میان دره و تَنگ باید جدایی دانست. دره جای برخورد دو دامنه‌ی شیب‌دار در پایین‌ترین نقطه‌ی برخورد است اما تنگ به گذرگاه باریک گفته می‌شود. با این همه این دو مانندگی‌های بسیاری به هم دارند و گاه تَنگ‌ها را دره نیز می‌نامند. نمونه‌ی آن «تنگ براق» است که گاه دره و گاه تنگه نامیده می‌شود.
برای رفتن به تنگ براق باید به بخش «سده» شهرستان اقلید، در استان فارس، رفت و روستایی را به نام «تنگ براق» دید. تنگ براق در شمال این روستا جای دارد. از آن جا تا شیراز 190 کیلومتر فاصله است.در کنار همه‌ی دیدنی‌های تنگ بُراق باید سفر به روستای هم نام آن را از جاذبه‌های گردشگری آن گستره برشمرد. روستای تنگ براق از شمال به شهرستان آباده می‌رسد، از جنوب به شهرستان‌های سپیدان و مرودشت راه می‌بَرد، از خاور به شهرستان خرم‌بید و از باختر به استان کهگیلویه و بویراحمد پایان می‌پذیرد. دوری این روستا و تنگه‌ی آن تا یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، 70 کیلومتر است. این روستا در گستره‌ای کوهستانی جای گرفته است و در شیب ملایم دامنه‌ی کوه. چشم اندازهای بسیار زیبایی دارد و کشتزارهای سرسبزی در پیرامون خود. جنگل‌های و باغ‌های پهنه‌ور، از آن روستا جای دل‌خواهی برای گردشگران ساخته است.
تنگ براق، در شمال روستا، دره‌ای با ژرفای بسیار است و در جای‌جای آن درختان سبز و قامت کشیده دیده می‌شود و رودخانه‌ای که هیاهوکنان از میان آن می‌گذرد. غارها، چشمه‌ها و آبشار را در این دره می‌توان دید و ستون‌های آهکی را. آب «سد درودزن» از تنگ براق می‌گذرد. این سد در 50 کیلومتری شمال باختری مرودشت است و در سال 1351 خورشیدی، بر روی رودخانه‌ی «کر» ساخته شده است. رودخانه پُرآب است و شکافی در دیواره‌های دره براق پدید آورده است.
بلندای دیواره‌های تنگ براق گاه به 300 متر نیز می‌رسد اما بیشتر دیواره‌های ارتفاعی بیشتر از 100 متر ندارند. صخره‌های این تنگ بر اثر گذر رودخانه شکافته شده و چشم‌اندازی زیبا و شگفت‌آور پدید آورده است. افزون‌بر اینکه سطح نمناک تنگ سبب رویش پوششی سبز از خزه‌ها شده است و آنجا را تماشایی‌تر ساخته است.
در تنگ براق، غارهایی هست که در گذر هزاران سال شکل گرفته‌اند و پدید آمده‌اند. به همین‌گونه، ستون‌های گچی آنجا از چکیدن قطره‌های آب از هزارها سال پیش تاکنون پدیدار شده‌اند. در یکی از غارهای تنگ براق آب از سقف چکه چکه فرومی‌ریزد و کف غار را نمناک می‌سازد. صدای چکه‌های آب که در درون غار شنیده می‌شود و فضای تاریک آنجا، آمیزه‌ای از هیجان و ناشناختگی است؛ هم زیباست، هم وهم‌آور! غارهای تنگ براق از شمار زیبایی‌های است که گردشگران و غارنوردان را به آنجا می‌کشد.
گستره‌ای که تنگ براق در آن جای دارد، «کارستی» است. کارست پدیده‌ای در پوسته‌ی زمین است که آثار آن به شکل‌های گوناگون، مانند حفره و غار، در سطح و زیر سطح زمین پدید می‌آید. این پدیده سبب شده است که در تنگ براق، آب در میان لایه‌های آهکی ارتفاعات، فراوان باشد. نمناک بودن دیواره‌ها و سرریز آب در تنگ براق، از همین‌روست.
برای دیدن سرسبزی و دل‌انگیزی تنگ براق باید اندکی بردبار بود. تنها پس از گذر از راهی که به تنگه می‌رسد می‌توان به گستره‌ای صخره‌ای رسید که پوششی از رنگ سبز دارد. هر چه جلوتر برویم سرسبزی تنگه بیشتر می‌شود و راه نیز دلپذیرتر.
به دشواری می‌توان در ماه‌های سال گرما را در تنگ براق حس کرد. هوای آنجا در بیشتر ماه‌ها معتدل است. گاه نیز سرد و گزنده می‌شود. در فصل سرد، بارش‌ها چنان فراوان می‌شود که برف همه‌جا را می‌انبارد. پیداست که رودخانه یخ می‌بندد و آبشارها نیز قندیل‌هایی پدید می‌آورند که هرچند دیدنی است اما رسیدن به آنجا و دیدن زیبایی‌های زمستانی تنگه را دشوار و چه‌بسا ناشدنی می‌سازد. مگر آن که صخره‌نوردان و کوه پیمایانی آموخته و راه‌بلد بخواهند از آن تنگه‌ی برف‌گیر و یخ‌بسته، بگذرند.
بلندای دیواره‌های تنگ براق گاه به 300 متر نیز می‌رسد اما بیشتر دیواره‌های ارتفاعی بیشتر از 100 متر ندارند. صخره‌های این تنگ بر اثر گذر رودخانه شکافته شده و چشم‌اندازی زیبا و شگفت‌آور پدید آورده است. افزون‌بر اینکه سطح نمناک تنگ سبب رویش پوششی سبز از خزه‌ها شده است و آنجا را تماشایی‌تر ساخته است.
در تنگ براق، غارهایی هست که در گذر هزاران سال شکل گرفته‌اند و پدید آمده‌اند. به همین‌گونه، ستون‌های گچی آنجا از چکیدن قطره‌های آب از هزارها سال پیش تاکنون پدیدار شده‌اند. در یکی از غارهای تنگ براق آب از سقف چکه چکه فرومی‌ریزد و کف غار را نمناک می‌سازد. صدای چکه‌های آب که در درون غار شنیده می‌شود و فضای تاریک آنجا، آمیزه‌ای از هیجان و ناشناختگی است؛ هم زیباست، هم وهم‌آور! غارهای تنگ براق از شمار زیبایی‌های است که گردشگران و غارنوردان را به آنجا می‌کشد.
گستره‌ای که تنگ براق در آن جای دارد، «کارستی» است. کارست پدیده‌ای در پوسته‌ی زمین است که آثار آن به شکل‌های گوناگون، مانند حفره و غار، در سطح و زیر سطح زمین پدید می‌آید. این پدیده سبب شده است که در تنگ براق، آب در میان لایه‌های آهکی ارتفاعات، فراوان باشد. نمناک بودن دیواره‌ها و سرریز آب در تنگ براق، از همین‌روست.
برای دیدن سرسبزی و دل‌انگیزی تنگ براق باید اندکی بردبار بود. تنها پس از گذر از راهی که به تنگه می‌رسد می‌توان به گستره‌ای صخره‌ای رسید که پوششی از رنگ سبز دارد. هر چه جلوتر برویم سرسبزی تنگه بیشتر می‌شود و راه نیز دلپذیرتر.
به دشواری می‌توان در ماه‌های سال گرما را در تنگ براق حس کرد. هوای آنجا در بیشتر ماه‌ها معتدل است. گاه نیز سرد و گزنده می‌شود. در فصل سرد، بارش‌ها چنان فراوان می‌شود که برف همه‌جا را می‌انبارد. پیداست که رودخانه یخ می‌بندد و آبشارها نیز قندیل‌هایی پدید می‌آورند که هرچند دیدنی است اما رسیدن به آنجا و دیدن زیبایی‌های زمستانی تنگه را دشوار و چه‌بسا ناشدنی می‌سازد. مگر آن که صخره‌نوردان و کوه پیمایانی آموخته و راه‌بلد بخواهند از آن تنگه‌ی برف‌گیر و یخ‌بسته، بگذرند.
آبشاری نزدیک به 40 متر با حوضچه‌ای 4 تا 5 متری در تنگ براق هست که از دیگر دیدنی‌های آن گستره است. پوشش گیاهی تنگ براق نیز درخور توجه است. گیاهان در دیواره‌ها و شکاف صخره‌ها رشد کرده‌اند و سربرآورده‌اند.
در همین تنگه است که سنگ‌نوشته(:کتیبه) شاپور یکم ساسانی را می‌توان دید. این سنگ‌نوشته آسیب فراوان دیده است. در این سنگ‌نوشته که به خط پهلوی ساسانی نوشته شده است، از نیاکان شاپور ساسانی سخن گفته شده است و توانایی او در تیراندازی. پایان‌بخش سنگ‌نوشته نیز جمله‌هایی نیایشی است.
نمای کوه «بُل» یکی از زیباترین چشم اندازه‌های تنگ براق است. بل بلندترین قله‌ی کوهستان سفید در گستره‌ی زاگرس مرکزی است و بلندترین کوه استان فارس.
تنگ براق در گستره‌ی «کام فیروز»، کم‌و‌بیش روبه‌روی آبشار «مارگون» جای دارد. از 3 راه می‌توان به آن دسترسی داشت. یکی از راه کام فیروز است و بخش جنگلی آن. دیگر از جاده سپیدان-کمهر و سرانجام از راه ارتباطی سرحد چهاردانگه. این راه از شهرستان‌های آباده و اقلید و جاده‌ی اصلی شیراز می گذرد
گویا تنگ براق در چند سده پیش جای گذر عشایری بوده است که آهنگ رفتن به اقلید را داشته‌اند. آن‌ها باید با باروبندیل‌های خود از تنگ براق می‌گذشتند. پیداست آن گذر همراه با دشواری‌های بسیار بوده است.
تنگ براق را باید از نیمه‌های بهار دید تا میانه‌ی شهریورماه. این بازه‌ی زمانی بهترین ماه‌های سفر به آنجا است و برخورداری از دیدنی‌های آن. زمستان‌ها، تنگ براق دشوارگذر می‌شود و سرمای هوا آسیب‌رسان است.
در همین تنگه است که سنگ‌نوشته(:کتیبه) شاپور یکم ساسانی را می‌توان دید. این سنگ‌نوشته آسیب فراوان دیده است. در این سنگ‌نوشته که به خط پهلوی ساسانی نوشته شده است، از نیاکان شاپور ساسانی سخن گفته شده است و توانایی او در تیراندازی. پایان‌بخش سنگ‌نوشته نیز جمله‌هایی نیایشی است.
نمای کوه «بُل» یکی از زیباترین چشم اندازه‌های تنگ براق است. بل بلندترین قله‌ی کوهستان سفید در گستره‌ی زاگرس مرکزی است و بلندترین کوه استان فارس.
تنگ براق در گستره‌ی «کام فیروز»، کم‌و‌بیش روبه‌روی آبشار «مارگون» جای دارد. از 3 راه می‌توان به آن دسترسی داشت. یکی از راه کام فیروز است و بخش جنگلی آن. دیگر از جاده سپیدان-کمهر و سرانجام از راه ارتباطی سرحد چهاردانگه. این راه از شهرستان‌های آباده و اقلید و جاده‌ی اصلی شیراز می گذرد
گویا تنگ براق در چند سده پیش جای گذر عشایری بوده است که آهنگ رفتن به اقلید را داشته‌اند. آن‌ها باید با باروبندیل‌های خود از تنگ براق می‌گذشتند. پیداست آن گذر همراه با دشواری‌های بسیار بوده است.
تنگ براق را باید از نیمه‌های بهار دید تا میانه‌ی شهریورماه. این بازه‌ی زمانی بهترین ماه‌های سفر به آنجا است و برخورداری از دیدنی‌های آن. زمستان‌ها، تنگ براق دشوارگذر می‌شود و سرمای هوا آسیب‌رسان است.
خبرنگار امرداد: بامداد رستگار
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر