمدن‌های باستانی مارلیک و سیلک دیلمان گیلان که به هفت هزار سال پیش می‌رسد، سنگ‌نبشته‌ی اورامان یا کتیبه «تنگی ور» کردستان را در یادها زنده می‌کند، از این‌رو تاریخ بادافشان به پیش از میلاد مسیح می‌رسد.
سرزمین سنگ‌های کبود و نوشته‌های روشن
بادافشان سرزمینی شگفت‌انگیز است که  طعم انار، انجیر و انگورهایش لذتی  ناگفتنی دارد و خرمایش در کنار عطر پرتقال و نارنگی لحظه‌های خاطره‌انگیزی را برای هر گردش‌گری رقم می‌زند.

نگاره‌هایی زیبا از امید و مهربانی
پیشینه‌ی تمدن دیرپای این سرزمین به روزگارعیلامی‌ و آشوری می‌رسد و بسیاری از سنگ‌نبشته‌های بادافشان با گذشت زمان به شوندهای گوناگون از جمله آفت‌های طبیعی، کشف دیرهنگام، نبود دانش در این زمینه، ندانستن ارزش تاریخی و کم‌توجهی مسوولان و مردم از بین رفته است ولی آن‌چه هست، نگاره‌هایی از«بزکوهی» به معنای زیادی شکار و نگرش مردم به آن، «سگ» نماد وفاداری به انسان و «زرع» نشانه زندگی و امید را با خود به ارمغان می‌آورد. تماشای این گنجینه‌های ارزشمند، جالب است و حرف‌های ناگفته‌ی فراوانی را از این گستره بازگو می‌کند.
«باد افشان»، زیست‌گاه خرس سیاه آسیایی
گستره‌ای دست‌نخورده با بلندی‌ها و تپه ماهورهای خوش آب و هوا، شرایط زیست‌گاهی مناسبی را برای زیست گونه‌های گوناگون فراهم ساخته است و ازمهم‌ترین گونه‌های حیات وحش آن می‌توان به پستاندارانی مانند خرس سیاه، پلنگ، جبیر، کل و بز و قوچ و میش، شغال، کفتار، گربه وحشی، گراز، گونه‌های خفاش، خرگوش، تشی و روباه معمولی اشاره کرد. خرس سیاه آسیایی به عنوان یکی از کم‌یاب‌ترین و آسیب‌پذیرترین گونه‌ها در ایران و حتا دنیا است که از دید اهمیت پس از یوز‌پلنگ در جایگاه دوم جای دارد.
این حیوان از پستان‌داران مورد پشتیبانی و از گونه‌های در معرض خطر انقراض است که تنها در بخش‌هایی از شرق استان دیده شده و این گستره یکی از زیست‌گاه‌های مهم و با اهمیت خرس سیاه در هرمزگان است.
پرواز را به خاطر بسپار
پرندگان تیزپر و خوش رنگ تیهو و کبک، پرنده‌های پرشمار منطقه هستند که در همه‌ی فصل‌های سال به به شمار بسیار یافت می‌شوند. افزون‌بر آن پرندگانی هم‌چون کبوتر چاهی، هدهد، بلبل خرما ، دیدومک، چکاوک کاکلی، شبگرد دشتی، لیکو، زنبورخور معمولی، شاه بوف، زنبورخور، سسک‌ و سنگ‌چشم در این گستره دیده شده است.
 آبشار کرون، جلوه‌ای از جشن آب‌پاشان طبیعت
آبشار کرون در ۲۷ کیلومتری جاده‌ی رودخانه‌ی ورودان همواره جشن‌آب‌پاشان دارد. شوربختانه این گستره بر اثر خشک‌سالی تا اندازه‌ای زیبایی خود را از دست داده است.
گواهی بر تاریخ کهن این سرزمین
تمدن «گرویی» از توابع دهستان مسافرآباد بخش رودخانه‌ای  ماشنگی، که در منطقه‌ی گرویی قرار دارد در کنار سنگ‌نگاره‌های برنطین رودان و سنـگ نبشته‌های ویژه‌ی این منطقه، گواهی دیگر بر تاریخ پر شکوه این سرزمین است.

پیشینه‌ی سنگ نبشته‌های بادافشان به هزاره‌ی سوم پیش از میلاد می‌رسد
دکتر غلامرضا زعیمی استاد دانشگاه و تاریخ‌دان رودانی که آگاهی بسیاری نسبت به این موضوع دارد گفت: تمدن گستره‌ی بادافشان همزمان با تمدن عیلامی‌ها و جیرفت، به هزاره سوم پیش از میلاد می‌رسد. خطوط تصویری برجای‌مانده‌ی این سرزمین گویای این پیشینه است و نام بادافشان نیز از یکی از آیین‌های تاریخی و فرهنگی بر آمده است.
فلسفه‌ی نام‌گذاری«بادافشان»
 فلسفه‌ی نام‌گذاری «بادافشان» به شوند جای گرفتن این گستره در بلندی‌ها و وزش باد خنک است. به همین شوند آب و هوای بسیار خوشایند و خنکی در این منطقه وجود دارد. اگرچه از دید تاریخی بسیاری از یادمان‌ها را نمی‌توان بهاگذاری کرد، ولی این نشانه‌ها بیان‌گر گونه‌ای خط در هزاره‌ی سوم پیش از میلاد و از ارزش ویژه‌ای برخوردار است.  با نگرش به پیوند بادافشان با تمدن جیرفت و این‌که ثابت شده خط جیرفتی از خط سومری کهن‌تر است، ارزش خط  باد افشان دو چندان می‌شود.
 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر