خبرنگار امرداد: چیستا پاک‌سرشت
چهاردهمين برنامه از سلسله برنامه‌هاي «عصر كتاب» به گراميداشت جواد صفي‌نژاد، پدر کاریز(قنات) ایران، پژوهشگر جغرافيا و علوم اجتماعي ویژه بود که در سرای کتاب برگزار شد.
صفی نژاد در این مراسم ضمن ابراز خوشحالی از گردآوری اطلاعات در حوزه ایلات و عشایر طی سال‌ها فعالیتش گفت: در این حوزه کمتر کسی کار کرده است و اگر از من درباره ماحصل مطالعاتم در این حوزه سوال شود در پاسخ می‌توانم بگویم که من در فرایند این مطالعات نظام آبیاری و شیوه سنتی روستاییان در این حوزه را بررسی کردم.
وی ادامه داد: نظام کشت بهاره و پاییز حاصل این مطالعات است که در آن به این نتیجه رسیدم که کشت بهار نصف کشت پاییز است.
پدر کاریز ایران درباره چگونگی سنجش زمان توسط روستاییان برای آبیاری سنتی سخن گفت و به تشریح جزئیات روش‌هایی چون آبیاری حمدی و چوپوقی در زمان‌های گذشته پرداخت.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه همواره به دنبال طرح مسائلی بوده که در حال از بین رفتن است، افزود: به طور مثال من در سال 1345 در برخورد با ایلات و عشایر روش‌های سنجش وزن گندم که به روش 700 فشنگی مصطلح بود بررسی کردم.
وی به استفاده از القابی مانند «کی» در میان ایلات و عشایر اشاره کرد و شیوه‌های از روش‌های زیستن و غارت کردن آنان را تشریح کرد. این در حالی است که به گفته وی، بسیاری از اطلاعاتی که توسط محققان خارجی در این باره داده می‌شود نادرست است بنابراین لزوم جمع‌آوری این نظام ها بیش از گذشته احساس می‌شود.
وی به استفاده از القابی مانند «کی» در میان ایلات و عشایر اشاره کرد و شیوه‌های از روش‌های زیستن و غارت کردن آنان را تشریح کرد. این در حالی است که به گفته وی، بسیاری از اطلاعاتی که توسط محققان خارجی در این باره داده می‌شود نادرست است بنابراین لزوم جمع‌آوری این نظام ها بیش از گذشته احساس می‌شود.
گنجینه گرانسنگی از چاپ‌های سنگی
مجید غلامی جلیسه گفت: کارهایی که استاد صفی‌نژاد انجام داده را شاید موسسات بزرگ هم نتوانند انجام دهند اما کسانی که با کار وی آشنا هستند می‌دانند که آثارش کم نظیر و حتی بی نظیر است و با چه پشتکار، علاقه و جدیتی به پژوهش‌های خود مشغول است. کارهایی که این استاد انجام داده هیچ کدام پروژه دانشگاهی یا تحمیلی نبوده و یا اینکه توسط موسسه‌ای سفارش داده شده باشد اما ایشان با علاقه این کارها را دنبال کرده است.
مدیر عامل خانه کتاب در ادامه با اشاره به گفت‌وگویی که با پروفسور مارزلف داشته افزود: من در گفت‌وگو با ایشان متوجه شدم که صفی‌نژاد گنجینه گرانسنگی از چاپ‌های سنگی را جمع‌آوری کرده است. البته من تا زمانی که به منزل ایشان نرفته بودم متوجه میزان علاقه او به کتاب و کتابخوانی نشده بودم اما وقتی در منزلشان دیداری با هم داشتیم از علاقه‌شان به کتاب و کتابخوانی متحیر شدم. هر چند که توقعی هم غیر از این پژوهشگر نمی‌رود.
وی افزود: من زمانی که آثار استاد صفی‌نژاد را ملاحظه کردم از حسن سلیقه ایشان لذت بردم و متوجه دایره مطالعاتی‌شان شدم. یکی از ویژگی‌های این استاد بزرگ این است که روی حوزه‌هایی کار کرده که دیگران کمتر کار کردند. ایشان با جسارت روی این حوزه‌ها کار کرده و فعالیت‌های او درباره ایلات و عشایر یا قنات‌ها و کاریزها را کسی انجام نداده است.
پژوهش بی‌نظیر در حوزه ایلات و عشایر و قنات
غلامرضا سحاب سخنران بعدی مراسم بود، وی گفت: جواد صفی نژاد از جمله پژوهشگرانی است که به صورت میدانی کار کرده و کتاب سازی نکرده است. پژوهش‌های او در حوره ایلات و عشایر و قنات بی نظیر است. او سال‌ها با عشایر ایران مانوس بوده و کتابی که از وی درباره «کاریز » منتشر شده، بی نظیر است و می‌تواند به زبان‌های دیگر هم ترجمه شود.
مدیر عامل بنیاد سحاب در ادامه به روش تحقیق جواد صفی نژاد هم اشاره کرد و افزود: ایشان برای خودش خلوتی دارد و در آنجا کار می‌کند. همچنین دقت زیادی در تکمیل منابع خود دارد و هر چهارشنبه به میدان انقلاب سر می زند تا بتواند مجموعه کاملی در حوزه خود داشته باشد.
تدریس آبیاری سنتی در آلمان
محمد میرزایی نیز در ادامه به سابقه 45 ساله آشنایی خود با جواد صفی نژاد اشاره کرد و گفت:
تسلط ایشان در آبیاری سنتی مثال زدنی است و در این زمینه حتی تئوری دارد. کتاب «کاریز» ایشان یکی از برجسته‌ترین آثاری است که در این حوزه نگاشته شده است. همچنین کتاب «اسناد بن‌مایه‌ها» نیز از دیگر آثار مثال زدنی اوست. تسلط ایشان روی ایلات و عشایر قابل توجه است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه جواد صفی‌نژاد معلم و محقق به ذات است گفت: من هیچ گاه از ایشان حرف غیر علمی نشنیدم. او هیچ گاه دنبال معروف و برجسته کردن خودش نبوده است اما معروفیت به دنبال او آمده است. همچنین باید بگویم او از چهره‌های بین‌المللی است و زمانی در کشور آلمان با وجود مترجم آبیاری سنتی را تدریس کرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر