مطالعات زمينشناسي و فسيلشناسي در کوه «صفه» اصفهان نشان ميدهد که اين شهر از 180 تا 60 ميليون سال پيش سه بار با وقفههاي طولاني به درياي بزرگي تبديل شده است و جانوارن گوناگونی در آن ميزيستهاند.
موزه تاريخ طبيعي اصفهان از جمله مراکز فعال تحقيقات فسيلشناسي جانوران یش از تاريخ در ايران است که پژوهشهای گستردهاي روي زمينشناسي و فسيلشناسي اصفهان و مناطق پیرامون آن انجام داده است. يافتههاي به دست آمده از اين پژوهشها نشان ميدهد که اصفهان روزگاري درياي بزرگي بوده است.
دکتر «محمد علي جعفريان»، ریيس و موسس موزه تاريخ طبيعي اصفهان با اشاره به کاوشهاي فسيلشناسي در کوه «صفه» اصفهان گفت: «کوه صفه از سه لايه زمينشناسي تشکيل شده است که به ترتيب عبارتند از لايههاي خاکستري، لايههاي زرد و لايههاي سياه که آخرين لايه به دوره ژوراسيک يعني 180 ميليون سال پيش باز ميگردد.»
دکتر جعفريان با اشاره به تغييرات زيست محيطي در اصفهان گفت: «لايههاي گوناگون رسوبي در کوه اصفهان نشان ميدهد که اصفهان از180 تا 60 ميليون سال پيش با وقفههاي طولاني سه بار تبديل به دريا شده است و جانوران گوناگونی شامل آبزيان و خشکي سانان در آن ميزيستهاند. اما به علت عدم تحقيقات کافي همچنان وجود اين جانداران ناشناخته باقي مانده است.»
او يادآور شد: «بر اساس مطالعات فسيلشناسي در کوه صفه انواع فسيلهاي دوکفي و شکم پايان از خانواده بيمهرهها که در دريا زندگي ميکردند؛ در لايههاي مختلف اين کوه کشف شده است.»
به گفته او حدود 140 ميليون سال پيش کوه صفه اصفهان با کوه خراسان در ارتباط بوده است و امروز حد فاصل کوه صفه از تخت گاه تا گاو خوني حاصل فرسايشي 140 ميليون ساله است.
ریيس موزه تاريخ طبيعي اصفهان در ادامه يادآور شد: «زماني که اصفهان، دريا بوده است مناطقي چون کلهرود در نواحي اطراف اصفهان، مزينو در طبس، شمشک در تهران و منطقه کرمان خشکيهاي جزيره مانندي بودهاند که جنگلهاي انبوهي داشتهاند و امروزه بعد از گذشت ميليونها سال؛ از اين مناطق زغال سنگ استخراج ميشود.»
او در ادامه گفت: «مطالعات فسيل شناسي در اين مناطق تا کنون منجر به کشف بقاياي گوناگونی از فسيل جانوران پیش از تاريخ از جمله تريس راتوپسها و کامپوتوزروسها شده است. به همين علت در صورتي که اصفهان به منظور شناسايي بقاياي جانوران پیش از تاريخي مورد کاوشهاي فسيلشناسي قرار گيرد، در دورههايي که اين شهر خشکي بوده است، ميتوان بقاياي جانوران مختلفي را شناسايي کرد.»
به گفته جعفريان، هم اکنون بقايايي از جانوران مهره دار در اصفهان پيدا شده است که از طريق رودخانهها به نزديکي اصفهان آورده شدهاند و متعلق به نقاط ديگري بودهاند.
فسيلشناسي از جمله علوم جديدي است که طي چند سال اخير در ايران به شکل گسترده مورد توجه قرار گرفته است. تا پيش از اين فسيلشناساني از کشورهاي غربي روي بقاياي جانوري موجودات ما قبل تاريخ ايران مطالعه ميکردند که طي آن مقدار قابل توجهاي فسيل از کشور خارج شده است. لازم به ذکر است که مطالعات فسيلشناسي از 200 سال پيش در اروپا و آمريکا انجام ميگرفته است.
تارنمای امرداد - گروه مردم
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر